BabbelNL Oudergem: 'Over boeken discussiëren en Nederlands leren'

Je liefde voor taal en verhalen delen, hoe doe je dat? In bibliotheek Hertoginnedal in Oudergem gebeurt het samen. Bovendien spreken alle leden van de community een andere taal dan het Nederlands als moedertaal. Ze komen uit alle delen van de wereld en belandden in Brussel via hun studies, vrienden, werk of de liefde. Hun meertaligheid is iets wat hen uitdaagt, bindt en meer taalgevoeligheid geeft. Ze kozen voor ‘Romeinse verhalen’ van Jhumpa Lahiri als zomerleesvoer.

^{geschreven door Annelies Lievrouw}

Dag Marlieke, kan jij als begeleider uitleggen wat Samenlezen is?
Marlieke: "Het is een activiteit waarbij deelnemers en een begeleider samen teksten lezen en daarover in gesprek gaan. In Oudergem is Samenlezen gericht op personen die Nederlands leren. Het creëert een oefenkans in een veilige omgeving. Niets moet, alles kan; het is zeker geen les. Ik kies voor elke sessie diverse korte teksten, telkens rond één bepaald thema. Daarin volg ik de methodiek ontwikkeld door Ilona Plichart. Meestal beginnen en eindigen we met een gedicht. Daartussen lezen we één of meerdere langere teksten, zoals een kortverhaal of een parabel. Maar er zit wat variatie in. Zo bekeken we ook een videofragment van slam poetry van Lisette Ma Neza, onze Brusselse stadsdichter. Het moeilijke voor mij als begeleider is niet te veel tussenbeide komen: de krachtigste ideeën komen vaak wanneer je even niets zegt."

Er is een gezellige groep deelnemers aanwezig vandaag. Wat betekent Samenlezen voor jullie?
Catherine: "Het is een goede manier om Nederlands te oefenen en een gesprek te voeren. We leren ideeën uit te wisselen in een andere taal en ontdekken nieuwe gedichten en verhalen in een veilige en gezellige sfeer."
Pedro: "Het is speciaal om na sluitingstijd in de bibliotheek te praten tussen de boeken. Omdat de focus op de verhalen ligt, is het een moment van vertraging in een complexe wereld."
Beate: "Voor mij komen tijdens Samenlezen enkele hobby’s samen: lezen, discussiëren over boeken, gedachten en gevoelens en Nederlands spreken. Er hangt ook een goede, respectvolle sfeer in de groep. Ik kijk er elke maand naar uit."
Alexander: "Ik heb steeds hard gewerkt en de laatste 35 jaar heb ik nooit tijd gehad om boeken in mijn vrije tijd te lezen. Met Samenlezen heb ik een andere wereld ontdekt: het heeft mij geïnspireerd om literatuur te lezen in mijn vrije tijd."
Marcella: "Eigenlijk zou ik niet weten wat te lezen in het Nederlands. Samenlezen reikt een mooie selectie van verhalen en auteurs aan. En zo word ik nieuwsgierig om op termijn alleen een boek te kiezen."
Morgane: "Ik luister heel graag naar mensen en ik blijf verbaasd over de verschillende mogelijke interpretaties van een tekst. Ook in de samenleving ervaren we de werkelijkheid niet allemaal op dezelfde manier. Dat vind ik heel interessant."
Maxime: "Ik ben altijd op zoek naar kansen om nieuwe mensen en dingen te leren kennen. Deze vorm van verbinding tussen mensen vind ik heel stimulerend."

Waarom hebben jullie ‘Romeinse verhalen’ gekozen als leestip voor ‘1 Stad, 19 Boeken’?
Marlieke: "In dit boek bundelt Jhumpa Lahiri negen verhalen over mensen die nieuw zijn in Rome. Mede doordat de auteur geen namen gebruikt, niet voor personages, maar ook niet voor hun steden of landen van oorsprong, zijn de verhalen universeel herkenbaar. De meeste deelnemers van Samenlezen zijn zelf expats die in Brussel een nieuw leven hebben opgebouwd en die een nieuwe taal hebben geleerd."

Is er een link tussen jullie community en de auteur?
Marlieke: "Jhumpa Lahiri is Engelstalig, maar schreef dit boek in het Italiaans, een taal die ze geleerd heeft nadat ze in 2012 naar Rome verhuisde. Ze is dus zelf een expat die zich een nieuwe taal eigen maakte. ‘Romeinse verhalen’ werd intussen ook naar het Engels en het Nederlands vertaald. De leden van Samenlezen hebben het boek ook in verschillende talen gelezen, wat de meertaligheid van onze community en Brussel onderlijnt."

Welke thema’s komen in het boek aan bod? Wat spreekt jullie erin aan?
Pedro: "Anders zijn en geweld tegenover ‘vreemdelingen’, mensen die anders zijn dan de oorspronkelijke inwoners van Rome. Het gaat over vooroordelen en de trauma’s die ze kunnen veroorzaken."
Alexander: "De verhalen omschrijven het dagelijkse leven en hoe racisme hierin zijn weg vindt. Zo zijn er wel onderhuidse dreiging en spanning aanwezig. Ik genoot persoonlijk erg van het verhaal ‘De feesten van P'. De auteur kan zich heel goed inleven in de gedachten en gevoelens van het mannelijke hoofdpersonage. Ze schrijft met veel empathie."
Morgane: "Mij blijft vooral het thema migratie bij. Meer specifiek gekozen en gedwongen migratie, en hoe dit een verschil maakt voor iemands integratie."
Marlieke: "Het gaat ook over de stad met al zijn contrasten en gebreken: schoonheid versus lelijkheid, racisme en discriminatie, de eigen identiteit versus gewenning aan een nieuwe woonplaats. Maar het gaat ook over gelukkig zijn. En ook herinneringen en familiegeheimen zijn terugkerende motieven."
Beate: "Ik vond het verhaal ‘De Samenkomst’ interessant, omdat het over directe en indirecte discriminatie gaat. Twee vriendinnen ontmoeten elkaar na lange tijd opnieuw in een restaurant. De ene vrouw wordt slecht behandeld door het personeel en haar vriendin neemt het niet voor haar op."
Marcella: "Het genre, kortverhalen, is typisch Italiaans, zowel in boeken als in films. Ik lees heel graag kortverhalen."

Hoe belangrijk is lezen voor jullie?
Beate: "Als kind heb ik de hele kinderbibliotheek uitgelezen. Ik lees heel veel en graag en werkelijk overal: thuis, in een wachtzaal, op de trein. ’s Middags tijdens het koken luister ik naar audioverhalen en op reis neem ik mijn e-reader mee."
Pedro: "Als ik er tijd voor vind, lees ik graag ‘s avonds in mijn leeshoek thuis, in een speciale fauteuil met een leeslamp. Of ik geniet van een boek in de trein of in de bib, op een rustige zaterdag."
Marcella: "Voorlezen aan andere mensen, in verschillende talen, vind ik erg fijn. Het is heel stimulerend."
Maxime: "Ik lees vooral op vakantie en onderweg in de metro of trein. Dan heb ik er tijd voor en kan ik makkelijk in een boek verdwijnen."
Marlieke: "Als kind ging ik elke week naar de bibliotheek om het maximum aantal boeken te lenen. En als die uitgelezen waren, las ik stiekem de boeken van mijn oudere zus. Mijn favoriete leesmomenten zijn thuis voor het slapengaan en op vakantie. Ik leen vaak boeken via vrienden, die kunnen mijn leesvoorkeur goed inschatten."
Catherine: "Ik lees thuis in het weekend en ben lid van de Nederlandstalige leesclub van de bibliotheek van Etterbeek."
Morgane: "Tijdens mijn studies heb ik zo veel gelezen dat ik het beu was. Maar een paar jaar geleden heb ik het leesplezier teruggevonden. Ik lees het liefste ’s morgens vroeg, als het heel stil is en iedereen nog slaapt."

^{Ontdek de boeken, lees de interviews, verken de activiteitenkalender en blader door het gratis zomermagazine via muntpunt.be/1stad19boeken en brusselsebibliotheken.be.}