Huwelijkslessen voor beginners en gevorderden

Als de context duidelijk wordt, kan het zelfs goed nieuws zijn, want wie vandaag kiest voor een kerkelijk huwelijk, doet dat meer bewust tegenover elkaar en de gemeenschap. “In Franstalig België neemt het aantal kerkelijke huwelijken opnieuw toe, in Vlaanderen blijft het dalen,” bekent pastor Jean Dewandre, die vormingsweekends voor verloofden bij vzw Vivre et Aimer animeert. “Het toont aan dat wie niet voor de Kerk trouwt, niet hypocriet wil zijn en zelfstandiger beslist, zonder rekening te houden met wat ouders om bestwil wensen. Wie nu wél voor de Kerk trouwt, moet zelfs aan vrienden verantwoording afleggen. Voor mij is dat al bij al een goede evolutie, jongeren gedragen zich eerlijker. Nu er een niet-confessioneel alternatief bestaat rond de engagementsverklaring van twee mensen, juich ik die eerlijkheid toe.”

Dewandre is samen met twee echtparen, die als animatoren vrijwilligerswerk leveren voor Aimer et Vivre, de organisator van vormingsweekends voor verloofden. Destijds waren dat ‘voorhuwelijkslessen’, gegeven door de pastoor van de parochie. Het was een verplicht ‘nummertje’ om koppels te informeren over het Sacrament van het huwelijk. Die opdracht hoort nog steeds bij het takenpakket van de priester.

In het Nederlands worden die vormingslessen niet meer gegeven in het Brussels Gewest. Tot voor kort vonden ze nog plaats in de abdij van Grimbergen, maar die deur is gesloten. Ook Antwerpen haakte af. Nu moeten Brusselse verloofden al naar Affligem of Gent pendelen voor zo’n weekend. Vlakbij, in Sint-Genesius-Rode, in het klooster Onze-Lieve-Vrouw van Gerechtigheid, nu een vormingscentrum, wordt wel een zestal weekends rond ‘Liefde en engagement’ per jaar georganiseerd, in het Frans. Vorig weekend - in de aanloop naar Valentijn - namen daar negentien koppels aan deel, ruim de helft uit Brussel, zelfs een Nederlandstalige zwangere vrouw. Ook Fransen (vooral) en koppels van gemengde origine schrijven zich in. De verloofden kunnen er een kamer alleen of een dubbele kamer boeken.

Het weekend wordt opgebouwd rond thema’s uit het leven, gevoed door belevenissen van de animatoren-getuigen. Wat betekent verliefd zijn in de huidige maatschappij? Hoe beleef ik mijn koppel-zijn? Wat zijn mijn persoonlijke troeven en hoe steek ik die in een relatie? Welke valstrikken zitten in het begrip communicatie tussen ons twee? Hoe neem je belangrijke beslissingen in een relatie? Wat betekent seksualiteit voor mij? Antwoorden vinden de koppels zelf, getuigen animatoren Hélène en Antoine Brosens, en Pitou en Manu Dubois.

Zij delen vanuit een christelijke achtergrond hun eigen ervaringen over vallen en opstaan, open en bloot. “We hebben veel aan die weekends,” getuigt Hélène. “Het bevestigt onze eigen keuze voor het huwelijk.” “Ervaren hoe jongeren zich tegenover elkaar willen en durven te engageren, geeft veel voldoening en kracht,” voegt Antoine eraan toe. “Het cement voor een lange relatie, is de dialoog. Daar geven we een heel weekend voorbeelden van.” “We getuigen alleen maar, uiteraard versterkt vanuit ons geloof,” geeft Manu mee. “Maar we zijn geen therapeuten. Of de referentie God is of een levenskracht, doet er niet toe in deze weekends, geliefden trekken elkaar vooruit. Onze voldoening ligt hierin dat we hun relatie willen doen slagen, en ons eigen model geeft daar een aanzet toe.”

Beide echtparen zijn al jaren vertrouwd met het concept. Samen met de pastor praten ze honderduit over welke horden op hun levenswandel passeren, en hoe zij daarmee omspringen. Daar kunnen de jongeren, dit weekend vooral tussen 23 en 30 jaar oud, zich volop aan laven. Ze zitten met vragen over hoe sterk hun relatie wel is, is ze sterk genoeg om de definitieve stap te maken naar een volwaardig engagement? “Het zijn niet allemaal gelovigen, maar ze hebben wel allemaal een gezamenlijk project: sterker worden als koppel,” zegt de pastor. “Ook een atheïst getuigt hier al eens als animator. Elk koppel moet op het eind van het weekend zijn project uitschrijven, tegenover elkaar, tegenover zichzelf en de samenleving.”

“Niet dat iedereen meteen zal trouwen,” verduidelijkt Hélène. “Er zijn er wel een aantal bij, maar ze polsen zelf naar hun identiteit. Eerst komt het erop aan te weten of iedere persoon zichzelf genoeg kent. Daar moeten ze eerst zelf iets over schrijven. Dan bespreekt elk koppel dat onder elkaar en tot slot in de groep. Wie ben ik? Wat toon ik aan de andere? Waarom zeg ik alles over mijn gevoelens en wat ik denk aan de andere?”

Baken van licht

“Zichzelf kennen is belangrijk om in al zijn breekbaarheid te durven communiceren met zijn wederhelft,” stelt Manu. “We komen altijd terug op de basis die van onze eigen relatie iets duurzaams heeft kunnen maken, de slogan: ‘Alles wat ik jou over mezelf niet zeg, verwijdert me van jou.’ Want vertrouwen en dialogeren gaan hand in hand, om een relatie te doen sterken.”

“In de neerslachtigheid en wanhoop waarmee de maatschappij ons omringt, zoekt iedereen naar hoop,” geeft Pitou te kennen. “Dit weekend geeft een baken van licht, gericht op hoop. En die bevestiging zoeken veel jongeren, ze zijn op hun manier goed bezig en willen er versterkt uitkomen als koppel.” De onderwerpen raken iedereen.

Hélène: “De koppels herkennen zichzelf. Hun zoeken, hun terughoudendheid, hun emoties, hun zwijgen. Bedoeling is dat zij zich ook als koppel durven ‘vrij’ te geven aan elkaar. Als we praten over de stress en moeilijkheden op ons werk en hoe we daar thuis mee omgaan, vallen hun monden open. ‘Die beslommeringen aan ballast op het werk, waar ik alleen voor sta, leiden net tot blocages thuis,’ horen we de jeugd dan zeggen. Erover praten en leren luisteren is jullie bindmiddel, zeggen wij dan. ‘Ik ben je beste supporter bij de beslissingen die jij voor jezelf neemt, we staan er samen achter.’”

Aan het eind van de sessies is er een eucharistieviering - voor hen die hun huwelijksmis voorbereiden - en een gezellig afscheidsmoment. Een mens verandert heel zijn leven, dus ook voor paren die bijna op pensioen gaan, doen we dit nog, krijgen we mee. Merci.

Vormingsaanbod voor (trouw)koppels:
www.huwelijksvoorbereiding.be
www.samennaarmeer.be
Europese dagen Marriage Encounter (Vivre et Aimer) Centre Chant d’Oiseau, Woluwe, 14-17/2
www.vivre-et-aimer.be