'Anderlechtse kinderen naar school in Aalst, Ternat en Roosdaal'

Vorige week sloeg het Brussels onderwijs-platform LOP nog maar eens alarm, omdat er voor tien kinderen nog altijd geen plekje was gevonden in het eerste leerjaar. Ook Eva Vanderschueren van de Anderlechtse schoolantenne ervaart dat het elk jaar moeilijker wordt om alle kinderen aan een school te helpen. “Bij de kleutertjes lukt het niet meer.”

O ok nu het schooljaar begonnen is, krijgt Vanderschueren nog altijd ouders over de vloer die geen school hebben voor hun kind. Samen met vijf Franstalige collega’s bemant ze het Steunpunt Schoolvragen, een gemeentelijke dienst voor schoolplichtonderwijs in de Fiennestraat.

Ze is er aan de slag sinds 2009. “Toen was het nog vrij makkelijk om plaats te vinden in de gemeente,” zegt ze. Anderlecht telt dan ook een twintigtal Nederlandstalige basisscholen. “Eerst merkte ik dat de kleuterklassen helemaal vol begonnen te raken. Nu zijn ook het eerste en tweede leerjaar een groot probleem. Het schuift dus altijd op.”

De ouders die bij Vanderschueren langskomen voor een plekje, zijn doorgaans anderstalig. Ze zijn uit de boot gevallen bij de online inschrijvingsprocedure of hebben niet deelgenomen, veelal omdat ze niet op de hoogte waren of omdat ze de taal niet machtig zijn. “Maar wie de online procedure mist, heeft natuurlijk al een flinke achterstand.”

Volgens Vanderschueren kiezen deze ouders echt voor het Nederlandstalig onderwijs. “Ze hebben neefjes en nichtjes in een Vlaamse school of hebben gehoord dat met Nederlands de kansen van hun kinderen verhogen.”

Maar vindt Vanderschueren oplossingen voor wie nu nog op zoek is? “Vanaf het derde leerjaar lukt het nog wel. Voor de kleinste kleuterklasjes is het onmogelijk, vooral de eerste kleuterklas. Voor die kindjes bellen we ook niet meer rond. We geven de ouders de raad de kinderen overal op wachtlijsten te zetten. Vaak blijven die kinderen dan gewoon thuis. Ik ken er die vorig jaar uit de boot vielen voor de onthaalklas en nu opnieuw voor de eerste kleuterklas.”

Voor kinderen die naar de derde kleuterklas of het lager onderwijs moeten, gaat Vanderschueren actief op zoek. “De derde kleuterklas nemen we erbij omdat die kinderen bijna schoolplichtig zijn. Onderzoek wijst uit dat leerlingen die de kleuterklas overgeslagen hebben, later vaker mislukken.” Ze belt rond, binnen en buiten de gemeente. “In Dilbeek en Sint-Pieters-Leeuw, maar ook daarbuiten. Er gaan kinderen vanuit Anderlecht naar Aalst, Ternat en Roosdaal. Hoe verder weg, hoe meer kans, zeker als er een plaats gezocht wordt voor meerdere kinderen uit één gezin.” Op dit moment heeft Vanderschueren een plek voor alle schoolplichtige kinderen, op één geval na.

Ook de bemiddelingscel van het LOP vindt wellicht een oplossing voor de tien leerplichtige kinderen die vorige week nog zonder school zaten, vermoedt LOP-voorzitster Walentina Cools. “We kregen meteen heel wat reacties van schooldirecteurs. Ze zullen dus wel weer een stoeltje bijzetten en in bovental gaan.”

Investeren
Toch noemt Cools de situatie zorgwekkend. Bij de online inschrijvingen in maart konden ruim 2.800 ouders niet terecht in de basisschool van hun voorkeur. In juni schommelde het verschil tussen vraag en aanbod nog steeds rond de 1.500. Cools: “Dat aantal is ondertussen zeker gezakt omdat er altijd plaatsjes vrijkomen, van kinderen die uiteindelijk niet komen opdagen, en omdat veel ouders zelf op zoek gaan naar een plek in het Franstalig onderwijs of in de Rand.”

De LOP-voorzitster maakt zich vooral zorgen om de minder mondige ouders. Die houden hun kleuters vaak gewoon thuis. “Zo ontstaat een groep kinderen die, voor het eerste leerjaar, nooit naar school geweest is.”

Cools ontkent niet dat overheden en schoolbesturen inspanningen gedaan hebben om de capaciteit uit te breiden. “Vorig schooljaar kwamen 1.100 plaatsen bij in het basisonderwijs.” Begin deze week nog opende het Gemeenschapsonderwijs een nieuwe school aan het UZ in Jette. Maar volgens Cools gaat het allemaal niet vlug genoeg, gezien de enorme demografische groei in Brussel. “Om te voldoen aan de vraag zouden er, alleen in de kleuterklassen, zo’n 2.500 plaatsen moeten bijkomen.”

De nieuwe Vlaamse onderwijsminister Hilde Crevits (CD&V) wil het probleem verder aanpakken. “Er liggen middelen klaar om onmiddellijk te investeren,” zei ze maandag op tvbrussel.