Sociale woningbouw voortaan 'Quick and Qualif'

De Brusselse regering lanceert een nieuwe aankoopstrategie voor de vastgoedsector. Daarmee wil ze bouwpromotoren stimuleren om meer woningen aan het Gewest te verkopen. Ontwikkelaars kunnen voortaan projecten indienen vanaf twaalf woningen, in plaats van vijftig zoals voorheen. Het doel: 650 nieuwe sociale woningen opleveren tegen 2024.

De vastgoedsector was al eerder betrokken bij de bouwplannen van het Gewest, bijvoorbeeld in het Gewestelijk Huisvestingsplan (2008) en het Programma Alliantie Wonen (2013). Maar volgens huidig staatssecretaris voor Huisvesting Nawal Ben Hamou (PS) gaan die plannen te traag vooruit. “Deze twee plannen zullen op 16 jaar tijd slechts een realisatiegraad van 68 procent bereikt hebben op het gebied van sociale woningen. Dat is uiteraard niet voldoende”, zei Ben Hamou tijdens een persconferentie woensdag.

Binnen het noodplan voor huisvesting zorgt de Brusselse regering daarom voor drie nieuwe manieren om sociale woningen aan te kopen. Dat was al eerder deze maand aangekondigd. Nu zijn die aankoopprocedures verder verduidelijkt.

Ten eerste vervangt de regering de bestaande publiek-private samenwerking in een nieuw model met de naam ‘Design and Build Plus’ (D&B+). Het gaat vooral om een technische wijziging. Nog altijd is het een samenwerking tussen de gewestelijke huisvestingsmaatschappij (BGHM) en de privésector. Maar de private partner moet in deze procedure wel zelf de grond aanleveren en die verder ontwikkelen tot woningen. De BGHM financiert het project en krijgt nadien de grond (of een deel van de woningen) in eigen bezit.

Snellere vergunningen

Om als privé-ontwikkelaar of aannemer recht te krijgen op zo’n financiering, moet je ten minste twaalf sociale woningen bouwen. Vroeger waren dat er minstens vijftig. De drempel om een projectaanvraag te doen, moet op die manier verlagen.

Er zijn nog enkele andere criteria aangepast, zoals de afstand van het project tot openbaar vervoer en scholen, maar de belangrijkste wijziging is dat de vergunningstermijn korter wordt. Binnen de 95 dagen zullen bouwpromotoren weten of hun project al dan niet mag doorgaan.

“Quick and Qualif”, noemt staatssecretaris voor Stedenbouw Pascal Smet (One.Brussels) dat. “U bespaart tijd bij het verkrijgen van een stedenbouwkundige vergunning. Ik wil dat de sociale huisvestingsprojecten die ons zullen worden voorgelegd, respect tonen voor hun huurders. Dat is onze eis en wij zullen toekijken op kwaliteit.” Die gevraagde kwaliteit gaat over de architectuur, de gebruikte materialen en de energiezuinigheid van de woningen.

Meer woningen aankopen

Ten tweede wil staatssecretaris Ben Hamou dat de BGHM makkelijker sleutel-op-de-deurwoningen kan aankopen in alle 19 gemeenten. Tot nu toe ging dat nog maar in 11 gemeenten. Het gaat dus om woningen die al een vergunning op zak hebben en in aanbouw zijn. Ook hier wordt de procedure wat versneld: eens het compromis is getekend, wil het Gewest binnen de vier maanden de verkoopakte rond hebben.

Als derde optie kan de BGHM ook leegstaande gebouwen opkopen van privé-eigenaars. Dat hoeven niet allemaal woningen te zijn. Het kunnen evengoed voormalige industrieterreinen of kantoorgebouwen zijn, waar ze nadien woningen van maken.

“Het doel is het openbare woningenbestand voor kwetsbare groepen zo snel en sterk mogelijk uit te breiden", aldus Ben Hamou. "En ik ben ervan overtuigd dat onze belangen en die van de privésector op elkaar kunnen worden afgestemd: een snelle investeringsbron voor hen, huisvestingsoplossingen voor ons."

Tenslotte wil de regering alle gemeenten mee aan boord trekken. Het Gewest gaat de gemeenten daarom hun stedenbouwkundige lasten voortaan in natura toekennen. Gemeenten die nog geen 15 procent woningen van sociale aard hebben (en dat zijn ze voorlopig nog allemaal, behalve Bosvoorde, red.), mogen die lasten dan enkel nog gebruiken om de bouw van nieuwe sociale woningen mee te financieren.