Burgemeester Jodogne slaakt noodkreet over veiligheid aan Noordstation

De situatie aan het Noordstation is niet langer houdbaar, zegt Schaarbeeks burgemeester Cécile Jodogne (Défi). De lokale politie zet er extra manschappen in, maar dat ten koste van patrouilles elders. "De lokale agenten moeten inspringen voor de afwezige spoorwegpolitie, de Dienst Vreemdelingenzaken voorziet geen oplossing voor minderjarige of problematische transmigranten. Binnenkort slapen de migranten weer in de kou. Wanneer schiet de federale regering in actie?"

Dat zegt Jodogne donderdag in een interview met BRUZZ, naar aanleiding van de recente beslissing van bank BNP Paribas Fortis om lijfwachten voor haar avondpersoneel in te huren, een situatie die ze "uiteraard niet normaal" noemt.

"De wijk rond het Noordstation kent een amalgaam aan problemen: er worden drugs gedeald, er is prostitutie, er zijn daklozen en transmigranten, er is criminaliteit en vrouwen worden er lastiggevallen, en als gevolg van dat alles heerst er een onveiligheidsgevoel. Tel daarbij nog de vele werkzaamheden in de wijk, die ook bijdragen tot de algemene netheids- en mobiliteitsproblemen."

Winteropvang

Na een schietpartij in de Aarschotstraat begin september trokken Jodogne en haar collega uit Sint-Joost, onafhankelijk burgemeester Emir Kir, al aan de alarmbel over de aanhoudende problemen in de wijk. Ze vroegen de federale regering om hulp. De gemeenteraden stemden in met een nachtelijk alcoholverbod in de wijk. Maar nu komt de ongerustheid over het naderende winterseizoen daar bovenop.

"De straten zullen sneller donker zijn, wat het onveiligheidsgevoel zeker zal vergroten. En natuurlijk zal het probleem van de daklozen en transmigranten die in de winterkoude op straat leven opnieuw de kop opsteken."

Een eerste probleem waarvoor de federale overheid geen oplossingen biedt, zegt Jodogne. "Het is het Brussels Gewest dat de laatste jaren opvang voorziet, in samenwerking met het Burgerplatform en opvanghuis Porte d'Ulysse, dat zich nu op Schaarbeeks grondgebied bevindt. De vorige federale regering ging oplossingen zoeken, maar daar is niets van in huis gekomen."

De lokale politiezone Noord (Schaarbeek, Sint-Joost, Evere) doet wat ze kan, zegt de burgemeester. "Ze heeft een actieplan opgesteld om sterk aanwezig te zijn in de wijk, met een versterking aan menskracht voor het lokale commissariaat waardoor we trouwens minder patrouilles hebben in andere wijken van de politiezone."

Dat is op lange termijn niet houdbaar, waarschuwt burgemeester Jodogne. "Tot september hebben we in 2021 enkel en alleen al voor speciale operaties 20.000 manuren meer gedraaid in de wijk. Dat gaat dan om vijftig speciale operaties van telkens 7 à 8 uur, zoals afgelopen zaterdag, waarvoor we twintig extra mensen inzetten, los van de gewone patrouilles in de wijk."

Spoorwegpolitie

Voor de speciale acties krijgt de lokale zone telkens ondersteuning van een sectie van de federale politie, die ongeveer uit een achttal mensen bestaat. Maar er zijn twee of drie keer zo veel agenten nodig, zegt Jodogne. Want de politiezone Noord heeft te weinig agenten, net als de meeste andere Brusselse politiezones. Jodogne vraagt minister van Binnenlandse Zaken Verlinden (CD&V) dringend om een invulling van het lokale personeelskader, en tegelijk ook meer spoorwegpolitie in het Noordstation.

"Ook de spoorwegpolitie is structureel onderbemand, waardoor ze veel te weinig in het station zijn. Als er iets dringends gebeurt, een geval van agressie bijvoorbeeld, komt de lokale politie natuurlijk, maar dat opnieuw ten koste van patrouilles in de buurt. Als de spoorwegpolitie meer aanwezig is in het station, zal de veiligheid er toenemen, en onrechtstreeks dus ook in de omliggende wijk omdat daar dan ook meer politie is."

Los van de politie-inzet zijn er structurele oplossingen nodig, vindt Schaarbeek. "En die moeten komen van het federale niveau. Ik roep de partijen die nog niet rond de tafel zitten – minister van Justitie Vincent van Quickenborne (Open VLD) en het parket, minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) die verantwoordelijk is voor de federale en de spoorwegpolitie, en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V) en de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) – opnieuw op om hun verantwoordelijkheid te nemen."

Algemene Inspectie

"Ik wil niet stigmatiseren", zegt Jodogne. "Heel wat transmigranten in de wijk zijn zelf slachtoffer van diefstallen en overvallen. Er is een problematische groep, maar die is niet groot: 30 à 40 mensen, die naar een gesloten centrum zouden gestuurd moeten worden. Door operaties in de wijk heeft de politiezone de meeste van die mensen al kunnen identificeren, maar wij kunnen ze, en dat is ook normaal, niet onbeperkt vasthouden."

De Dienst Vreemdelingenzaken was bijvoorbeeld vooraf verwittigd dat er zaterdag een grootscheepse politieactie zou gebeuren met onder andere ook identiteitscontroles, vertelt Jodogne. "Bij meer dan de helft van de sans-papiers die we administratief aanhielden, hebben we geen advies ontvangen. Onder hen, en dat is het meest problematische, drie minderjarige transmigranten. 'Er is geen plaats voor die jongeren, laat ze maar vrij', krijgen we vaak te horen. Ja, maar waar moeten ze dan naartoe?"

"Daarnaast is er de drugshandel, die voor veel overlast zorgt. Drugshandelaars worden door de lokale politie opgepakt, en daarna meteen weer vrijgelaten, er komt geen antwoord van Justitie."

De burgemeester hoopt met haar noodkreet de Dienst Vreemdelingenzaken en Justitie tot actie te porren, maar overweegt intussen ook de Algemene Inspectie van de politie in te schakelen. "Die kan in bepaalde gevallen partners van de politie interpelleren als die hun taken niet uitvoeren, en het daardoor de politie moeilijk maken haar job te doen."

"Ik roep staatssecretaris Mahdi op om zijn verantwoordelijkheid te nemen tegenover de meest kwetsbare, minderjarige migranten, die vaak zelf het slachtoffer zijn van criminaliteit rondom het station."

Grote bouwwerven

In de komende jaren staan bovendien grote werken gepland in de wijk. Jodogne somt op: "Het administratief centrum aan het Noordstation (het CNN) wordt vervangen, de WTC-torens zijn al tegen de vlakte gegaan, in de Proximustorens komt een gemengd project. Aan de andere kant van de spoorlijn staat de metro op stapel. Al deze bouwwerven betekenen op termijn een verbetering voor de buurt, maar tijdens de werkzaamheden zal het de situatie nog bemoeilijken. Schuttingen en hekken bevorderen sluikstorten en leiden tot files en wildparkeren, maar ook tot meer criminaliteit."

De woordvoerders van minister Verlinden en staatssecretaris Mahdi lieten vorige week, een maand na de oproep van Kir en Jodogne, nog aan BRUZZ weten dat een datum werd gezocht om een vergadering te organiseren met de actoren in de buurt.

Cécile Jodogne heeft daar tot nu toe nog niet over gehoord. "We hebben nog geen afspraak voor een bespreking, ze hebben zelfs nog geen contact opgenomen na onze brief."