De man die 20.000 vluchtelingen uit Oekraïne moet huisvesten: 'Race tegen de klok'

Brussel wil 20.000 vluchtelingen uit Oekraïne tegen juli tijdelijk onderdak bieden, en is daarom op zoek naar maar liefst 150.000 vierkante meter ruimte die omgevormd moet worden tot huisvesting. “Dit komt neer op een nieuwe, kleine Brusselse gemeente,” zegt de Brusselse Oekraïnecoördinator.

Vrijdag heeft Pierre Verbeeren – de coördinator voor de Oekraïense vluchtelingen in Brussel – een vastgoedprospectie gelanceerd met als doel tegen 26 april zo’n duizend huisvestingsplekken te vinden. Daar zouden vanaf juni vluchtelingen uit Oekraïne terecht moeten kunnen. Van de 200.000 vluchtelingen die ons land volgens de hoogste projecties zou moeten opvangen, neemt Brussel tien procent voor zijn rekening.

Voor die 20.000 nieuwe Brusselaars is momenteel echter geen huisvesting voorhanden op de gewone woonmarkt. Zo'n 15 procent van dat cijfer is wel al ingevuld via lokale initiatieven, bij mensen thuis, zegt Verbeeren. “Het Gewest moet nog op zoek naar 10.000 plaatsen, de gemeenten naar 7.000.”

In eerste instantie kijkt de Brusselse overheid naar projectontwikkelaars om voor de nodige ruimte te zorgen. “We staan in contact met heel wat projectontwikkelaars, maar het is te vroeg om te zeggen wie of welke gebouwen ze mogelijk ter beschikking zouden stellen,” vertelt Verbeeren. Het gaat om plekken van variërende grootteorde, verspreid over alle negentien gemeenten. “Zowel ruimten waar tot duizend mensen terechtkunnen als plaatsen waar we een 30-tal mensen kunnen huisvesten.”

Mogelijke partners

Sinds vrijdag belandde er een 20-tal mogelijke partners in de mailbox van Verbeeren. Bij grote vastgoedspelers als Immobel, ION en Ciril (deel van vastgoedgroep Democo) hoorde BRUZZ alvast dat zij stuk voor stuk geen Brussels project in hun portefeuille ter beschikking stellen. “Maar er zijn nog vastgoedspelers actief in Brussel,” reageert Verbeeren.

De Brusselse Oekraïnecoördinator noemt niet alleen woonzorgcentra en ‘collectieve voorzieningen’ die niet meer gebruikt worden als voorbeelden van gebouwen die naast kantoorruimte omgevormd kunnen worden tot noodhuisvesting, maar ook actieve religieuze plekken. “Ik kan nog geen concrete plekken noemen. Deze en volgende week staan bilaterale gesprekken met alle negentien Brusselse gemeenten op de agenda waarop wij voorstellen van elke gemeente verwachten.”

Home Sebrechts in Molenbeek, dat onlangs werd getransformeerd in noodopvangcentrum voor vluchtelingen uit Oekraïne, noemt Verbeeren als treffend voorbeeld.

Veiligheid grootste uitdaging

Voor de recent aangestelde coördinator, die in het verleden aan het roer stond van Dokters van de Wereld, zal de veiligheid van het gebouw de grootste uitdaging vormen. “De veiligheid van het gebouw op zich en de toegang voor hulpdiensten in orde brengen is essentieel. Ook sanitair voorzien wordt een uitdaging. Een badkamer en keuken krijg je niet zomaar ingeplant in een kantoorruimte. Een groot verschil met tijdelijke noodhuisvesting voor bijvoorbeeld dak- en thuislozen is dat de meeste Oekraïners wel op een bepaald inkomen gaan kunnen rekenen. Ze kunnen gaan werken. Er zal dus ook minder personeel nodig zijn voor begeleiding ter plekke vanuit bijvoorbeeld het Rode Kruis.”

De ruimten zouden vrij beschikbaar en snel gebruiksklaar moeten zijn, want Brussel wil tegen 31 mei huisvesting bieden aan 5.000 mensen. Tegen juli moet dat cijfer verdubbeld zijn.

“Dit is nog nooit eerder gedaan in Brussel of België. Het komt neer op een nieuwe, kleine Brusselse gemeente. Een gigantisch werk, dus. Een race tegen de klok. Of het op tijd zal lukken? Ik kan niets beloven.”