Armoede-experte Céline Nieuwenhuys: 'Scholen moeten te allen prijze openblijven'

Zelfs als leerkrachten niet kunnen werken door een coronabesmetting, moeten scholen openblijven. Dat zegt Céline Nieuwenhuys, voormalig armoede-experte binnen de GEES. Zij pleit voor socialere coronamaatregelen. "Armoede is op zich al moeilijk zichtbaar. Dat wordt verder versterkt als we allemaal afgezonderd worden.”

Sinds de herschikking van expertencomité Celeval is Céline Nieuwenhuys niet meer betrokken bij het adviseren van beleidsmakers over gepaste coronamaatregelen, maar dat weerhoudt de sociale wetenschapper er niet van om in de Franstalige pers op dezelfde nagel te blijven kloppen: de maatregelen moeten socialer, vindt zij, want kwetsbare groepen lopen het meeste risico op zowel besmetting als uitsluiting.

Nieuwenhuys is algemeen secretaris van de Federatie van de Bicommunautaire Maatschappelijke Diensten (FBMD) en was in de lente nog lid van adviescomité GEES, dat de exitstrategie uit de eerste lockdown moest voorbereiden. Op deze Internationale Dag voor de Uitroeiing van Armoede zegt ze aan La Dernière Heure dat we ten allen tijde moeten vermijden dat de scholen weer zouden sluiten, want dat vergroot de ongelijkheid.

Ruimte buitenshuis

“Voor kinderen die in te krappe huisvesting wonen, is de school een belangrijke plaats voor hun mentale gezondheid, om te bewegen en te spelen. We hebben genoeg getuigenissen gehoord over kinderen die geen seconde uit huis zijn geweest gedurende zes tot zeven weken…” zegt Nieuwenhuys aan La DH. “Het is dus absoluut te vermijden om de scholen nog eens volledig te sluiten. Zelfs als leerkrachten besmet raken en geen les meer kunnen geven, als de school en de speelplaats helemaal leeg zijn, dan nog moet je ervoor zorgen dat die ruimtes vrij zijn voor de kinderen. De school moet tegen elke prijs openblijven.”

Dat kan volgens Nieuwenhuys desnoods met extra zorgpersoneel als de leerkrachten niet beschikbaar zouden zijn. “Het gaat erom dat we de kinderen een ruimte buitenshuis geven. Voor heel wat kinderen staat de middagmaaltijd op school centraal in hun voedingspatroon. En als adolescenten hun sociale contacten niet meer op school zouden vinden, dan gaan ze die buiten moeten opzoeken. En wat zouden alleenstaande moeders doen die thuis moeten werken terwijl hun kinderen er zijn?”

'Tijd verloren'

Zo was het duidelijk tijdens de eerste besmettingsgolf dat kinderen en jongeren uit gezinnen met minder middelen, meer kans liepen op schooluitval en leerachterstand. Nieuwenhuys herinnert er verder aan dat de meeste ouders uit kwetsbare gezinnen niet zulke jobs hebben die nu via telewerk kunnen worden overgenomen. Er is dus minder tijd vrij om de kinderen te helpen. Volgens Nieuwenhuys zijn de federale maatregelen nu nog te weinig afgestemd op mensen in armoede. “Het federale niveau is zich weinig bewust van armoedeproblematieken”, zegt de experte. “Armoede is op zich al moeilijk zichtbaar. Dat wordt verder versterkt als we allemaal afgezonderd worden.”

De sociale impact van de huidige maatregelen zal dezelfde zijn als we eerder in de corona-epidemie hebben gezien, zegt ze. “We hebben al vastgesteld dat de meest kwetsbare personen het meeste risico lopen op een besmetting: ze leven in slechte huisvesting, waar ze zich niet kunnen afzonderen, vaak met twee of drie generaties onder één dak”, aldus Nieuwenhuys zaterdag aan La DH.

“Dit doelpubliek gebruikt de straat als een verlenging van hun huis en ze hebben doorgaans een minder goede gezondheid. We weten dus dat ze meer risico lopen. Terwijl de eerste golf iedereen nog heeft verrast, zouden we nu al moeten proberen te anticiperen op deze negatieve effecten.”

Volgens Nieuwenhuys is er tussen juli, bij het afbouwen van de GEES, en september, toen de nieuwe expertengroep Celeval werd samengesteld, te weinig gebeurd om hierop te anticiperen. “We hadden die tijd kunnen gebruiken om de organisaties op het terrein te bevragen. Nu is er kostbare tijd verloren", aldus Nieuwenhuys aan La DH. Aan RTBF zei de experte zaterdagochtend nog dat het meer zal kosten om mensen uit armoede te tillen, dan om dit op voorhand te vermijden.