Taalwet blijft dode letter

Van de 2.554 benoemingsbesluiten respecteren er 449 de taalwet. Dat komt neer op een schamele 17,6 procent. Bij de beslissingen over statutaire personeelsleden viel het nog enigszins mee: 66,4 procent was in orde. Bij de aanwerving van contractuelen - veruit de grootste groep - is het een heel ander verhaal: slechts 9,3 procent voldeed aan de taalwetgeving. De gemeente Molenbeek benoemde bijvoorbeeld tien contractuelen. Geen enkele had het gevraagde taalbrevet. Aangezien de OCMW’s bijna uitsluitend contractuelen aanwerven, scoren zij gemiddeld slechter dan de gemeenten.

Onwettige beslissingen worden door de vicegouverneur geschorst. “Maar voor vervangingscontracten en andere aanstellingen van zeer korte duur leggen we enige tolerantie aan de dag,” zegt Ostyn. “Daar schorsen we niet.” In 2017 ging het om 28,2 procent van alle dossiers.

De overige onwettige beslissingen, 1.486 stuks oftewel 58,2 procent, werden wel geschorst. Het is een forse stijging tegenover de voorgaande jaren, toen Ostyn gemiddeld zo’n 45 procent moest schorsen.

Zijn conclusie is dan ook dat de situatie problematisch blijft. “Het verschilt natuurlijk van gemeente tot gemeente, maar bij een zeer groot deel van de benoemingen wordt de taalwetgeving niet gerespecteerd.”

Pariteit

Dat de toestand verslechtert, is volgens hem ook te merken bij de vereiste pariteit. Bij de leidinggevenden moeten er evenveel Nederlandstaligen als Franstaligen zijn. Maar uit het rapport blijkt dat dat in nog slechts drie gemeenten en zeven OCMW’s het geval is.

Heel af en toe trekt een gemeente of OCMW de benoeming in na een schorsing. Vorig jaar kwam dat twee keer voor. In de andere gevallen is de schorsing tijdelijk. Ze wordt na veertig dagen opgeheven, tenzij de Brusselse regering (voor gemeenten) of het college van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (voor OCMW’s) de schorsing omzet in een vernietiging.

Maar dat is in 2017 nooit gebeurd, aangezien er, net als de vorige jaren, geen consensus was binnen de Brusselse regering. Toch heeft het toezicht zin, meent Ostyn. “We constateren dat sommige personeelsleden achteraf een taalbrevet behalen. Het toont dat de schorsing toch een bepaald aanmoedigend effect heeft.”

Voor kamerleden Hendrik Vuye en Veerle Wouters faalt de handhaving van de taalwetgeving echter compleet. “De Vlamingen doen gewoon niets, noch de Vlaamse ministers in de Brusselse regering, noch minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA), die vindt dat hij er niets mee te maken heeft,” zegt Vuye. Beide kamerleden dienden daarom een wetsvoorstel in, waarbij de Brusselse vicegouverneur de bevoegdheid krijgt om zelf de benoemingsbeslissing te vernietigen.

Het voorstel is momenteel in behandeling in commissie. Eerst werd een advies van het Vast Comité voor Taaltoezicht gevraagd, daarna een advies van de Raad van State. Beide waren positief. Nu moeten er hoorzittingen komen. Vuye: “Allemaal vertragingsmanoeuvres van de meerderheid. Maar het wetsvoorstel zal in de plenaire geraken, zodat iedereen kleur moet bekennen. Dan zullen de Brusselse Vlamingen weten wie hen steunt.”