Brusselse studenten kaarten wooncrisis aan met tentoonstelling

Vrijdagavond opent de tentoonstelling 'Au Foyer des Résistances' in de Marollen. Een twintigtal studenten wil door het ingenieus gebruik van archiefmateriaal op een creatieve manier de Brusselse woonstrijd doorheen de jaren in kaart brengen.

In Bosch in de Huidevetterstraat in de Marollen werkt een groep architectuurstudenten van de ULB sinds maandag aan een tentoonstelling over de Brusselse wooncrisis. Gebogen over grote tafels bladeren de studenten door stapels documenten, krantenknipsels en foto’s uit de jaren 60 tot nu. Met het gevonden materiaal maken ze posters en collages om de geschiedenis van de strijd voor het recht op wonen in Brussel weer te geven.

De datum van de opening is niet toevallig gekozen. Tot en met 7 april zijn het Housing Action Days, waarbij in tientallen steden in Europa woonprotesten worden georganiseerd. De betoging in Brussel vindt plaats op zondag 31 maart, gevolgd door een betoging in Luik, Namen en Antwerpen volgende week.

De tentoonstelling wordt het sluitstuk van een week lang workshops met tussenkomst van de Brusselse Bond Recht op Wonen en het Front Anti-Expulsions, maar ook huurders van sociale woningen. "Met dit project willen we de architecten van morgen bewustmaken van het sociale aspect van wonen, en de problematieken die er zijn", zegt onderzoekster aan de VUB Céline Drieskens. Samen met onderzoekster Charlotte Gyselynck (ULB) begeleidt ze het project.

En die missie is geslaagd, klinkt het bij de studenten. "Ik ben geschrokken van de cijfers over de wooncrisis die we doorheen de week hebben gekregen", zegt de 21-jarige Louann. "Dat willen we met de tentoonstelling nu doorgeven aan anderen, die misschien ook nog te weinig op de hoogte zijn."

Er komen verschillende thema's aan bod: de hoge huurprijzen, het tekort aan sociale woningen en de eeuwige wachtlijst, de leegstand in de stad en het kraken en bezetten van lege gebouwen, de dagelijkse uithuiszettingen en als laatste, de woonprotestbewegingen.

"De tentoonstelling baseert zich op de eisen van de woonbeweging: verlaging van de huurprijzen, een einde aan uithuiszettingen en meer sociale woningen", legt Drieskens uit. "Dat zijn de eisen die woonbewegingen al jaren stellen. Daarmee tonen we meteen ook aan dat de wooncrisis geen nieuw probleem is. Het wordt alleen maar erger."

Relatief weinig protest

Hoewel de woonbewegingen al langer bestaan, zijn ze weinig bekend, klinkt het bij de studenten. "Als je zelf de bewegingen en de informatie niet gaat opzoeken, kom je er weinig mee in aanraking", zegt de 21-jarige Julien.

Dat is net waar Drieskens onderzoek naar doet. Op het woonprotest in Brussel zondag verwacht ze zo'n duizend betogers. "Dat is niet veel voor een stad van 1,2 miljoen inwoners waarvan 60 procent huurder is. Ter vergelijking: het laatste woonprotest in Rotterdam trok 10.000 mensen."

Er zijn verschillende redenen waarom het protest in Brussel relatief klein blijft in vergelijking met onze buurlanden, zegt Drieskens. "Het is in de eerste plaats niet makkelijk voor huurders in armoede om zich te mobiliseren. Vaak hebben ze meerdere jobs om alles te kunnen betalen, en moeten ze ook nog voor hun gezin zorgen. In Nederland en Frankrijk is de situatie nog een pak erger, waardoor ook de middenklasse sterk geraakt wordt. Die heeft meer tijd om petities op te zetten, politici te contacteren en betogingen te organiseren."

Daarnaast speelt de beleidsversnippering een grote rol. Niet enkel het Brussels Gewest, maar ook alle negentien gemeenten zijn ervoor bevoegd, legt Drieskens uit. "Het is moeilijk om een collectieve beweging te starten, als je je tot negentien verschillende gemeentebesturen moet wenden."

De Brusselse hyperdiversiteit speelt ook een rol. "Hoewel het zeker een kracht is, zorgt het ook voor uitdagingen om iedereen te bereiken en samen te brengen. Maar dat maakt het niet onmogelijk", besluit Drieskens.

De expo 'Au Foyer des Résistances' opent vrijdagavond om 18 uur in de Huidevettersstraat 117.