Brusselse tieners over seksuele intimidatie in de stad: 'Nog altijd groot taboe'

Dinsdagochtend komen ongeveer vijfhonderd jongeren uit België en Spanje digitaal samen om na te denken over oplossingen voor seksuele intimidatie. Ook jongeren uit Brussel nemen deel aan het event van Plan International. “Veel meisjes praten er niet over of verbergen het, omdat ze zich schamen of omdat ze hun familie niet ongerust willen maken. Ik spreek hier ook niet over met mijn ouders.”

91 procent van de jonge vrouwen en 28 procent van de jonge mannen was al eens het slachtoffer van seksuele intimidatie. Dat blijkt uit een peiling bij 700 jongeren tussen 15 en 24 jaar die Plan International in 2019 in Brussel, Antwerpen en Charleroi liet uitvoeren.

“Veel jongeren en jonge vrouwen in het bijzonder krijgen te maken met een constant gevoel van onveiligheid zodra ze hun huis verlaten”, zegt woordvoerder Jorn Vennekens van Plan. “De situatie verergerde tijdens de huidige pandemie, doordat er minder mensen op straat zijn en daders minder risico lopen om op hun gedrag aangesproken te worden.”

Een op de vijf meisjes uit de rondvraag was eerder al het slachtoffer van ongewenste aanrakingen, net zoals de Catalaanse Carla, die eind januari een petitie begon toen ze net niet werd aangerand in de buurt van het Jubelpark. Uit de peiling blijkt ook dat slechts 6 procent van de slachtoffers een leerkracht in vertrouwen neemt, of naar de politie gaat.

“Wij maken dit zelf mee”, zeggen Audrey (16) en Rania (17), twee van de 11 Brusselse jongeren die dinsdag meestemmen over de aanbevelingen.“Jongens die je uitschelden als je je telefoonnummer niet wil geven, die je heel doordringend aankijken en nafluiten, of je achtervolgen op straat.”

“Dit is nog altijd een taboe”, zegt Adam (14), een van de twee jongens uit de groep. “Mijn vrienden vinden dit een meisjesprobleem, mijn ouders praten hier nooit over. Er zijn heel veel vrouwen die het overkomt, en dus is het nodig dat we praten over seksuele intimidatie. Jongens en mannen kunnen juist helpen als een vrouw wordt lastiggevallen.”

“Een paar jaar geleden heb ik al eens gezien dat een man ’s avonds op een vrouw afstapte en zij zich duidelijk niet op haar gemak voelde. Hij bleef aandringen. Ik was toen nog klein, en er waren veel volwassenen in de buurt, maar niemand is tussengekomen tot hij uiteindelijk wegging. Ik had echt de indruk dat mensen dat normaal vonden, iets wat kan gebeuren en waar zij niet mee te maken hebben. Daarom wou ik ook meedoen aan dit project.”

“Elke dag als ik de bus neem, vraag ik me af hoe ik nu zou reageren. Ik ben nu een tiener, een beetje groter (Adam komt vlot boven de 1,80 meter intussen, red.), en ik heb hier wel geleerd hoe ik zou kunnen helpen. Bijvoorbeeld door het slachtoffer aan te spreken, te doen alsof je haar kent. Of door anderen in de omgeving aan te sporen mee tussen te komen.” (Lees verder onder de foto)

Schaamte

Audrey: “Veel mensen praten er niet over of verbergen het, misschien omdat ze zich schamen of omdat ze hun familie niet ongerust willen maken. Ik praat er zelf ook niet over met mijn ouders, maar ik weet niet altijd goed hoe te reageren.”

Rania zat een keer met een jonge vrouw in de metro toen die achtervolgd werd door een man. “Ze leek een jaar of 20, ze was een stuk ouder dan ik. We moesten allebei overstappen op de bus en diezelfde gast achtervolgde haar nog steeds. Ik ben toen naast haar gaan zitten en heb haar aangesproken, alsof ik haar kende, maar die man wou nog steeds niet weg."

"Dus hebben we samen een plan bedacht: zij is afgestapt, en meteen langs de voordeur weer de bus opgestapt. We dachten dat die man haar sowieso zou volgen en dat gebeurde ook. Hij was te laat om weer op te stappen, dus zo hebben we hem kunnen afschudden.”

De meisjes willen meer sensibilisering, via bijvoorbeeld posters en sociale media, rond seksuele intimidatie. Lamya (15) denkt aan agenten in burger die patrouilleren op plekken waar vaker seksuele intimidatie werd gemeld.

“Er zou een vak moeten komen op school waar we dit soort dingen zouden kunnen bespreken”, zegt Audrey. “Ook daar wordt er nu totaal niet over gepraat.” Adam wil vooral omstaanders aansporen te reageren op seksuele intimidatie, als ze zich daar veilig bij voelen tenminste.

De vijfhonderd jongeren zullen dinsdag telkens vijf aanbevelingen opstellen voor vijf verschillende deeldomeinen, van openbaar vervoer tot onderwijs. Daarna wordt er gestemd over de vijf belangrijkste adviezen.

Die gaat Plan International vervolgens integreren in een rapport en praktische gids die Europese steden moeten helpen om seksuele intimidatie aan te pakken. Het door de EU gesteunde pilootproject rond 'Safer Cities' wordt getest in Brussel, Antwerpen en Charleroi, en ook in drie Spaanse steden.