Column Freddi Smekens: Lawaait

N og niet zo lang geleden stelde een bevriend Brusselaar mij een eigenaardige vraag. “Stel a veu,” zei hij, “in het Amazoniënwoud valt nen buum omveir, mo er es neemand, mo den oek gielegans neemand dee er eet van uut. Omdat er, booite de andere buume, gie leivend weize in de beurt es. Mokt daan vallende buum den lawaait? ”

Mijn eerste spontane reactie was "Nateurlaaik mokt daan buum lawaait!" Maar na even nadenken kwam het in mij op dat ik die mening kon herzien. Alvorens dat laatste te doen, wou ik diezelfde vraag even aan de lezer voorleggen - wat bij dezen alvast gebeurd is.

Nu was het mijn beurt om mijn vriend een vraag over lawaait te stellen. "Wa zou ge het beste kunne verdroege? Te veul lawaait of absoleute stilte?" En met die absoleute stilte bedoelde ik een situatie of omgeving waar niets, maar dan ook níéts te horen valt. "Zeulfs de aaige vootstappe ni," zei ik ter verduidelijking. "Nateurlaaik kunne we ons zu'n situoese moojlaaik veustelle," voegde ik er nog aan toe. Het was dus nu duidelijk mijn beurt om hem even tot nadenken te stemmen. En ook hier was het moeilijk om onmiddellijk een definitief en sluitend antwoord te geven.

Wel duidelijk is, waarde lezer, dat lawaait ons altijd meer zal irriteren dan intrigeren. In dat verband wou ik ook nog op iets anders wijzen. De Brusselaar heeft niet zelden de neiging in bepaalde situaties vè expres eet anders te zegge dan wat hij eigenlijk bedoelt. Dat impliceert meteen dat ikzelf die neiging ook af en toe heb, en gien klaain betche zeulfs... Een typerend voorbeeld is de vraag "Kan da ni e klaain betche hetter?" wanneer de muziek ergens veel te luid staat. Of "Ge moet zu ni schrieve" als iemand ons iets diets wil maken op een onderdrukte fluistertoon.

En dan zijn er uiteraard ook nog de bij- of roepnamen die iemand opgeplakt krijgt, en die ook vaak met lawaait te maken hebben. Eerst en vooral is er de klassieker e gruut lawaait . Die plakt men op iemand (m/v) van wie kan worden gezegd dat hij of zij e gruut bakkes , ne gruute smool of eventueel ne gruuten auve heeft . Maar ook hier zitten we met een soort dilemma zoals we dat hierboven al tegengekomen zijn.

Hoe zou de wereld eruitzien mochten we af en toe geen gruut lawaait tegenkomen, waarde lezer? Volgens mij zou de ambiance , zo typisch voor de Brusselse leefwereld, dan een stevige deuk krijgen. Lawaait hoeft met andere woorden niet altijd een negatieve klank te hebben.

En nu we het toch over geluid hebben, waarde lezer, wou ik nog nen truk meegeven om met de medemens te communiceren wanneer men door te veul lawaait overspoeld wordt. Bij een super-luidruchtig concert bijvoorbeeld geldt: schrief nuut ni as ge eet wilt zegge . In tegendeel, hou een trage, haast gedempte toon aan met een zo laag mogelijke stem. De leste ki da 'k het ooitgeprobeit hem, werkte da perfekt . En aangezien niemand er een patent op heeft, kan iedereen bij een volgende gelegenheid de proef op de som nemen.

Natuurlijk bestaan er heel wat mogelijkheden om lawaait te bestrijden wanneer men er echt last van heeft. Maar oordopjes zou ik niet aanraden, en wel hierom: wanneer men ze na een tijd vergeet te verwijderen, komt men in een wereld van stilte terecht die ons ongerustheid zou kunnen baren.

Welnu, waarde lezer, laten we, elk voor zich, even nagaan welk lawaait ons in de stad het meest stoort. Wat mij betreft, ben ik er snel uit: het getoeter van auto's en de sirenes van een combi. En wa zoude zegge van het lawaait da ge 't liefste huut? Ook daar is de rekening snel gemaakt: het flooite van de vaugels , wat mij betreft. Hoewel men dat laatste hoe dan ook moeilijk tot lawaait kan rekenen.

Tot slot rest mij nog één ding te hopen: dat ik auver lawaait gien al te gruut bakkes opgezet hem . En zelfs als het zo zou zijn, waarde lezer, dan nog ga ik ervan uit dat het nog altijd beter is om iets van zich te laten horen dan zich stillekes in 'n hoekske terug te trekke . Met alles wat deel uitmaakt van de dagelijkse realiteit, moeten we leren leven. Lawaait vormt daar, hoe eigenaardig het ook mag klinken, geen uitzondering op.