Aline Muylaert (CitizenLab): ‘Deze zomer platte rust, niks hiken of raften’

De komende weken publiceert BRUZZ elke maandag een uitgebreid interview met een Brusselaar die professioneel of privé een boeiend jaar achter de rug heeft, en tijdens de vakantie even de tijd neemt om te reflecteren. Te beginnen met Aline Muylaert (29) die in een normale zomer het avontuur opzoekt in verre oorden. Maar dit jaar wordt het voor de medeoprichtster van het Brusselse e-democracybedrijf CitizenLab helemaal anders: Muylaert is zwanger van een identieke drieling. ”Rusten en lezen, dat zal het zowat zijn.”

Aline Muylaert zat zeven jaar geleden nog op kot in de buurt van de VUB toen ze samen met haar lief en medestudent handelsingenieur Wietse Van Ransbeeck CitizenLab oprichtte. Het softwarebedrijf biedt steden en gemeenten een digitaal platform aan waarmee ze burgers inspraak kunnen geven in mobiliteit, stedenbouw en andere beleidsthema’s.

Tegenwoordig woont het koppel op de vierde verdieping van een honderd jaar oud appartementsgebouw met historische lift aan de Schaarbeekse Berenkuil.

Met CitizenLab is het de afgelopen jaren hard gegaan. Na de start in Brussel sloeg de onderneming al snel de vleugels uit naar het buitenland. Het e-democracybedrijf heeft intussen een team van vijftig mensen en werkt samen met vierhonderd lokale overheden, van Gent en Leuven tot steden als Wenen, Londen en Seattle.

Begin dit jaar konden jullie nog een overwinning boeken. Ook de stad Kopenhagen heeft het platform aangekocht.

Aline Muylaert: Inderdaad, we maken voor hen een groot portaal rond burgervoorstellen. Altijd fantastisch als er grote klanten aan boord komen.

Anderzijds waren het ook pittige maanden. Tot anderhalf jaar geleden zaten we in de coronacrisis. Dat was voor ons een periode van extreme groei, plots moest alles digitaal omdat iedereen thuis zat. Daarna kwam echter de oorlog in Oekraïne. Die heeft ook op ons bedrijf impact gehad. Overheden hadden minder budgetten en door de inflatie gingen bij ons de lonen de hoogte in.

Maar we blijven groeien, vooral in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië en Duitsland. Alleen gaat het nu iets minder snel dan een paar jaar terug.

Staat CitizenLab sterker in het buitenland dan in België?

Muylaert: We groeien daar harder, ja. In België hebben we een bepaald marktaandeel, maar dat kan zeker nog toenemen. We werken vooral in Vlaanderen, daar hebben we een vijftigtal gemeenten als klant. Brussel is een ander verhaal.

Is het bij de Brusselse overheden moeilijker om voet aan de grond te krijgen?

Muylaert: We proberen zeker, maar niet elke gemeente, niet elk college staat open voor inspraak en participatie. Vaak bots je op gebrek aan middelen of verwijzen ze door. De gemeenten hebben een participatiebevoegdheid, maar die is beperkt. Voor grotere thema’s verwijzen ze vaak door naar het Brussels Gewest.

Maar op gewestelijk niveau is er niet echt een centrale aanpak qua burgerparticipatie. Ik denk ook dat er soms iets te veel gefocust wordt op democratische experimenten. De burgerpanels, die met hun voorstellen invloed proberen uit te oefenen op het Brussels parlement, doen goed werk, maar in de hele beleidscyclus zijn er nog zoveel andere fases die veel participatiever zouden kunnen.

We hebben zeker al projecten gedaan in Brussel. Zo hebben we met enkele gemeenten samengewerkt voor hun klimaatplan en in 2017, helemaal in het begin, hebben we ook een consultatieronde opgezet voor Good Move. Maar het is altijd project per project, terwijl wij normaal gezien op lange termijn samenwerken met een overheid.

Het hele Good Movedebat is intussen behoorlijk ontspoord. Jullie wonen aan de Berenkuil en waren rechtstreeks getuige van het emotionele, soms agressieve verzet tegen de nieuwe circulatieplannen. Zitten jullie dan te popelen om oplossingen aan te reiken?

Muylaert: Het is makkelijk om van de zijlijn kritiek te geven, maar ik denk toch dat er tijdens de hele implementatie niet breed genoeg geparticipeerd is geweest. Het debat is ondertussen helemaal gepolariseerd.

Wij hebben geen gouden oplossing, maar wij geloven heel sterk in de combinatie tussen online en offline. Offlinevergaderingen zijn belangrijk, mensen kunnen naar elkaar luisteren, tenminste als zo’n vergadering niet gekaapt wordt door schreeuwers. Online kan je veel meer volk bereiken en je kan de discussie iets beter kanaliseren. Mensen kunnen er hun punt maken en kritiek geven, maar daarmee beletten ze anderen niet om te participeren. Online is er veel meer ruimte voor de stille meerderheid.

Enkele maanden geleden wonnen jullie de Etion Leadership Award. Het is niet de eerste bekroning. In 2018 stonden jullie ook al op de Forbes-lijst 30 under 30. Hoe belangrijk is dat voor jullie?

Muylaert: Met de Etion Award kregen we appreciatie voor onze manier van leidinggeven, coachend en met veel autonomie voor de medewerkers. De jury zag bruggenbouwers in ons. Dit jaar kregen we ook het B Corp-certificaat, een internationaal label voor sociaal-ethisch gerunde bedrijven. Daar waren we blij mee, want we zien onszelf als maatschappelijk geëngageerde ondernemers.

We zijn dus zeker trots op die bekroningen, maar ze zijn vooral belangrijk naar de buitenwereld. Voor jezelf verandert er daardoor niet zoveel. Het kan soms ook afleiden van het echte werk: bezig zijn met je team en met je klanten. Ondernemen is hard werken, hoor.

Wat is er zo zwaar aan?

Muylaert: Het moeilijke aan ondernemen is dat je altijd de eindverantwoordelijkheid hebt. Er gebeurt iets, een cruciale medewerker die vertrekt, een belangrijk contract dat aan je neus voorbijgaat. Jij bent degene die het moet oplossen. Je moet behoorlijk wat veerkracht en creativiteit hebben.

De laatste tijd heb ik wel wat rustiger aan gedaan, mijn privéleven heeft de bovenhand gekregen.

Je bent zwanger van een drieling.

Muylaert: Ja, van een eeneiige bovendien, dat is vrij bijzonder. De kans op een identieke drieling is één op twee miljoen, maar het gaat gepaard met de nodige medische risico’s. De dokters zeiden dan ook meteen: rusten vanaf twintig weken.

Als je die eerste echo ziet en de dokters hoort, implodeer je natuurlijk: je bereidt je voor op één gezond baby’tje en dan zijn het er drie en je kent niet alle risico’s.

Helpt het dan om ondernemer te zijn?

Muylaert: Voor mij is het nu belangrijk dat ik niet te veel stress heb. Als ondernemer maak je zoveel ups en downs mee dat je leert relativeren. Je leert je niet al te druk te maken over zaken die je toch niet kan controleren. Ik sta er dus met een bepaalde nuchterheid in.

Vele vrienden zeiden ons: als één koppel het kan, zijn jullie het wel. Jullie hebben bewezen een gezonde relatie te kunnen onderhouden en daarnaast een bedrijf te leiden. We hebben die balans over de jaren heen gevonden. Die gaat nu wel goed door elkaar geschud worden.

Jullie pakken de komst van de drieling ook aan als een kleine onderneming?

Muylaert: Ja, ik voel echt dat het een project is. Na de eerste verwarrende dagen heb ik meteen gezegd: hoe organiseren we dit, hoe pakken we dit financieel aan, moet er een auto komen? Ik ben begonnen met een Excel-bestand voor de uitzet en andere benodigdheden. Er zijn zoveel zaken te doen. Ik probeer die lange to-dolijst nu af te werken zodat ik echt kan gaan rusten.

Ook op CitizenLab heeft het impact. Jij bent verkoopdirecteur, je partner CEO. De directie krijgt een drieling.

Muylaert: Transparantie is een van de waarden van ons bedrijf en we hebben het nieuws de dag zelf nog gedeeld. De steun is fenomenaal, iedereen zit een beetje mee op de rollercoaster. Maar we moesten ook heel snel dingen regelen: wie gaat mijn rol overnemen, welke verantwoordelijkheden zal Wietse overdragen?

Hoe zullen jullie het qua werk oplossen?

Muylaert: Voor mij is het duidelijk: ik moet stoppen met werken en zal minstens een half jaar out zijn. Ik heb er geen enkel probleem mee. Vanaf het moment dat ik wist dat ik zwanger was, voelde ik: dit is een nieuwe fase in mijn leven.

Voor mijn partner is het ingewikkelder. Wij zijn zelfstandigen, het vaderschapsverlof is heel beperkt en bij een drieling krijg je amper meer verlof. Heel jammer.

Anderzijds is er de Brusselse regeling dat wie bevalt van een drieling een voltijdse kinderverzorgster krijgt tot de baby’s drie jaar zijn en dat voor minder dan 150 euro per maand. Dat is fantastisch en daardoor zal ik volgend jaar ook weer kunnen gaan werken. Dat is sowieso het plan.

Hoe zien jullie normale vakanties eruit?

Muylaert: Wij houden van avontuurlijke, sportieve vakanties, een trektocht in de bergen, wildwaterkajakken. Vorig zomer zijn we in Pakistan gaan hiken over de gletsjers. Dat gaat nu natuurlijk anders worden en dat vinden we, geloof ik, nog het moeilijkst. We zijn al stiekem aan het nadenken hoe we dat ook met drie kindjes kunnen blijven doen.

Maar deze zomer dus niet?

Muylaert: Neen, ik mag het land niet uit, ik moet vaak naar het ziekenhuis. Bovendien worden onze keuken en badkamer gerenoveerd, dat stond al gepland voor de zwangerschap. We gaan deze zomer dan ook een tijdje naar de schoonouders, waar een grote tuin is, en af en toe ook naar de zee.

Ik heb een stapel boeken klaarliggen. Neen, niet over opvoeding, daar ben ik een beetje allergisch voor. Bovenaan de stapel ligt The marriage portrait van Maggie O’Farrell, een historische roman. Rusten en lezen, dat zal het deze zomer zowat zijn.

Jullie gaan nog even verbouwen. Niet gedacht aan verhuizen naar een huis met tuin?

Muylaert: Nee, ik woon hier graag en wil graag Brusselse ketjes opvoeden. We hebben één grote kamer voor de drieling. Gisteren hebben we de lift opgemeten om te kijken hoeveel plaats er is voor de buggy. Ik denk dat het wel zal lukken. O ja, helemaal boven hebben we nog een zolderkamer. Daar zullen we een bureau en een bed installeren, zodat een van ons twee zich straks even kan terugtrekken. Een soort escaperoom.