Vernietigend rapport Samusocial bleef ook op federaal niveau liggen

Na het vernietigende rapport van de Gewestelijke Inspectie van Financiën over het wanbeheer bij Samusocial uit 2013, is het dossier overgemaakt naar het gewestelijke en federale niveau. Op beide niveaus bleven de vragen van de inspecteurs echter onbeantwoord, bleek dinsdag in de parlementaire onderzoekscommissie. Het rapport kwam nooit terecht bij het Brussels parlement en daardoor werden ook een reeks aanbevelingen niet gevolgd. De commissieleden willen nog voor het zomerreces de twee protagonisten in het dossier, Peraïta en Mayeur, horen.

Tijdens de derde zitting van de onderzoekscommissie naar de onregelmatigheden bij daklozenorganisatie Samusocial brandde er vooral één vraag op de lippen van zowat alle parlementsleden: wat is er gebeurd na het vernietigend rapport van de gewestelijke inspectie uit 2013?

Dat rapport legde immers toen al het gebrek aan transparantie, onaanvaardbare onkosten en snoepreisjes naar Alicante bloot. Toch werden de jaarrekeningen van Samusocial steevast goedgekeurd door de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) en werd de organisatie steeds meer gesubsidieerd. In 2012 was dat nog voor 1,2 miljoen, later rondden de subsidies de kaap van 10 miljoen.

'Nooit antwoord gekregen van kabinet De Block'
“Het oorspronkelijke doel van onze inspectie was om na te gaan of Samusocial niet dubbel werd gefinancierd”, verklaarden de inspecteurs van de Gewestelijke Inspectie in de onderzoekscommissie dinsdagnamiddag. Samusocial ontving immers zowel subsidies van het gewestelijke niveau als het federale niveau.

Maar het – vernietigende – rapport van de Inspectie is niet verder geraakt dan een ontwerp, omdat de inspecteurs geen zicht hebben gekregen van het federale niveau op de subsidies die de regering toekende aan Samusocial. Een brief van de GGC aan het federale niveau – het kabinet van Maggie De Block (Open VLD) bleef onbeantwoord. “De controle op het gebruik van federale subsidies was dus niet mogelijk”, klonk het duidelijk.

Daardoor heeft de inspectie geen zicht kunnen krijgen op het systeem van zitpenningen dat werd gehanteerd in de raad van bestuur van de daklozenorganisatie. Enkel het loon van Peraïta van meer dan 200.000 euro kwam bovendrijven. Haar loon werd gezamenlijk gefinancierd door de GGC op gewestelijk niveau en het federale niveau.

Niets gedaan met aanbevelingen
Maar ook op gewestelijk niveau is het rapport gewoon blijven liggen, was de conclusie. Ondanks herhaaldelijke vragen is het rapport zelfs nooit overgemaakt aan het Brussels parlement. Met als gevolg dat er ook geen gevolg is gegeven aan een reeks aanbevelingen die de inspectie toen formuleerde.

Zo is er geen lijst van aanvaardbare kosten opgesteld, is er geen gemeenschappelijke controlestructuur tussen het federale en het Brusselse niveau opgericht en is er niet nagegaan of Samusocial tot de perimeter van overheidsbedrijven zou moeten behoren.

In 2015 werd dan wel een beheerscontract tussen de GGC en de daklozenorganisatie afgesloten, maar die gaf enkel controle op de winteropvang die Samusocial organiseerde. Ondertussen is het takenpakket van de vzw wel alsmaar uitgebreid en werden de subsidies flink opgetrokken.

'Schuldig verzuim'
De reacties van de aanwezige parlementsleden waren dan ook scherp. “De enige conclusie is dat dit al jaren eerder had moeten opgelost worden”, klonk het bij N-VA-parlementslid Liesbeth Dhaene. Zij richt haar pijlen op de toenmalige bevoegde ministers van de GGC Brigitte Grouwels (CD&V) en Évelyne Huytebroeck (Ecolo) en schuwde daarbij niet de term “schuldig verzuim”.

Groen en SP.A keken dan weer vooral naar het federale niveau. “De federale overheid heeft dus op geen enkele manier meegewerkt aan het onderzoek naar de geldstromen bij Samusocial”, was de reactie van Groen-parlementslid Arnaud Verstraete. Ook Hannelore Goeman (SP.A) trok die conclusie. "En dat terwijl minister Alexander De Croo in de Senaat toen verklaarde dat alle gevraagde informatie werd overgemaakt aan de Brusselse inspecteurs van Financiën."

Peraïta en Mayeur gehoord vlak voor zomerreces
Later in de onderzoekscommissie worden ook inspecteurs van de federale overheid aan de tand gevoeld, maar hun onderzoek zit nu nog maar in de beginfase. Veel kunnen de inspecteurs dus nog niet kwijt.

De onderzoekscommissie Samusocial hoopt nog voor het zomerreces de twee protagonisten in het dossier te horen. Commissievoorzitter Stefan Cornelis zei dat oud-OCMW-voorzitter Pascale Peraïta op dinsdag 18 juli uitgenodigd is. De dag nadien, woensdag 19 juli, is het de beurt aan gewezen burgemeester Yvan Mayeur.

Deze week donderdag start de commissie om 8.30 uur met de getuigenis van een anonieme getuige in besloten zitting. Nadien gaan de commissiedeuren open voor twee uitvoerende directieleden van Samusocial en communicatieverantwoordelijke Christophe Thielens.

Volgende week woensdag en donderdag hoort de commissie een aantal (gewezen) verantwoordelijken en bestuurders van de daklozenorganisatie. Woensdag komt gewezen administratief en financieel verantwoordelijke Marage en ontslagnemend bestuurster Rita Glineur langs, woensdag ontslagnemende voorzitter van de raad van bestuur Michel Degueldre en bestuurster Valérie Vierset.

Op dinsdag 11 juli wordt niet vergaderd wegens de Vlaamse feestdag.