Column Freddi Smekens: Auvergoen

Z owel in het Brussels als in welke taal dan ook zou men kunnen zeggen' da alles auvergoet'. Volgens mij, waarde lezer, heeft 'auvergoen' echter niets met vergeten, vergeven of eventueel met ni oentrekke te maken.

Ik zou het eerder zo willen stellen, waarde lezer: auvergoen heit alles mè taaid te moeke. Meer bepaald met het verlopen, vergaan of uitdoven van de tijd. Maar ons woordje auvergoen heeft ook een soort troost in zich. Vandaar dat auvergoen meestal ingekleed wordt in de zin van: "Trek het aa ni oen, het zal wel auvergoen." Dat zou volgens mij een heel plausibele vertaling kunnen zijn voor onze algemeen erkende uitspraak "De tijd heelt alle wonden" - met dat verschil dat die laatste uitspraak niet rijmt.

Enfin, we kunnen er zeker van uitgaan dat "Het zal wel auvergoen" ons veel meer perspectieven biedt dan "Het ergste moot nog komme." Want oek het ergste zal auvergoen. En het zal plaatsmaken voor betere tijden, ruimere horizonten en toffere uitzichten.

Na die subtiele uiteenzetting kreeg ik een deugddoende opmerking mee: "Ze kunne veul van aa zegge, mo ni da ge ne pessimist zaait!!" Waarvan akte, waarde lezer. Wat allemaal niet belet dat er sommige dingen zijn waarvan we hopen da ze rapper au­vergoen as andere, als daar zijn verdriet en pijn. Let doebaa good op het raaim, waarde lezer.

Tijdens mijn piekeren over een Algemeen Nederlandse tegenhanger van auvergoen kom ik, zij het misschien toevallig, op overwaaien. Op de een of andere manier vind ik dat laatste woordje ietsje subtieler dan auvergoen. En omdat van het een het ander komt, ga ik naarstig op zoek hoe men dat woordje waaien in het Brussels zou kunnen vertalen. Eet in de zin van vleege, masscheen? Welnu, waarde lezer, ni vè 't ien of 't ander, mo ik zeen het ons in het Brussels moojlaaik hemme auver auvervleege. Die uitdrukking reserveren we beter voor reizen met een vliegtuig of in een ballon. Wat we in ons Brussels wél af en toe gebruiken, is iets in de aard van: "We goen no eet anders auvergoen", met andere woorden: "Laten we van onderwerp veranderen." Daarbij kan men dus vaststellen dat auvergoen uiteraard iets met verandering te maken heeft. Of het nu in goede of slechte zin is, moet ik hier in het midden laten. Want hoe groot is onze opluchting niet wanneer we, na een aanslepende ruzie of grondig meningsverschil, aan iemand kunnen meegeven: "Bon! Lot het ons vergeite. 't Es auver." Punt on de laain, dus.

Hoezeer ik het ook bij die plezante noot zou willen houden, we moeten wel vaststellen dat zuwel de leefde as de goesting kunne auvergoen. Zowel het positieve als het negatieve leert ons dat auvergoen alles met relativiteit te maken heeft. "'t Es al good, professeur Einstein," hoor ik daar fluisteren. "Lot daan mo zievere," denk ik dan.

Nog een ander aspect dat mij bij auvergoen doet stilstaan, heeft met onze prille jeugd te maken. Wie van ons is nooit fier geweest op het feit dat we no 'n huuger schauljoer konne auvergoen? Persoonlijk, en tot mijn grote verwondering overigens, ben ik de hel van moote blaave zitte altijd ontlopen. Maar ook in het andere geval zou de pijn, de scha en de schande die ik in dat geval zou hebben opgelopen, intussen nu wel al lang auvergegoen zaain.

Ook in het alledaagse leven moeten we er af en toe rekening mee houden dat we van de ene situatie naar de andere kunnen auvergoen. Neem nu bijvoorbeeld van kernenergie naar windenergie. En alweer krijg ik bij die laatste bewering een domme opmerking: "Heit hem da na écht allien gevonne?!" Gelukkig heb ik er ook geen last mee om commentaar in die zin auver maaine kop te loete vleege. Zoals u merkt, komt die laatste, zelfontworpen opmerking op de valreep toch nog van pas.

Tot slot wil ik er nog op wijzen dat we altijd zelf kunnen beslissen wat er auvergoet of ni. Men moet ervan uitgaan dat die vrijheid ons nooit en door niemand ontnomen zal kunnen worden. En da leste gedacht zal nuut ni ooit maaine kop verdwaaine of auvergoen.

In een volgende Brusselse Kroniek gaan we graag over tot de orde van de dag.