Taxisector over Pascal Smet: 'Ons standpunt was niet van tel’

De klassieke taxisector voelde zich nauwelijks gehoord tijdens de opmaak van het taxiplan van toenmalig minister Pascal Smet (one.brussels-Vooruit). Dat is gebleken tijdens de bijzondere commissie over Uber in het Brussels parlement. “Minister Pascal Smet legde het officiële taxioverlegorgaan in het midden van de legislatuur gewoon stil,” zegt Luigi Marrocco (Taxis Bleus).

Vandaag kwam de klassieke taxisector aan het woord. De getuigenissen moeten meer inzicht geven in de lobbypraktijken rond het taxiplan van Pascal Smet in de periode 2014-2019. Ter herinnering: dat plan haalde het uiteindelijk niet, en pas vorig jaar is de nieuwe taxiwet in voege getreden.

De Uber Files brachten naar boven dat Uber in de periode 2014-2019 wel heel ver ging om een voet tussen de deur te krijgen in Brussel om volgens haar eigen systeem te kunnen opereren: met zelfstandige taxichauffeurs en een elektronische app.

De vraag van het parlement, en de bijzondere commissie, is nu of de klassieke taxisector zich niet bezondigde aan gelijkaardige dubieuze lobbypraktijken.

'Waar was de politiek?'

Zowel Michel Pêtre van Taxis Verts als Luigi Marrocco van Taxis Bleus lieten duidelijk verstaan dat er in die periode van het taxiplan van Pascal Smet nauwelijks naar hen geluisterd werd. Er was wel overleg, onder meer op kabinetten, maar de argumenten van de klassieke taxisector werden nauwelijks gehoord.

“Iedereen in de politiek, in de pers en in de publieke opinie was in de ban van Uber, zelfs binnen de Parti Socialiste. Dat had te maken met de uitstekende marketingcampagnes van Uber,” verklaart Michel Pêtre.

Volgens hem heeft dat ervoor gezorgd dat het beleid geen gewogen beslissingen meer kon nemen, met kennis van zaken en dat de Brusselse regering zich liet leiden door een internationaal bedrijf. “Ik ben voorstander van het primaat van de politiek. Maar waar was de politiek op dat moment? Lobbyen mag niet de enige basis zijn waarop de overheid beslissingen neemt.”

Dat het bedrijf nadien veroordeeld is als frauduleuze onderneming in Brussel, bevestigt volgens Pêtre alleen maar zijn gelijk. “De regels werden niet gerespecteerd.”

Electoraal gewin

Michel Pêtre erkende dat een aantal uitspraken van minister Smet geïnspireerd waren door Uber, "maar ik denk niet dat hij gezwicht is voor eender wie. Het was zijn persoonlijke mening en daardoor was hij een beetje de woordvoerder van Uber".

“Het enige wat telde was achter de kiezer aanlopen, met een gebrek aan reflectie”, zegt Pêtre.

Achteraf gezien bleek het ook een (oneerlijk) gevecht van de klassieke taxisector tegen de lobbymachine van Uber. Luigi Marrocco van Taxis Bleus: “We zagen heel af en toe een minister of iemand van een kabinet. Of we stuurden een brief of een mail. Er bestond ook een taxi-overlegorgaan, maar dat heeft minister Pascal Smet in het midden van de legislatuur stopgezet. Hij zei ons: ‘jullie kunnen wel een mening hebben over het taxiplan, maar het is uiteindelijk mijn mening die telt. En jullie zullen zien dat de uitkomst ervan in jullie belang is. U zal me nog bedanken!’ Dat zei hij. Ik denk niet dat we hem vandaag kunnen bedanken.”

Luigi Marrocco schetste vervolgens een somber beeld van de huidige taxisector (met standplaatstaxis en platformtaxis) waar de taxichauffeurs nauwelijks nog rondkomen, waarbij de prijzen voor de klanten zijn gestegen, en de dienstverlening er in het algemeen zeker niet op verbeterd is.

Frauduleus bedrijf

Michel Pêtre (Taxis Verts) geeft toe dat hij, net zoals Uber, versies van het taxiplan te zien heeft gekregen op een moment dat ze nog niet door de regering definitief waren goedgekeurd. “Maar dat was in volle transparantie. En ik had liever gehad dat er meer rekening werd gehouden met ons standpunt.”

De teksten van de regeringsonderhandelingen van 2014, waarin een taxi-hervorming werd aangekondigd, heeft hij nooit te zien gekregen. Volgens Uber Files heeft Uber die wél gekregen.

Over de huidige taxiwet is Michel Pêtre minder negatief dan Luigi Marrocco van Taxis Bleus. “Ze had er al veel langer moeten zijn. De echte knoop in 2018 was niet meer of minder deregulering, maar de regeling voor de verkoop van bestaande licenties (daar was een woekerhandel in ontstaan, red).”

Hij vindt het wel onbegrijpelijk dat Uber na de goedkeuring van de nieuwe taxiwet in 2021 zonder enig probleem een erkenning heeft gekregen om in Brussel straattaxis te exploiteren, “terwijl het bedrijf verschillende keren is veroordeeld, onder meer als frauduleus bedrijf.”

Rumoerige hoorzitting

Na de klassieke taxisector kwam de vertegenwoordiging van de limousinechauffeurs aan het woord.

De hoorzitting verliep bijwijlen erg rumoerig. Vooral wanneer Fernando Redondo van de Association Belge des Chauffeurs de Limousine (ABCL) uithaalde naar politici en PS-commissielid Jamal Ikazban. Hij raakte ook erg geagiteerd door vragen van onder meer Hicham Talhi (Ecolo) naar mogelijke betalingen van Uber aan de ABCL. "Wij werden nooit betaald door Uber", aldus Redondo, die verduidelijkte dat Uber in een welbepaalde periode wel de advocatenkosten heeft betaald voor chauffeurs die voor de rechter gedaagd werden.

Asmaa Snaïbi van de Union des chauffeurs Limousine Belge (UCLB) verklaarde dan weer dat Uber haar vzw een communicatie-expert had aangeboden, maar dat de UCLB dat had afgewezen "omdat we niet wilden gelden als een spreekbuis van Uber". Beide organisaties werden gehoord door het kabinet-Vervoort bij het opstellen van het laatste taxiplan, maar terwijl Redondo betreurde dat dit enkel was naar aanleiding van betogingen van de ABCL - "hij kon niet anders" -, had Snaïbi het gevoel dat er naar haar geluisterd werd. "Het kabinet heeft ons tweemaal gecontacteerd over de hervormingen en met enkele van onze punten is rekening gehouden", zei ze.

Asmaa Snaïbi was ook positief over de contacten met Brussel Mobiliteit. Op alle vragen werd geantwoord, maar het probleem was de traagheid van de dienstverlening, veroorzaakt door de onderbezetting van de administratie. Fernando Redondo had dan weer enkel kritiek op de traagheid van Brussel Mobiliteit en was wel erg positief over toenmalig Mobiliteitsminister Pascal Smet en zijn kabinetschef Mathias Dobbels. Zijn taxiplan had volgens Redondo zowel aandacht voor de taxi's als voor de limousines. "Hij heeft licht in een duistere sector willen brengen, maar beet zijn tanden erop stuk. Het plan van Smet werd echter door "lobbying van de taxisector" van tafel geveegd, stelde hij.

Volgende week komt onder meer Mark MacGann aan het woord, de lobbyist van Uber en daarna klokkenluider. Hij is diegene die de bal aan het rollen bracht. Ook Uber zelf wordt gehoord. Later zullen ook nog staatssecretaris Pascal Smet en minister-president Rudi Vervoort (PS) op de rooster worden gelegd.