Waarom de commissie tegen verbod op onverdoofd slachten stemde

Het voorstel dat het onverdoofd slachten in Brussel verbiedt, is deze woensdagmorgen verworpen in de commissie Leefmilieu van het Brussels parlement. De stemming roept veel vragen op. BRUZZ selecteerde er vijf.

1. Is de stemming in de commissie verrassend?
De stemming was sowieso een dubbeltje op z'n kant, maar toch dacht men dat ook de ja-stemmers wel een kans zouden maken, en dat de commissie een verbod op onverdoofd slachten mogelijk zou goedkeuren.

Van PS en PTB was al geweten dat ze tegen zouden stemmen, hoewel zeker die eerste partij lang intern verdeeld leek. Maar het was vooral een verrassing dat Ecolo én Les Engagés zich onthielden.

Les Engagés had immers nog maar in maart een manifest goedgekeurd waarin staat dat onverdoofd slachten goedgekeurd moet worden. Van Ecolo werd aangenomen dat de leden in de commissie vrij konden stemmen, maar zij kozen er toch voor om zich te onthouden.

Beide partijen hebben in Wallonië in 2017 trouwens voor een verbod gestemd. "Dieren hebben evenveel pijn in de verschillende gewesten", bracht Lotte Stoops (Groen), die het voorstel mee indiende, in herinnering.

2. Waarom hebben die partijen zich onthouden?
Ecolo deed dat naar eigen zeggen om de parlementsleden in de plenaire de kans te geven vrij te stemmen. Een riskante redenering, want het is heel uitzonderlijk, maar reglementair toegelaten, dat een verworpen voorstel toch gestemd wordt in het halfrond. Les Engagés wilde dan weer wachten op de algemene code voor het dierenwelzijn, die er in 2023 aan komt.

Aangenomen wordt dat beide partijen, net als PS, One.Brussels-Vooruit en PTB/PVDA beducht zijn voor de reactie van hun moslimkiezers. Die vrees is niet onterecht, want in Anderlecht riepen moslims en joden al op om MR, dat voor een verbod is, te boycotten in Anderlecht. En vorig jaar zei Hilde Sabbe (One.Brussels-Vooruit) al onomwonden "dat partijen zoals PS en de mijne kiezers hebben met een moslimachtergrond en daar rekening mee moeten houden."

3. Waarom lieten zoveel commissieleden zich vervangen?
De stoelendans was opvallend. Zo liet Viviane Teitelbaum (MR) zich in de commissie vervangen door fractieleider Alexia Bertrand. Ridouane Chahid (PS) verving Veronique Jamoulle, John Pitseys (Ecolo) verving Ingrid Parmentier en Fouad Ahidar (One.Brussels-Vooruit) nam de plaats in van Hilde Sabbe.

Partijen hadden immers op voorhand uitgemaakt hoe ze in de commissie zouden stemmen. Om het partijstandpunt beter te laten corresponderen met het individuele standpunt, werden commissieleden vervangen.

Dat leidde voorzitter Tristan Roberti (Ecolo) ertoe om onder meer Viviane Teitelbaum en Hilde Sabbe bij de stemming naar de tribune te verwijzen. "Plaatsvervangers kunnen pas aantreden als de vaste leden verontschuldigd zijn. Als jullie hier nog rondlopen, is dat niet het geval", zei hij daarover.

4. Wat deden de Nederlandstalige partijen?
Groen en Open VLD waren mede-indieners van het voorstel, dus zij stemden voor, net als N-VA en Vlaams Belang. Die laatste twee partijen hadden elk zelf een voorstel tot ordonnantie hierover ingediend, maar sloten zich aan bij de ordonnantie van Groen, Open VLD en Défi.

One.Brussels stemde tegen. Ze beriepen zich hierbij onder meer op de beweringen van neuroloog Jean-Michel Guérit, die stelde dat dieren die onverdoofd en met een halssnede geslacht worden, niet meer of zelfs minder pijn lijden dan dieren die verdoofd worden. De andere commissieleden verweten One.Brussels echter met Guérit iemand op te voeren die zelf toegeeft geen kennis van zaken te hebben en met zijn mening buiten de wetenschappelijke consensus staat.

"Consensus is nog geen unanimteit", beet Ahidar terug, "iedereen heeft zijn waarheid." In de commissie op 23 mei beriep Ahidar zich trouwens nog op God, om zijn opinie over onverdoofd slachten te staven. "Het is onmogelijk dat dieren zullen lijden, God zal het niet toelaten", zei hij toen (zie video).

Dat iedereen zijn waarheid heeft, is ook iets wat partijgenoot Hilde Sabbe beklemtoonde. Ze gaf Brussel dan ook een pluim voor de manier waarop het gewest het onverdoofd slachten aanpakt. "Hier in Brussel zijn we in sommige gevallen voor op de rest. Wij weten dat er niet één waarheid is. Wij zijn open en tolerant. Wij doen hier niet aan hokjesdenken en stigmatisering."

Dat One.Brussels uiteindelijk tegenstemde, is extra zuur voor Open VLD, omdat de socialisten dat deden via de zetel van Open VLD. Officieel is de zetel in de commissie van Open VLD, maar tijdens de regeringsonderhandelingen van 2019 heeft Open VLD dat zitje de facto aan One.Brussels gelaten, iets wat wel vaker gebeurt onder Nederlandstaligen in het Brussels parlement.

5. En nu?
In het Brussels parlement worden ook verworpen voorstellen nog behandeld. Meestal is dat proforma, en worden de voorstellen die in de commissie niet weerhouden waren, meteen weggestemd.

Nu zal dit wellicht niet gebeuren. Maar daarvoor moeten de parlementsleden op vrijdag 17 juni eerst de conclusies van de commissie verwerpen, en het valt nog te bezien of dat zal gebeuren.

Als het gebeurt, kan het voorstel terug naar de commissie, maar daar ziet niemand het nut van in. Dus werd deze woensdag op het uitgebreid bureau, dat instaat voor de goede werking van het parlement, beslist dat het voorstel van ordonnantie na de eventuele verwerping meteen in de plenaire zitting besproken kan worden. Dat kan dan artikel per artikel, waardoor er ook nog amendementen kunnen worden besproken en gestemd.

Hoe deze stemming zal verlopen is koffiedik kijken. Zo zijn er bij PS en Ecolo wel wat leden voor een verbod, maar zijn er bij Défi dan weer parlementleden die liever tegen stemmen, terwijl hun partij het voorstel voor een vebod heeft ingediend.

Op 17 juni weten we meer.