Klachten over politiegeweld na BLM-betoging: 'Hardhandig en zonder reden opgepakt'

Verschillende mensen werden bij de rellen na de Black Lives Matter-betoging zonder reden en in enkele gevallen op een gewelddadige manier opgepakt en brachten uren in de cel door zonder verklaring. Dat blijkt uit verschillende getuigenissen bij onze redactie en het Comité P bevestigt dat er klachten binnenkomen. "Dat een betoging tegen politiegeweld is uitgemond in nieuw politiegeweld, is iets dat we niet kunnen plaatsen", klinkt het bij het Belgian Network for Black Lives.

"Ik ben onterecht gearresteerd", vertelt Stefanie*. Zij had deelgenomen aan het protest op het Poelaertplein, dat toen nog vreedzaam was. "Ik had een shortcut genomen om naar huis te gaan en kwam terecht op de Louizalaan, waar rellen en plunderingen aan de gang waren. Ik was geshockeerd."

Stefanie meed de relschoppers en wandelde verder naar de volgende metrohalte, want metrohalte Louiza was afgesloten. Verderop, tussen Louiza en Naamsepoort, werd ze gearresteerd. "De politie begon mensen van straat te plukken. Het ging om mensen die niets aan het doen waren. Ik was slechts aan het observeren en haalde mijn gsm naar boven", vertelt ze verder. "Een meisje raakte helemaal in paniek. Een man die niets aan het doen was en er gewoon stond, werd hardhandig bij de kraag gepakt door de hoofdcommissaris. Toen begonnen de agenten naar mensen die aan het filmen waren te wijzen, en werd ook ik hardhandig aangepakt."

Niet veel verder, voor de UGC-bioscoop, werd Jonas* gearresteerd. Ook hij had deelgenomen aan het BLM-protest op het Poelaertplein en trok daarna richting centrum, om vervolgens met een vriend in de richting van de Naamsepoort te stappen. "We hadden geen flauw idee van wat er zich aan het afspelen was. We keerden om en zagen overal politie", zegt Jonas. Samen met enkele tientallen anderen werd hij langer dan anderhalf uur omsingeld. "Ik dacht echt dat ze ons gewoon gingen laten gaan eens de situatie in de straten rondom afgekoeld was. Vanuit ons oogpunt was er eigenlijk nergens oproer te zien", aldus Jonas.

'Geen reden voor arrestatie'

"Ik vroeg waarom ik gearresteerd werd en zei dat ik toch mocht filmen, maar kreeg geen antwoord", vervolgt Stefanie. Ze werd met de andere arrestanten op een politiebus gezet en afgevoerd naar de kazerne van Etterbeek. "Ook daar kreeg ik geen uitleg." Met 25 andere vrouwen deelde ze gedurende zes uur een cel. "Ik vroeg mijn celgenoten waarom zij waren opgepakt. Een meisje was gearresteerd toen ze nog een pak frietjes in haar handen had, nadat ze van Burger King kwam. Iemand anders was in de buurt met familie en zei dat ze niets verkeerd had gedaan, behalve dat ze op het foute tijdstip op de foute plaats was."

Ook Jonas werd naar de kazerne van Etterbeek gebracht. Na drie uur werd hij uit de cel begeleid. "Een agent vroeg me waar ik gearresteerd was en ik zei dat ik op het foute moment op de foute plek was. Ze antwoordde dat er eigenlijk best wat 'overbodigen' bijzaten", vertelt Jonas verder. Zowel Jonas als Stefanie klagen aan dat ze nooit geïnformeerd werden over de reden van hun arrestatie. "Ik heb nog altijd geen idee waarom ik werd opgepakt."

Nog gelijkaardige verhalen bereiken onze redactie, onder meer van een RITSC-studente. "Ik had niets met de rellen te maken. Ik was toevallig in de buurt toen enkele politiecombi's aankwamen", vertelt ze. "Agenten in oproeruniform stapten uit en begon meteen op iedereen in de buurt te kloppen met hun wapenstok. Ze maakten geen onderscheid. Ik stond het dichtst in de buurt van de combi's en kreeg klappen, ook al gaf ik me meteen over en ook al had ik niets gedaan. Ik kreeg een elleboog in mijn gezicht. Toen ik op de grond werd gegooid, leunde een agent met zijn knie op een been waaraan ik eerder geopereerd was. Toen ik vroeg om te stoppen, duwde hij harder."

Organisator verzamelt getuigenissen

Belgian Network for Black Lives (BNBL), een koepelvereniging die de betoging mee organiseerde, is getuigenissen aan het verzamelen van mensen die zondag met politiegeweld te maken kregen. "Het is ironisch dat er opnieuw politiegeweld plaatsvond terwijl we daar net tegen protesteren", klinkt het in een mededeling van de organisatie. "Wij zijn aangedaan door de beelden die we gezien hebben. We willen dan ook onze solidariteit en steun betuigen tegenover wie hardhandig is aangepakt."

Hoeveel getuigenissen BNBL tot nu toe verzameld heeft, wil de organisatie voorlopig niet kwijt. "De getuigenissen stromen nog volop binnen", klinkt het. Via crowdfunding wil de organisatie geld inzamelen om de getuigen juridisch, financieel, medisch en psychologisch te ondersteunen.

Over eventuele klachten tegen de politie wil BNBL in een later stadium nadenken. Stefanie diende wel al klacht in bij Comité P. Dat toezichtsorgaan bevestigt dat de klachten binnenkomen. "Pas tegen het einde van de week zullen we daarover een cijfer kunnen meegeven", aldus de woordvoerster.

Amnesty International vraagt een onderzoek "om na te gaan of alle politieacties proportioneel en rechtmatig waren" en verwijst onder meer naar journalisten die geïntimideerd werden door agenten. “We zijn bezorgd over het afschrikeffect hiervan. Journalisten moeten ongehinderd en in alle vrijheid kunnen berichten over wat ze zien", zegt directeur van Amnesty International Vlaanderen Wies De Graeve. "Ook burgers die gebruik maken van hun recht om de politie te filmen, werden gearresteerd."

Zondag werden in totaal 239 mensen gearresteerd. Eén persoon werd ter beschikking van het parket gesteld. De politie geeft vandaag geen commentaar meer op de rellen van zondag.

*Stefanie en Jonas zijn schuilnamen