Lanthimos' doorbraakfilm 'Dogtooth' opnieuw in de zalen: kat bijt mens

Genoot je de voorbije weken (Kinds of Kindness), maanden (Poor Things) en jaren (The Favourite, The Lobster) van de verbijsterende films van Yorgos Lanthimos? Mis dan zeker de re-release niet van zijn bijtende doorbraakfilm Dogtooth.

Vijftien jaar geleden regisseerde Yorgos Lanthimos geen eigengereide Engelstalige arthousehits met bekende namen als Colin Farrell (The Lobster), Nicole Kidman (The Killing of a sacred deer), Olivia Colman (The Favourite) en Emma Stone (Poor Things). Hij regisseerde toen nog met minieme budgetten en onbekende acteurs Griekse films. Die waren minstens even eigenzinnig, absurd, sinister en donker-komisch, zo niet meer.

Dat kan je zelf op groot scherm nagaan. Dogtooth, de rariteit waarmee hij in 2009 op het Festival van Cannes de Prix Un Certain Regard won en internationaal doorbrak, is gerestaureerd en krijgt een nieuwe kans in de bioscopen.

Er wordt in gewaarschuwd voor katten. Dat beest verslindt je voor je het weet. Als je leven je lief is, oefen je geblaf om hem te verjagen! Zo leerden drie kinderen toch van hun extreem autoritaire ouders. Ze denken dat autosnelweg het woord is voor een hevige wind en zee voor een leren zetel met houten armleuningen. Ook al zijn ze de puberteit al lang voorbij, ze weten niet beter. Ze zijn in totale afzondering opgevoed en durven nog steeds niet voorbij het hoge hek rond hun huis. Buiten krioelt het van de katten.

Van de repressie waarmee vader occasionele overtredingen van de regels, laat staan voorzichtige vormen van rebellie, beteugelt, kan menig tiran nog wat opsteken. Voor de originaliteit van zijn straffen neemt menig sadist zijn hoed af. Soms neemt hij een werkneemster van zijn fabriek mee naar huis zodat zijn zoon seksueel aan zijn trekken komt. De afstandelijkheid van het gebeuren, verbijstert, zoals bijna elke scène je uit je lood slaat.

Het ene moment is snoeihard en wreed, het volgende absurd grappig en je weet nooit wat er op je afkomt. Het onverstoorde spel van de acteurs en de onverstoorbaarheid waarmee de camera de krankzinnige situaties vastlegt in strenge kaders maken de absurditeit aanneembaar en de ontregeling extra groot.

Lanthimos is geen laatbloeier, hij verbijsterde van in het begin.

Dogtooth is vanaf woensdag 24 juli in de filmzalen te zien