Chuck ‘Koor’ Hargrove, creatieveling/polyglot

Of ik nu schilder, rapnummers schrijf, zing, acteer of kook: altijd is het een creatieve expressie van mezelf. Van de mens die ik ben. Als het maar spontaan is.” De Amerikaanse kunstenaar Chuck ‘Koor’ Hargrove is een creatieve duizendpoot, en ook nog eens een polyglot. Deze imposante verschijning doet het in het Engels, Frans, Duits, Spaans, Nederlands en Italiaans.

Een eigen atelier, ruimte zat. Voor veel Brusselse kunstenaars blijft het een verre droom. Niet voor Hargrove. Hij heeft zelfs twee ateliers. Eén in Schaarbeek, één in een oude fabriek langs de Groendreef, waar hij mij ontvangt. "Ik ben een New Yorker, ik heb de energie van een stad nodig, het lawaai."

Beneden ligt de werkplaats, boven een kleine expositieruimte. Abstracte, kleurrijke doeken, geschilderd met aerosolsprays, sieren de muren. Ze getuigen ook van Hargroves graffitiverleden.

"Tekenen, schilderen, het is me met de paplepel meegegeven. Mijn moeder en mijn oudste zus zijn artiesten. Als kind al was ik altijd aan het tekenen. Op mijn dertiende ben ik begonnen met tag art, graffiti. Een heel nieuwe wereld ging open, de Bronx was mijn galerie. Na enkele jaren ben ik overgeschakeld op papier, canvas, linnen, metaal, plastic, hout. Fashion Moda, de eerste galerie die zich interesseerde voor artiesten van de Bronx, was mijn introductie in de artistieke scene van downtown New York. Keith Haring en Jean-Michel Basquiat, graffiti-iconen bij uitstek, zijn goede vrienden geworden. Geregeld hebben we samen tentoongesteld."

"In mijn huidige werk zie je duidelijk dat die graffiti-energie nog altijd leeft. Omdat spuitbussen een zekere spontaniteit hebben, je hebt nooit volledige controle bij het spuiten. Altijd zal er een moment zijn dat de verf doet wat ze wil. En dán komt de magie."

"Het liefst van al speel ik op een abstracte manier met tijd en vorm, met de toekomst. Landschappen, ruimtebeelden in een andere dimensie. Geen woorden, geen geluiden; voor mij is het een soort van visuele therapie. Een tijdlang heb ik getracht bepaalde aspecten van mijn werk te benoemen, mensen tegemoet te komen in hun honger naar informatie. Maar daar ben ik van afgestapt: het verhaal achter een doek wil ik niet opdringen. Kijk, denk na, interpreteer."

Op het eerste gezicht
Hargroves eerste solotentoonstelling, in 1985 in Brussel, heeft hem voor het eerst lijfelijk naar Europa gebracht. Het was liefde op het eerste gezicht.

"Als je in een megametropool als New York opgroeit, dan denk je al snel alles gezien te hebben. Het tegendeel is waar. Het eerste wat me hier trof, was de snelheid van het verkeer. Met 140 op de autosnelweg, het leek de normaalste zaak ter wereld. Het was ook alsof ik in een soort van Playmobil-wereld was beland: alles van een ander formaat dan ik gewend was. Vreemd, op een aangename manier."

"Van dan af ben ik elk jaar naar Europa gekomen. In 1988 heb ik mijn eerste atelier in Brussel gehuurd en drie jaar later ben ik hier ook komen wonen. Brussel boeide me enorm, mede door zijn grote gemeenschap van roterende expats. Er zijn ook gelijkenissen tussen Brussel en New York, zoals er gelijkenissen zijn tussen alle grote steden in de wereld. Er wordt weleens gesproken over de melting pot, maar voor mij is dé gelijkenis de manier waarop de mensen rondlopen. De wriemelende massa in de Nieuwstraat op een drukke dag, bijvoorbeeld, doet me heel erg aan New York denken."

Andere tijd, andere wereld
Als artiest word je onvermijdelijk door een nieuwe omgeving beïnvloed. "De kennismaking met de Europese architectuur was overweldigend. En Brussel sprong er voor mij echt uit. Zoveel verschillende architectuurstijlen, en dan nog vaak in een en dezelfde straat. Ik kon er werkelijk niet van over. Het heeft ongetwijfeld inspirerend gewerkt."

"Architectuur heeft me altijd gefascineerd. Futuristische steden creëren en er ruimteschepen door laten vliegen: heerlijk. Het onbekende uitbeelden, een snapshot brengen van een andere tijd, een andere wereld."

"Vanwaar mijn artiestennaam, Koor? In mijn jeugd was ik gek op schaken. The castle, de toren, was mijn favoriete stuk. Omdat het een bouwwerk is. Officieel wordt het stuk a rook genoemd. Een naam die me aansprak, maar tegelijkertijd was het mij te voor de hand liggend. Dus heb ik het omgedraaid, waardoor ik een woord kreeg waarvan ik nooit had gehoord. Vervolgens heb ik ontdekt dat koor in het Nederlands 'een groep zingende mensen' betekent. Toen ik zestien was, kon ik de Nederlanden amper op een kaart aanduiden, laat staan er iets zinnigs over zeggen. En dan blijkt de artiestennaam die ik heb gekozen, daadwerkelijk een reële betekenis te hebben in het land dat ik heb gekozen om in te wonen."

"Dat spelen met taal vind ik interessant, talen tout court vind ik interessant. De eerste taal die ik heb geleerd naast het Engels, was het Frans. Op school, een summiere basis. Ik kon mijn telefoonnummer zeggen, zinnetjes zoals 'Les amis sont dans le jardin', meer was het niet. En dat het niet volstond, heb ik hier al gauw mogen ondervinden: mijn eerste dealer was een Franstalige Brusselaar - ik besefte dat ik snel zou moeten bijleren. Zeer snel."

"Vervolgens heb ik veel tentoonstellingen gehad in Duitsland, en zo heb ik de Duitse taal opgepikt. En vanaf het moment dat ik Duits kon, was het voor mij makkelijk om Nederlands te leren. Mijn Italiaans en Spaans heb ik verworven door te reizen, en door daar te exposeren. Soms in dorpjes in the middle of nowhere, waar ik van geluk mocht spreken als er enkele mensen het Engels machtig waren. Altijd had ik een woordenboekje en een notitieboekje bij me. Alles wat ik niet in het woordenboek kon vinden, tekende ik in het boekje. Waarop ik aan de mensen vroeg wat het corresponderende woord is in hun taal. Op die manier, vertrekkend van een basisvocabularium, heb ik die talen geleerd."

Stoemp
Schilderen en veeltaligheid hebben we al gehad. Nu nog muziek, commentaarstemmen inspreken, acteren en koken.

"Ik ben opgegroeid in de tijd en op de plaats waar de hiphopcultuur het daglicht heeft gezien. Veel van mijn vrienden speelden een rol in die cultuur, en thuis was er altijd muziek. Calypso voor moeder, het geluid van haar Caribische roots; funk voor mijn zus, en ik was de man van reggae, jazz en psychedelische rock. In Europa ben ik - louter voor de fun - al snel beginnen te producen. Eerst een rapplaat opgenomen, vervolgens poprock. Daarna ben ik teksten gaan schrijven voor artiesten in de meest uiteenlopende genres. Van heavy metal tot jazz en soul."

De intro's van de succesreeks 24, de Engelse jingles van Q-Music: de stem van Hargrove. Commercials voor Coca-Cola, Stella Artois, Martini Bianco: de stem van Hargrove. "Door mijn muziek heb ik puur toevallig mijn werk als commentaarstem in de schoot geworpen gekregen. Ik was in de studio bezig, iemand in de studio ernaast hoorde mijn stem en vroeg: 'Wil je een rap voor mij doen?' Voor een Martini-reclamespot. Ach ja, waarom niet? Dat gaf een sneeuwbaleffect; het is ondertussen een heel actief deel van mijn leven geworden."

"Acteren doe ik ook. Theater en film. Zo heb ik al meegespeeld in The tamed ones van Vincent Lannoo met Cameron Bright - een van de vampiers in Twilight - in de hoofdrol. Nu ben ik bezig met Incident at Sans Asylum, een Frans-Belgische horrorthriller die volledig in Brussel wordt opgenomen."

"Nog een passie van mij: alles wat met koken te maken heeft. Thuis was de exotische keuken een vaste aanwezigheid, en dat heeft mijn nieuwsgierigheid gewekt. Ik ben al snel zelf beginnen koken en in België - in Genk - heb ik mijn traiteursdiploma behaald. Ondertussen heb ik al een paar keer voor cateringbedrijven gewerkt. Ik kleur graag buiten de lijntjes, ik offreer de mensen bij voorkeur iets aparts. Caribische gerechten, of Afro-American soul food. Ik hou ook veel van no-nonsense gerechten, boerenkost, zoals stoemp. Koken is net als al het andere wat ik doe, een uiting van de crea­tiviteit die constant in mij opborrelt. Het zit blijkbaar in mijn genen, net als in die van mijn twee zonen en dochter: zij zijn alle drie artistiek aangelegd en koesteren ook ambities in die zin."
_______________________

Hargrove stelt nog tot en met 20 mei tentoon in Galerie Dupuis (zetel Landbouwkrediet), Sylvain Dupuislaan 251, 1070 Anderlecht. Dagelijks van 10 tot 17 uur