Het GPDO (4): vragen over haalbaarheid

Bovenop de onzekere toekomst van het Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling (GPDO) zijn er ook vragen over de haalbaarheid van de geformuleerde doelstellingen. “Die zijn soms tegenstrijdig”, zegt Bral.

Het GPDO wil van Brussel een nabijheidsstad maken: mensen moeten kunnen werken, ontspannen en winkelen in hun eigen wijk. “Dat is een positieve doelstelling, maar tegelijk speelt het plan de kaart van de grote winkelprojecten Neo en Docks”, zegt Hilde Geens van de Brusselse Raad voor het Leefmilieu. “Dat vloekt, want die ketens gaan uiteraard concurreren met de lokale handelskernen. De shoppingmalls gaan bovendien autoverkeer aantrekken, terwijl het plan net inzet op rationeel autogebruik.”

En zo zitten er wel meer tegenstrijdigheden in het toekomstplan van het Gewest. “Het gaat een beetje alle kanten uit. Iedereen zal positieve en negatieve elementen vinden, maar er is weinig becijferd, en dus is het vaak onduidelijk wat haalbaar is en met welke middelen men dingen wil realiseren.”

Het plan is dan ook de vertaling van een moeilijk tot stand gekomen compromis binnen de huidige meerderheid. Omdat het zo lang duurde, had de regering bovendien geen tijd meer het GPDO wettelijk te verankeren. Als de verkiezingen in mei een andere coalitie aan de macht brengen, zal een en ander ongetwijfeld nog worden bijgestuurd.

Om problemen vragen
Behalve de moeilijk te verzoenen doelstellingen, ziet Bral op sommige domeinen een gebrek aan ambitie. “Wat het GPDO voorziet aan sociale woningen zal amper volstaan om het huidige aandeel te handhaven”, zegt Hilde Geens. “Dat is om problemen vragen.”

Wel positief voor de stadsvereniging is dat er een hoofdstuk gewijd is aan beter bestuur. “Het is de eerste keer dan een ontwikkelingsplan daar aandacht voor heeft,” klinkt het. “Belangrijk, want de versnippering van bevoegdheden en zware procedures behoren tot de grootste pijnpunten die bovendien alle thema’s aangaan.”

Concreet wil het GPDO de verschillende overheidsactoren samenbrengen in nieuwe platformen om de samenwerking te verbeteren, bijvoorbeeld op het vlak van economie of stadsontwikkeling. Voor dat laatste domein is ook sprake van een nieuw overheidsbedrijf dat zelf strategische projecten zou gaan ontwikkelen.

De vraag blijft of de voorgestelde hervormingen voldoende zijn om echt resultaten op te leveren. “We lezen enkele juiste analyses en goede intenties, maar de verdere uitwerking is vaak nog te bestuderen. Voor grote projecten of publiek-private samenwerkingen heeft Brussel nood aan een kenniscentrum en een soort draaiboek dat als leidraad kan dienen. Bij elk richtschema moet nu het warm water uitgevonden worden. Dat kan efficiënter.”

Zes zones zijn geschrapt
Wat de verhouding tussen gemeenten en Gewest betreft, bevestigt het toekomstplan de hertekening ten voordele van het Gewest die is goedgekeurd in de zesde staatshervorming. Verder is er enkel een aanzet om (kleinere) gemeenten te laten samenwerken op sommige domeinen.

Opvallend: van het controversiële idee om Brussel te herverdelen in de zes zones, nog gelanceerd onder minister-president Charles Picqué, is in het GPDO geen spoor meer terug te vinden.