BIG CITY. Was Hoog-Vorst ooit een kasteelwijk?

Hoewel het Park van Vorst er kwam op vraag van Leopold II, had de beruchte koning er geen kasteel als adellijk buitenverblijf.

De buren, het bevriende koppel Wilhelm en Ottilie Duden, hadden dat wel. Ze kochten in 1869 het domein over van Eduard Mosselman. Die wijnhandelaar was de eerdere eigenaar van de gronden, die toen nog een deel waren van het Kruisbos, een voormalige uitloper van het Zoniënwoud.

Het domein droeg toen de naam het 'Mosselmanbos', waarop de man ook de Mosselman Villa bouwde. Een huis dat je niet echt een kasteel kan noemen, maar er wel nog altijd staat en zelfs beschermd is.

Door schulden die Mosselman had opgelopen, was zijn nageslacht genoodzaakt om het domein van twintig hectare na zijn dood te verkopen. En zo bleek het echtpaar Duden geïnteresseerd in dat stukje Brussel. De twee Duitsers hadden hun fortuin opgebouwd door te handelen in kant. Zo werd het heuvelachtige 'Mosselmanbos' omgedoopt tot 'Campagne Duden'. Op de top van een van de hellingen bouwde het echtpaar een kasteel in neoclassicistische stijl.

Het ontwerp van het Dudenkasteel is gebaseerd op een Duits landhuis in Essen. Iets verderop kwam er een gebouw voor de paardenstallen en een koetshuis. Rond de eigendommen werd een prachtig privaat landgoed aangelegd. Tussen de heuvels kwamen paadjes die leidden tot verschillende plekken in het park. Zo kon je er wandelen naar een kapel en een kleine pastorij, verschillende vijvers waar bruggen over werden gebouwd en oriëntaalse kiosken. Er was zelfs een hut geïnspireerd op het verhaal van Sneeuwwitje, die de tuinmannen gebruikten. Verder was er op de plek waar zich nu het Joseph Mariënstadion bevindt, een moestuin met aangrenzende serres. Het koppel had ook bijzondere huisdieren, want op een van de groene vlaktes hield vrouw Ottilie reeën.

Dudenpark

Naast het landgoed van de Dudens werd ondertussen op initiatief van koning Leopold II, het Zuiderpark aangelegd, nu bekend als het Park van Vorst. Het echtpaar had een goede verstandhouding met de koning. Zo liet Wilhelm Duden, die geen erfgenamen had, in zijn testament zelfs neerschrijven dat hij het grondgebied na zijn overlijden schonk aan de toenmalige vorst.

Aan de erfenis waren wel twee belangrijke voorwaarden verbonden. Het park moest opengesteld worden voor het publiek en het diende zijn naam te dragen. Nadat ook mevrouw Duden was gestorven, kon de Brusselaar vanaf 1912 flaneren in het fantasierijke Dudenpark. Veel elementen van het park zijn met de jaren beetje bij beetje verdwenen. Omdat ze werden verwaarloosd of omdat er andere dingen werden gebouwd. Gelukkig kan je wel nog steeds de helling op om het Dudenkasteel te bewonderen.

Een jaar na de openstelling van het Dudenpark werd het kasteel een school voor tropische geneeskunde en ook in 1939 kwam er een school in huizen. 'Institut de Radio­électricité et de cinématographie' was de voorloper van de filmschool NARAFI en haar Franstalige tegenhanger. De filmstudenten van Luca School of Arts mogen dagelijks nog altijd de berg op, naar het optrekje van de Dudens, waar ze hun fantasie rijkelijk mogen laten vloeien.

• VOLGENDE WEEK: Het volgende magazine verschijnt op woensdag 19 augustus.

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City