93 kinderen op straat sinds sluiting noodhotel Samusocial

Eind mei sloten de vier hotels die tijdens de coronacrisis waren opgericht als noodopvang voor mensen zonder een dak boven hun hoofd. Aan de organisaties erachter werd gevraagd om zelf nieuwe opvang te zoeken voor de bewoners, maar in een hotel van Samusocial in de Noordwijk is dat niet gelukt. 150 mensen, onder wie 93 kinderen, zitten nu zonder onderdak. “Wij kunnen maar alternatieven zoeken als er voldoende opvangplaatsen zijn”, klinkt het.

Directeur Eduardo Cachapa van de Franstalige basisschool Ecole n°3 in Schaarbeek sloeg vorige week alarm. Een zesjarig meisje uit zijn school kwam donderdag en vrijdag niet opdagen. Na wat telefoontjes naar de ouders kwam de moeder de situatie uitleggen: het gezin sliep sinds kort in metrostation Troon. Een andere opvangplaats hadden ze niet meer. Het hotel waar ze het voorbije jaar woonden in de Noordwijk, sloot eind mei de deuren.

“We zijn geschrokken. Ik heb een oproep gedaan op Facebook en de bestaande opvangorganisaties gecontacteerd, maar het gezin kwam niet in aanmerking voor opvang”, vertelt schooldirecteur Cachapa. “Ze hebben zogezegd een klein inkomen om huur te betalen, maar dat klopt niet. Het is een gezin zonder papieren. We hebben nu het OCMW gecontacteerd zodat ze toch iets zullen krijgen. Die procedure is lopende.”

Via de school konden het kleine meisje en haar gezin (twee ouders, een oudere broer en een baby'tje, red.) vorig weekend bij een ander gezin logeren. Inmiddels is er een tijdelijk huurappartement gevonden waar ze een paar weken kunnen overbruggen. “Wij hebben vooral hulp gevonden via individuele personen, niet van de officiële organisaties. Ik heb ook de lokale politiek gecontacteerd”, zegt directeur Cachapa. “Hopelijk komt er binnenkort echte opvang.”

Opvanghotels

Cachapa denkt dat er nog scholen zijn die enkele leerlingen zullen missen. “De broer van het meisje ging naar een andere school”, weet hij. In totaal hebben 93 kinderen geen opvangplaats meer en dat sinds 1 juni. Dat schrijft La Libre en wordt aan BRUZZ bevestigd door Samusocial, dat instond voor de opvang. In het hotel was plaats voor 400 personen tijdens de coronacrisis. Dat is eind mei teruggeschroefd naar 250 bedden.

“We hebben inderdaad 150 plaatsen moeten schrappen en een deel van die gezinnen heeft nu geen andere oplossing. Het gaat om 93 kinderen”, zegt directeur Sébastien Roy van Samusocial. Hij heeft geen zicht op hoeveel van die kinderen nu nog naar school gaan. “In onze opvang verplichten wij de gezinnen om hun kinderen naar school te laten gaan. Als zij weg zijn uit de opvang, kunnen wij dat niet meer”, zegt Roy.

Dat niet iedereen nieuwe opvang kreeg, komt door het plaatstekort, zegt hij. “Het aantal opvangplaatsen is te laag. We hebben het voorbije jaar 750 gezinnen opgevangen. Voor meer dan 600 gezinnen konden we een alternatief vinden. Onze prioriteit ging naar de meest kwetsbare families, bijvoorbeeld met jonge kinderen of met een medische of psychische kwetsbaarheid", aldus Roy. "Sommige gezinnen hebben zo’n heroriëntatie geweigerd omdat ze niet naar een onthaalhuis willen. Een andere reden kan zijn dat de gezinnen geen papieren hebben. Dan kunnen we hen niet naar de reguliere opvang sturen.”

Dat laatste is dus het geval voor het gezin van het 6-jarig meisje. Volgens bevoegd minister Alain Maron (Ecolo) was de sluiting van de opvanghotels op tijd aangekondigd. “De vermindering van het aantal opvangplaatsen aan het einde van de winter doet zich elk jaar voor. Er is op geanticipeerd en er wordt verder gezocht naar passende oplossingen voor zoveel mogelijk mensen, in samenwerking met de sector en met Bruss'help”, zegt Maron.

Bruss’help is de gewestelijke administratie voor daklozenhulp. Ook hun directeur François Bertrand zegt dat aan Samusocial op voorhand is gevraagd om oplossingen te zoeken. “We hebben elk opvanghotel gevraagd om een gefaseerd uitstapplan op te stellen, zodat er voor alle bewoners eerst een oplossing kwam”, zegt Bertrand. “In de opvanghotels van Anderlecht en van ’t Eilandje is dat gelukt, net als in het opvangtehuis voor 70 vrouwen aan Lemonnier (dat ook werd georganiseerd door Samusocial, red.), maar niet in het hotel in de Noordwijk.”

“Uiteraard zoeken wij opvangplaatsen in de bestaande onthaalhuizen, maar het systeem is oververzadigd”, reageert directeur Roy van Samusocial. Minister Maron benadrukt nog dat het aantal opvangplaatsen voor dak- en thuislozen en migranten het voorbije jaar is opgetrokken naar meer dan 3.000 in heel Brussel. Dat zijn 1.226 plaatsen meer dan in 2019. Op 1 juli opent er nog een nieuw onthaalhuis voor eenoudergezinnen, goed voor 45 plaatsen. Verder wil hij inzetten op duurzame huisvestingsoplossingen. Extra opvangcapaciteit voor migranten of mensen zonder papieren kwam er niet: het aantal plaatsen blijft daar al enkele jaren gelijk op 440.