Column Freddi Smekens: Afbringe

Nog zo’n woordje waar ik geen vertaling voor heb: afbringe. Wanneer men in het Brussels beweert: “G’het het er good van afgebrocht”, dan kan men uiteraard terugvallen op het Algemeen Nederlandse equivalent “’t Is oké” of “Je hebt het gemaakt.” Maar geen van die twee uitdrukkingen weegt in feite op tegen het meer kordate afbringe. Afbringe, ‘doen’, dus.

Op bepaalde ogenblikken in ons bestaan zal men ongetwijfeld van zichzelf of anderen moeten vaststellen: "Ik (of gaa) het er waal niks van afgebrocht." Natuurlijk kan men dat laatste als een verworven recht beschouwen. Maar wanneer men de som maakt van alles wa we er tot hee too goo hemme van afgebrocht, zou men wel eens tot een mooie slotsom kunnen komen.

Het moet gezegd dat afbringe ook een tegengestelde heeft. Om de lezer niet in het ongewisse te laten geef ik hier meteen het woordje in kwestie mee: het gaat over opbringe. Alleman zal wel akkaud zaain da afbringe sympatheeker auverkomt dan opbringe. Maar ook hier gaat het om een kwestie van aanvoelen.

Op elk ogenblik kan afbringe zich ook van een minder fraaie kant laten bekijken. Neem bijvoorbeeld de uitdrukking "Gaa bringt het good af, gaa!" In ons Brussels heeft die vermaning meer dan één betekenis. In de eerste plaats kan ze afgekort worden tot "Gaa zaait goo, gaa!" Dat komt inderdaad overeen met ons Algemeen Nederlandse "Wat denk je wel?" Niet dat zo'n opmerking ons, op welke manier dan ook, uit het lood mag slaan. Wannier we eet afgebrocht hemme, blaaft het afgebrocht - wat het voor het overige ook moge zijn, trouwens.

Maar graag terug naar het positieve aspect van afbringe. Ieder van ons, klein of groot, jong of oud, brengt alle doege eet af. En eigenaardig genoeg heeft die positieve kant niets met opbringe te maken, zoals hierboven overigens al duidelijk is aangetoond. Laten we nu samen, waarde lezer, komen tot de etymologie van ons Brusselse woordje afbringe. Ik besef dat ik in dat geval "Hij goe waal beginne te zievere..." toegefluisterd krijg. Maar wat zou mij dat kunnen schelen? Ik ga er absoluut voor!

Het zou mij uiteraard niet moeilijk vallen om in dit geval onze gerespecteerde Academie van het Brussels te raadplegen. Die zou voor mij ongetwijfeld een even mooi als verhelderend licht kunnen opsteken. En toch, die Academie, ze es er vè ons te heulpe, mo van taaid tot taaid moote we as Brusseleirs zeulf eet doon. Met andere woorden: zeulf eet afbringe mè wa we weite of gelied hemme.

Ik neem dus ons woordje afbringe bij de hand, en splits het even op. Zodoende kom ik bij de woorden af en bringe. Welnu, waarde lezer, in deze Brusselse Rubriek heb ik het al over onze uitdrukking af gehad. Daarbij werd duidelijk aangestipt dat af alles met perfectie te maken heeft. Laat mij er nu nog een andere betekenis aan toevoegen. Wa we in het Brussels omschraaive as 'af', es ni gedoen, mo begint mo iest. Het zou mij niet verwonderen als daar een contradictie in ontwaard zou kunnen worden, maar het zij zo; mij niet gelaten.

Dat wat af betreft. In de hoop dat iedereen mijn analyse tot dusver kan volgen, gaan we over naar bringe. Want anders zou ik mijn redenering niet tot een goed einde kunnen brengen. Op da moment weude de dinge ewa gemakkelaaiker. In die zin da we wa af es, leever bringe en meigeive dan wa ni af es. Vandaar dus onze Brusselse uitdrukking afbringe. En naa meuge ze ma nog deuzend kiere vroege of ik da allien gevonne hem, ik blaaf erbaa! Het mooiste wat we in ons leven hebben afgebrocht, zullen we uiteraard nooit vergeten. En laat het maar een gekoesterd geheim blijven dat we altijd diep in onszelf zullen bewaren. Mogen er in elk geval geen dagen komen waarin we niks nemi zulle afbringe. Want ik zeg, met een haast gerust gemoed, dat die dag ons niks nemi zal kunnen opbringe.