Een nieuwe look voor Brussel: 5 veranderingen in het straatbeeld

Steps, fietskoeriers en Ubers: ze zijn amper nog weg te denken uit de stad, maar ze zijn niet de enige die het uitzicht hebben bepaald. Vijf spelers die de straten kleurden de laatste vijf jaar.

1. Seks op de muur

In de zomer van 2016 verscheen de eerste penismuur in Brussel. Niet veel later dook een anus op. Er volgde nog een onthoofdingsmuur aan de Vlaamsepoort en een bloederige lynchmuur aan Kapellekerk. Er was kritiek, de naam van street artist Bonom deed de ronde, maar toenmalig Vlaams Cultuurminister Sven Gatz (Open VLD) vond geen kunst te gewaagd voor een stad als Brussel. Het was aan de eigenaars om de fresco’s op hun gevels te keuren. De penismuur is inmiddels overschilderd en een week geleden verdween ook de geboortemuur op de Vismarkt. Toch blijft de bijzondere gevelkunst opvallen in Brussel. Van masturbatie tot zelfs een ‘kakmuur’: toeristen weten niet waar eerst te kijken.

2. Bekladde beelden

Het standbeeld van Leopold II aan het Troonplein is misschien nog nooit zoveel gepoetst als de voorbije vijf jaar. Er is ook nog nooit zoveel verf op gegooid. De eerste pot nat kwam er eind 2015 op de 150ste verjaardag van Leopolds troonbestijging. Naarmate het debat over dekolonisering toenam, kregen nog meer standbeelden de volle laag. Generaal Storms in Elsene, bustes van Leopold II in Oudergem en Molenbeek, en zelfs eentje van koning Boudewijn: de rode verf is nooit veraf. Een parlementaire werkgroep buigt zich nu over de rol en het behoud van deze beelden in de stad.

3. Camouflage

Sinds 2015 kent Brussel het beeld van de patrouillerende soldaat. Na de aanslag op Charlie Hebdo in Parijs besloot België om extra waakzaam te zijn. In Brussel kwamen toen zo’n honderd militairen gevoelige plaatsen versterken, zoals politiebureaus en ambassades. In 2016, het jaar van de aanslagen, werd hun aantal fors opgedreven. Met een militair op de metro zitten was voor de Brusselaar plots niet meer vreemd. Vijf jaar later zijn de militairen weg uit de Europese wijk. Deze maand vertrekken ze ook uit de metro- en treinstations. Vanaf juni volgen de ambassades.

4. Wiet in de winkel

De eerste cannabiswinkel van het land opende in juli 2018 in Elsene. Een half jaar later telde Brussel wel twintig zogenoemde CBD-shops. Die verkopen allerlei producten gemaakt van legale cannabis met minder dan 0,2 procent THC. Dat is de stof die de roes veroorzaakt. Al snel begonnen vapeshops met elektronische sigaretten ook CBD te verkopen. Er kwam zelfs een CBD-fietskoerierdienst. Juridisch gezien vertoeven die nog vaak in een grijze zone. Toen een jonge Brusselaar stierf aan een e-sigaret met CBD, pleitten enkele partijen voor een verbod op CBD-shops rond schoolpoorten. Voorlopig zonder resultaat. Er zijn nu meer dan honderd CBD-verkooppunten in het hele gewest.

5. Iedereen te voet of met de fiets

De Anspachlaan als één grote wandelpromenade. Het was een proces van lange adem, maar de voetgangerszone kreeg haar feestelijke inhuldiging dan toch in de zomer van 2015. Ze is nog altijd niet helemaal klaar, de handelaars blijven kritisch, maar ze lijkt aanstekelijk. De gemeente Elsene volgde in 2018 met de Elsensesteenweg en omliggende straten. Bij de heraanleg van pleinen en straten wordt meer en meer naar zachte mobiliteit gekeken, de kleine Ring krijgt één lang fietspad en de coronafietspaden worden binnenkort officieel. Een algemene zone 30 moet dat alles nog veiliger maken. Soms loopt Brussel wel op wieltjes.