Damien Lesca, fietskoerier zware vrachten: ‘Geef mij maar het Belgische klimaat’

Wie aan een fietskoerier denkt, ziet in eerste instantie een lefgozer die zich, met een rugzakje op de schouders, razendsnel een weg baant door het verkeer. Om ergens een enveloppe af te leveren, of een pakje. Dat het ook anders kan, bewijst Dioxyde de Gambettes/GO2. Die fietskoerier is gespecialiseerd in zware vrachten, en bedient intussen de negentien gemeenten. Vijf jaar geleden werd het bedrijf opgericht door Damien Lesca, een nieuwe Brusselaar.

Damien Lesca is opgegroeid nabij de Jura, in een voorstadje van Lyon. Sinds een tiental jaren woont hij in Brussel. Met dank aan de liefde. “Mijn vrouw is Mexicaanse, maar ik heb haar leren kennen in Polen. Toen ze de kans kreeg om naar hier te komen, heb ik geen seconde getwijfeld en ben ik haar gevolgd.”

“Met Brussel was het liefde op het eerste gezicht. Tegelijkertijd vond ik het doodjammer om te zien dat de stad dag in dag uit als het ware wordt lamgelegd door koning auto. En dus werd de militant in mij wakker, de fietser in mij wilde revolteren. Zo is, beetje bij beetje, het idee gegroeid voor Dioxyde de Gambettes/GO2. Ook mijn activiteiten binnen het verenigingsleven droegen daartoe bij. Want tijdens die activiteiten ervaarde ik dat je per fiets meer kan vervoeren dan je op het eerste gezicht voor mogelijk houdt. Zelfs zware vrachten, al heb je dan wel een kleine aanhangwagen nodig.”

Als je privé een vracht van firma A naar B kan brengen, dan kan dat ook voor professionele doeleinden, dacht Lesca. En dus begon hij zich in de materie te verdiepen. “Zo ben ik tot de vaststelling gekomen dat in zowat elke grote Europese stad fietskoeriers bestaan, die zware vrachten tot een goed einde brengen. Van Londen over Amsterdam tot Kopenhagen. Ze vervoeren zonder enig probleem een koelkast, zetel of tafel. Tot 100 kilogram of meer. Meer en meer nemen ze zelfs hele verhuizingen voor hun rekening.”

20 ton CO2 vermeden
Het was even zoeken, net zoals voor iedereen die ervan droomt als zelfstandige aan de slag te gaan. Maar vijf jaar geleden waagde Lesca een sprong in het diepe. Op hoop van zegen. Als logo voor zijn bedrijfje koos hij een rustine, een plakkertje voor een lekke band. Dioxyde de Gambettes, ‘dioxide van benen’, is een knipoog naar de CO2-uitstoot van auto’s. En hoewel Lesca’s initiatief misschien slechts een pleister op de wonde is, helpen alle beetjes om onze stad leefbaarder te maken. “Op vijf jaar tijd hebben we bijna 120.000 kilometer afgelegd, per fiets in plaats van met de auto. Goed voor bijna twintig ton CO2 die niet in de atmosfeer is terechtgekomen. We hebben beweging geschapen in een omgeving waar beweging al te dikwijls een ijdel woord is.”

“Oorspronkelijk ben ik begonnen met één fiets. Als ik er nu op terugkijk, weet ik niet of ik me er opnieuw aan zou wagen. Maar als je aan iets begint, dan wil je je doel bereiken. Nu zijn we met zijn vieren voltijds actief, en doe ik deeltijds een beroep op studenten die het initiatief genegen zijn of op andere zelfstandigen die bereid zijn op tijd en stond in te springen. Aan interesse is er alvast geen gebrek. Met de dag begin ik zelfs meer en meer te denken aan de volgende stap. We zijn klaar om een versnelling hoger te schakelen. Want het is een niche, en een met veel toekomst. Al blijft het wel knokken. 7 op 7, en 24 op 24.”

Hoe het begonnen is? Met het afleveren van flyers en dergelijke voor klanten uit het verenigingsleven, en met bestellingen voor kleine zelfstandigen zoals opticiens, tandartsen of apothekers. “Beetje bij beetje zijn we zichtbaarder geworden, en hebben we bijvoorbeeld Actiris, de FGTB en Amnesty International als vaste klant kunnen binnenhalen. Ook bij bedrijven en politici begint de interesse te groeien. Enkele jaren geleden waren die deuren nog gesloten. Intussen zijn ze opengegaan, omdat wij met onze twee benen en twee wielen sneller zijn dan de automobilist op zijn vier - bovendien vervuilende - wielen. Over sommige trajecten doet een auto bijna twintig minuten, en wij amper een minuut.”

“Een minuut tegen ons gezapig tempo, want bliksemsnel zijn we niet. Dat kan ook niet anders als je enkele tientallen kilogram de heuvels van Brussel met je benen moet opduwen. Maar we zijn nog steeds sneller dan koning auto. Efficiënter ook. Omdat we nooit vast komen te zitten, we vinden steeds wel een uitweg. Zodoende kunnen we onze klanten verzekeren dat we – onder gelijk welke omstandigheden – een pakket, of een lading binnen een welbepaalde tijd afleveren. Ik heb ook steeds geweigerd met gps te werken. In plaats daarvan hebben we onze eigen trajecten uitgewerkt. Op eigen houtje, soms met tips van les collèges du pédale. Want een gps houdt geen rekening met veranderende verkeersomstandigheden, met de aard van de vracht die je vervoert. Je kan in een auto zoveel power en technologie steken als je wil, maar als het verkeer vastzit, dan zit het vast.”

Bronchitis
En als het verkeer vastzit, dan laveer je er op twee wielen toch door. Met alle risico’s van dien weliswaar. Maar angst heeft Lesca nooit gekend. “We hebben het voordeel dat we met grote fietsen rijden, die - zeker als ze geladen zijn - goed zichtbaar zijn in het verkeer. Daardoor houdt de automobilist met ons meer rekening dan met de zoveelste stadsfietser. Zo heb ik al geregeld meegemaakt dat een vierwieler zijn voorrang afgeeft – iets wat nog steeds niet evident is in Brussel – als ik met een zware lading een helling oprijdt. Vooral wanneer alles geblokkeerd is, wordt het voor ons erg gevaarlijk. Dan zijn de mensen achter het stuur bezig met hun smartphone of autoradio, lezen ze hun dagblad, en hebben ze voor wat het verkeer betreft hun automatische piloot ingeschakeld. Ook agressiviteit loert steeds om de hoek. Maar daar kunnen we mee leven.”

“Meer moeite heb ik met de luchtvervuiling, iets waar we met GO2 op onze eigen bescheiden manier tegen vechten. Voor ik eraan begon, had ik amper of nooit last van een verkoudheid. Nu is bronchitis twee à drie keer per jaar mijn deel. Ik wil het niet dramatiseren, maar als een journalist me vertelt dat er jaarlijks ongeveer tienduizend Brusselaars sterven als rechtstreeks gevolg van de ongezonde leefomstandigheden, dan begin ik toch even na te denken. Of zelfs ook twee of drie keer.”

Koffiepauze
“Aanvankelijk had ik mezelf voorgenomen: twee jaar Brussel, niet langer. Een dronkemanseed, laten we het daar op houden. Want in pakweg Madrid zou ik niet hetzelfde kunnen of willen doen. Daar is het ‘s winters extreem koud, en tijdens de zomer veel te warm. Geef mij dus maar het Belgische klimaat. Want op enkele uitzonderingen niet te na gesproken zijn de weersomstandigheden hier nooit echt extreem.”

“Bovendien voel ik me hier goed, en mijn gezinnetje ook. Brussel heeft me ontegensprekelijk verrijkt. Het is een stad die constant in beweging en verandering is. Neem bijvoorbeeld de Gulden Vlieslaan, met het nieuwe commercieel centrum. Drie weken was ik er niet gepasseerd met mijn fiets. In die tijdspanne is het straatbeeld er enorm veranderd: de funderingen hebben plaatsgemaakt voor een heel nieuw gebouw.”

“Tegelijkertijd heb je het Brussel dat het oude Brussel blijft. Waar alles elke dag zijn gangetje gaat. Het Brussel met zijn gekende ijkpunten. Waar een mens zich als bewoner vertrouwd mee kan voelen, waar je kan netwerken op zoveel verschillende vlakken. Professioneel of privé, en van hoog tot laag. Er zijn dan ook plekken genoeg waar ik even kan verpozen onder vrienden bij een kop koffie tussen mijn ‘gevechten’ in het verkeer door. En Brussel in de zomer, dat is de kalmte zelf. Al is het de hoofdstad van Europa. Het is een ideale periode om de stad opnieuw te ontdekken.”

Auto's doen het werk

“Twee jaar geleden hadden we het hard. Een pak sneeuw, en fietspaden die niet te berijden waren. Toen was enige improvisatie vereist. Maar waar een wil is, is er steeds een weg. En dus rijden we bij uiterst barre omstandigheden ’s ochtends een uur later uit. Waardoor we kunnen profiteren van het ‘werk’ van de automobilisten die in de file hebben staan aanschuiven. Want hun uitlaatgassen doen, in combinatie met het gestrooide zout, de sneeuw smelten. Zo maken ze onbewust de weg voor ons vrij. En voor de rest: een stel goede wanten, benen in beweging en dan komt de warmte vanzelf.”