BIG CITY. Gaan het Chinees Paviljoen en de Japanse Toren ooit weer open?

Wie Brussel via Laken binnenrijdt, ziet meteen de opvallende silhouetten van de Japanse Toren en het Chinees Paviljoen. Beide gebouwen, die samen de Musea van het Verre Oosten vormen, zijn sinds 2013 gesloten voor het publiek, door ernstige infrastructuurproblemen. De monumenten zijn al een lange tijd toe aan een grondige restauratie. De Regie der Gebouwen, die de musea beheert, beloofde dat de renovatiewerken aan de Japanse Toren, het Chinees Paviljoen en de bijgebouwen afgerond zouden zijn tegen 2021. Intussen zijn ze nog altijd gesloten, en in verval.

Toen Leopold II in 1900 de Wereldtentoonstelling van Parijs bezocht, zag hij 'Le Tour du Monde', van de Parijse architect Alexandre Marcel. Een jaar later vroeg hij architect Marcel om een gelijkaardig gebouw in het park van Laken. Hij wou een openluchtmuseum dat refereerde aan het Verre Oosten. Zo kwam er in Laken een complex van drie gebouwen: de Japanse Toren en een Chinees Paviljoen, waarbij een koetshuis hoort.

Een deel van Japanse Toren is gedemonteerd in Parijs en heropgebouwd in Laken. De rest van de werken zijn vervaardigd door Belgische aannemers en Japanse decorateurs. Sommige decoraties in het gebouw zijn uniek in hun soort en zijn rechtstreeks uit Japan ingevoerd.

Het was de bedoeling dat het Chinees Paviljoen een luxerestaurant zou worden voor de gasten van Leopold II, maar er is nooit een uitbater voor gevonden. De gasten zouden dan voor of na hun diner in de Japanse Toren bezoeken, dat diende als informatiecentrum en een tentoonstellingsruimte voor handelsproducten zoals porselein, zijde, meubels en tapijten. Het paviljoen is gebouwd uit een mix van uiteenlopende Chinese stijlen met elementen die zijn gemaakt in Shanghai.

(lees verder onder de foto's)

In 1921 werden het Chinees Paviljoen en de Japanse Toren onderdeel van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis (KMKG), met een permanente tentoonstellingsruimte. Ook tijdens de Wereldtentoonstelling van 1935 werden de gebouwen ingenomen door het KMKG om collecties tentoon te stellen.

Het koetshuis, dat zou dienen als stal en garage voor het luxerestaurant, is nooit gebruikt. Tot 2006. De KMKG besliste toen om er een klein museum voor Japanse kunst in onder te brengen, al moest het na zeven jaar alweer dicht. Hoewel dit gebouw in de beste staat is, kon het niet open blijven door de problemen aan de andere gebouwen. Ondertussen is de hele collectie verhuisd naar het Jubelparkmuseum.

Beschermd

Behalve voor een occasioneel evenement in het koetshuis staan de gebouwen dus al een hele tijd leeg. Er werd al meermaals een planning opgemaakt die nooit werd gehaald. De hele site werd in 2019 beschermd erfgoed. De Brusselse regering wil op die manier druk zetten op de federale overheid om geld vrij te maken voor de dringende renovatie.

Momenteel loopt er een studie waarin wordt geanalyseerd welke restauratiewerken uitgevoerd moeten worden en hoeveel die zullen kosten. Verder wordt ook bekeken wie de site in de toekomst kan beheren. Zodra die studie afgehandeld is, hoopt de Regie der Gebouwen een overnemer te hebben gevonden, zodat de werken zouden kunnen beginnen in 2023. In het beste geval openen beide gebouwen met een nieuwe uitbater in 2025.

Wie die overnemer zal worden, is dus nog niet duidelijk. Carlo Luyckx, voorzitter van de Boeddhistische Unie, gaf onlangs nog aan interesse te hebben om het Chinees Paviljoen in Laken te gebruiken als gebedsplaats. Wie het ook wordt, de Brusselse regering wil dat de renovatie de banden met het oosten en het toerisme ten goede komt. Verder wordt er gekeken naar een invulling die rendabel zal zijn, zodat we binnen een paar jaar niet weer voor gesloten Chinese en Japanse poorten staan.

• VOLGENDE KEER: Waarom is mijn kadastraal inkomen veel hoger dan dat van mijn buurman?

BIG CITY: stel zelf je vraag

Elke week gaat BRUZZ met Big City op zoek naar antwoorden op jouw vragen over Brussel. Vragen allerhande over jouw stad stel je online aan de redactie.

De vraag met de meeste voorkeuren wordt onderzocht en beantwoord.

Ook een vraag over Brussel? Zet onze journalisten aan het werk en stel je vraag via het formulier.

> Meer over Big City

Wat is een volgende vraag die jij graag beantwoord wil zien?