Abdul Hadi Turkmani, uitgeprocedeerd asielzoeker: 'In Afghanistan riskeer ik de dood'

“In 2008 heb ik me tot het christendom bekeerd. Moslims behandelen me nu als een melaatse, een stuk vuilnis. ‘Hadi is kaffer. Hadi zus, Hadi zo.’ Als ik nu naar mijn vaderland gerepatrieerd zou worden, dan wacht me daar nog erger. Wellicht de dood.” Abdul Hadi Turkmani is Afghaan. Na bijna zes jaar tussen hoop en vrees heeft Vreemdelingenzaken hem gesommeerd om per 9 februari het land te verlaten.

I n 2006 vluchtte Abdul Hadi Turkmani naar België. Nu, zes jaar later, heeft hij het bevel gekregen het land te verlaten en geen voet meer in een Schengenland te zetten. De Raad van Vreemdelingenbetwistingen heeft zijn verzoekschrift tot hoger beroep tegen een weigering van de vluchtelingenstatus en een weigering van de subsidiaire beschermingsstatus afgewezen. Toch is Abdul Hadi Turkmani hier nog altijd. De vraag is: hoe lang nog?

2001 is het jaar waarin Turkmani, toen een jonge man van 28, voor het eerst zijn door geweld en lijden geplaagde land ontvluchtte. Hopend op een beter leven in het Westen. "Het einde van de Taliban was in zicht, maar de strijd was nog lang niet gestreden. Ze voerden in onze regio, Turkman in de provincie Parvan, raids uit op dorpen. Om jonge mannen te ronselen om te vechten, om vuurwapens en springtuig te verstoppen. Ik woonde bij mijn oom. Toen ik hoorde dat ze ook achter mij aan zaten, ben ik naar de bergen gevlucht. Mijn oom heeft me vervolgens over de grens gevoerd. Zo ben ik via Oezbekistan, Kazakstan, Rusland en een aantal Oost-Europese landen in Nederland beland. Na een reis van bijna twee maanden."

Moedjahedien
In Nederland diende Turkmani onmiddellijk een asielaanvraag in. "Maar daarin heb ik niet de waarheid verteld over de beladen geschiedenis van mijn familie. Mijn vader, die rechten had gestudeerd aan de universiteit van Kabul, was lid van de Democratische Volkspartij van Afghanistan. Toen Hafizullah Amin en Nur Muhammad Taraki aan de macht kwamen (in 1978, red.) en de Democratische Partij werd geviseerd, zijn we van Kabul naar de regio Turkman gevlucht. Daar vroegen de lokale moedjahedien (opstandelingen, red.) vader mee actie te ondernemen tegen het regime. Dat heeft hij negen maanden lang gedaan. Met het aantreden van president Barbrak Karmal zijn we teruggekeerd naar Kabul. Daar heeft vader een café geopend en begon hij ook te werken voor de Democratische Volkspartij, in Divisie 1 in de regio Dane Charman. In 1988 werd de regio Turkman hevig gebombardeerd door de Sovjets. Mijn vader werd door velen daarvoor met de vinger gewezen. Hij kende de regio goed en werd er daarom van verdacht informatie doorgespeeld te hebben."

In 1989 trokken de Sovjets hun troepen terug. President Najibullah, die beschouwd werd als de zetbaas van Moskou, bleef aan de macht. "We voelden ons toen relatief veilig in Kabul, ook na de val van Najibullah in 1992 en diens vlucht naar de VN-compound . Maar toen vier jaar later de Taliban aan hun opmars begonnen, werd ons leven een hel. Midden '96 zijn mensen ons zelfs thuis komen aanvallen met messen. Die aanval hebben we gelukkig overleefd. Toen de Taliban enkele maanden later Kabul innamen, de immuniteit van de VN-gebouwen schonden en Najibullah opknoopten, zijn we gevlucht naar Turkman, waar we konden rekenen op de steun van mijn oom. Twee maanden later is mijn vader weer naar Kabul vertrokken met de bedoeling het land te verlaten, en sindsdien heb ik niets meer van hem gehoord."

"Welnu, dat hele verhaal heb ik voor de Nederlandse overheid verzwegen, omdat andere vluchtelingen in het centrum me op het hart hadden gedrukt dat ik anders als oorlogsmisdadiger beschouwd zou kunnen worden."

Het werd een odyssee door opvangcentra verspreid over heel Nederland. Groningen, Maastricht, Eindhoven... "Na drieënhalf jaar is mijn asielaanvraag afgewezen. Ik werd opgepakt en belandde in het uitzetcentrum van Schiphol. Drie maanden heb ik daar verbleven. Een vreselijke periode. Het is daar als een gevangenis, we werden behandeld als misdadigers. Ik heb er zelfs een maand lang opgesloten gezeten in een cel, zonder enig contact met anderen, zonder zelfs maar één keer gelucht te worden. 24 uur op 24 alleen in mijn kamertje. Uiteindelijk ben ik op 5 september 2005 gerepatrieerd. Bijna twee maanden later is brand uitgebroken in het uitzetcentrum. Balans: elf doden. Ik heb dat in Afghanistan op televisie gezien. Het heeft me danig slag gebracht. Angst, stress, slapen kon ik nog amper."

Nieuw geloof
In Kabul heeft Turkmani - de rest van zijn familie was uitgezwermd - naar eigen zeggen tien maanden lang ondergedoken geleefd bij een tante. "Ik werd nog altijd geviseerd vanwege vaders verleden."

"In 2006 ben ik dan naar België gevlucht. Ik was bang, heb bij mijn eerste asielaanvraag niets gezegd over de periode in Nederland, omdat het in mijn nadeel zou kunnen spelen. Dus heb ik een verzinsel opgedist. Verteld dat ik in die periode in Kabul was, dat ik daar onder meer seksuele betrekkingen had met de vrouw van een extremistische moslim met een belangrijke politieke functie. Ik kampte ook nog steeds met grote angsten, had constant begeleiding van een psycholoog nodig. Pijn in borststreek, aan de schouder, lage bloeddruk."

Turkmani's eerste asielaanvraag werd afgewezen, een tweede - in 2007 - ook. In 2010 diende hij een derde aanvraag in, waarin hij verklaarde dat alles wat in de twee vorige asielaanvragen aan bod kwam, geschrapt mocht worden. Dat hij de waarheid zou vertellen. Dat hij ondertussen de islam had afgezworen en zich tot christen had laten dopen. Daarbij legde hij onder meer een document voor van zijn repatriëring uit Nederland, een doktersattest dat bevestigt dat hij messteken had gekregen, een verklaring van een Nederlandse ex-collega van zijn vader, samen met de partijkaart en foto's van zijn vader. Twee brieven ook van de pastoor van de Iraanse kerkgemeenschap in Neder-Over-Heembeek.

"Ik kwam voor het eerst met het christelijke geloof in contact in het Klein Kasteeltje. Door een Afrikaanse vrouw, Emanuelle, die er altijd kwam. Maar geboeid geraakte ik pas echt toen iemand uit Iran, Ali Rezha, met mij over Christus sprak. Zo ben ik bij het protestantse Praise Center in de Gheudestraat in Anderlecht beland, waar ik me in 2008 heb laten dopen. Opportunisme heeft toen meegespeeld, dat geef ik toe, maar nadat ik in contact was gekomen met de Iraanse kerkgemeenschap in Heembeek, ben ik mijn nieuwe geloof helemaal gaan omarmen. Ik heb er prachtige mensen leren kennen, veel nieuwe vrienden gemaakt. Het heeft me nieuwe kracht gegeven, met mijn gezondheid is alles goed nu. Het heeft me ook doordrongen van het feit dat liegen uit den boze is. Ik ben echt veranderd."

Pashtun en Hazara
Het heeft niet mogen baten. Meer nog, ondertussen heeft Turkmani's bekering ervoor gezorgd dat hij als een melaatse wordt behandeld door vroegere vrienden. "Bewijzen kan ik het niet, maar ik denk dat de Afghaanse tolk, die me toegewezen is door het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen, heeft gelekt. Ikzelf ben zeer discreet geweest, mijn vrienden ook. De tolk is Pashtun, ik ben Hazara. De Pashtun zijn soennieten, de grootste etnische groep van Afghanistan. Ze hebben door de geschiedenis altijd problemen gehad met de Hazara, een etnische minderheid van grotendeels sjiieten. Het gevolg was veel bloedvergieten."

"Al de moslimvrienden die ik in het Klein Kasteeltje had, hebben mij ondertussen laten vallen omdat ik bekeerd ben. Anderen ook. Christenen werken ondergronds in Afghanistan, maar dat zou voor mij geen optie zijn. Omdat de politie daar ongetwijfeld al op de hoogte is van mijn bekering. Ik vrees er opgesloten te worden of, erger, gedood te worden. Ik weet echt niet meer van welk hout pijlen te maken."

Tot zover Turkmani's relaas, zoals ik het bijeen gesprokkeld heb, uit officiële documenten, uit wat hij me vertelt in gebroken Nederlands, thuis bij een Iraanse vriend die lid is van zijn kerkgemeenschap. Heeft hij dan niet gelogen? Zeker. Is enig opportunisme hem niet vreemd geweest? Volgens het Commissariaat-Generaal voor Vluchtelingen en Staatlozen is hij 'niet doorleefd genoeg' in zijn geloof. Het verandert niets aan het gevaar dat Turkmani in Afghanistan mogelijk loopt door dat nieuwe geloof. En bovendien is en blijft het een feit dat hij wordt uitgewezen naar een land dat nog steeds allerminst stabiel is. Stof tot nadenken.