Column Freddi Smekens: Tamtam

Ik in elk geval zeker niet. Dat we af en toe 't ien waudje huuger as 't ander zegge, zal men ons als (en onder) Brusselaars nooit kwalijk nemen. Integendeel, zou ik haast durven te beweren. Maar echt van onzen tamtam moeke doen de meesten onder ons gelukkig maar zelden. Temeer omdat tamtam moeke meer aanzet tot wrevel dan tot aandachtig luisteren.

Dat er van de uitdrukking van den tamtam moeke in het Brussels verschillende synoniemen bestaan, hoef ik waarschijnlijk niet te onderstrepen. Maar de lezer zal mij toestaan er hier toch enkele aan te halen. Het m/v-aspect moet hierbij maar zelf ingevuld worden. We kunnen van zaainen tamtam moeke, maar alternatieven zijn bijvoorbeeld e gruut bakkes hemme over ne smool gelaaik nen auve opzette tot balke gelaaik nen eizel. Aan de lezer om uit te maken wat het best past bij een beschrijving van eemand dee van zaainen tamtam mokt.

Hoe zou het leven eruitzien mocht niemand van ons ooit van zaaine tamtam moeke? We zouden kunnen gewagen van een onaardse stilte. Want zeg nu zelf, waarde lezer, hoe triestig zou onze wereld niet zijn als Jef Lawaait en André de Smool niet af en toe heule straut zoude aupe trekke?

Uiteraard komt het erop aan van de tamtam, die we allemaal te gepasten tijde gebruiken, geen misbruik te maken. Anderzijds kan het ook droevig overkomen wanneer men de opmerking krijgt: "Ge zaait zu stillekes" wanneer men gewoonlijk te horen krijgt: "Wannier gooj na neki a bakkes haave?"

Ik ga ervan uit dat van zaainen tamtam moeke alleszins met communicatie te maken heeft. Net als een oorverdovende stilte inlassen tijdens een verhit gesprek, trouwens. Mo lot het ons vè iene ki ni oen­trekke!

We kunnen gerust van onze tamtam moeke zonder daarbij gelijk te hoeven krijgen. Het tegendeel is zelfs waar. Hierbij denk ik, waarde lezer, aan het mooiste Brusselse spreekwoord dat mij ooit ter ore kwam. En lees goed wat ik nu ga schrijven. Mè te zwaaige kunde den deuvel kluute. Zit ik erop? In feite ben ik er niet zo zeker van. Laten we er gewoon van uitgaan dat we as we nemi van onzen tamtam moeke, duud zaain. Dat zal ongetwijfeld elke Brusselaar tevreden stellen.

Erger dan van zaaine tamtam moeke is natuurlijk een uitspraak als: "Ja. Bon. Da wel... Mo ik zou just nog eet wille zegge..." In dat geval mag men het ergste verwachten. Maar dat ergste, waarde lezer, hoeven we echt niet te vrezen. Iemand zei mij onlangs nog langs zijn neus weg: "As 't erop oenkomt vè 'n peir ete geive, zaaide beiter da ge d'ieste geift. Want er kraaige gooj er masscheen toch..." Dat gaat ook op voor de opmerking: "Ik hem doe niks nemi op te zegge." Voor het overige zou ik haast durven te zeggen dat den tamtam bij elk van ons diep in het hart ligt.

Natuurlijk moeten we er ni altaaid op roefele, maar af en toe kan het wel van pas komen.

Laten we ons woordje tamtam nog even in een gunstig daglicht plaatsen, waarde lezer. Zou het kunnen dat wie het ene woord niet luider zegt dan het vorige, nooit gehoord wordt? Misschien wel. Maar toch blijf ik erbij dat het nodig is van taaid tot taaid neki van onzen tamtam te moeke.

En om even de filosofische, zo niet de psychologische toer op te gaan, wou ik hier nog één vraagje stellen. En dat gaat als volgt. As er nen buum eeverans omveir valt en neemand of niks huut het ni, mokt daan den van zaainen tamtam? Men kan er zeker van zijn dat ik op die vraag het antwoord zou krijgen: "Hei ga niks beiter te doon vè auver noe te paaze?" De lezer zal ongetwijfeld beseffen dat ik hierop een pasklaar antwoord heb... Maar neen - bij nader inzien en bij het overlezen van onze Brusselse kroniek zie ik wel in dat ik voor één keer te veul van maaine tamtam gemokt hem. Waarvoor zeker mijn excuses niet, maar een volgende keer zal ik het met veel plezier over de stilte hebben. Dat belet ons niet, waarde lezer, om de holle boomstam in onze hersenen af en toe eens boven te halen.