Deliveroo-zaak van start: zijn koeriers zelfstandigen of werknemers?

Deze donderdag en vrijdag buigt het arbeidshof zich over de Deliveroo-zaak, die draait rond de vraag of maaltijdkoeriers nu zelfstandigen of werknemers zijn. Deliveroo ziet zijn zakenmodel bedreigd, maar volgens de vakbonden hebben de koeriers recht op betere arbeidsvoorwaarden. "Ik ben aangereden met mijn brommer, maar heb helemaal nergens recht op."

De zaak sleept al aan sinds het arbeidsauditoraat, gesteund door een resem voormalige bezorgers en de vakbonden, Deliveroo vier jaar geleden voor de rechtbank daagde en vroeg om de koeriers te herkwalificeren als werknemers. De meeste werken als zelfstandige onder het fiscaal voordelige peer-2-peer-statuut (P2P), maar daarmee genieten ze zeer weinig sociale bescherming.

Eind 2021 stelde de Franstalige arbeidsrechtbank de Britse maaltijdbezorger in het gelijk door te stellen dat er geen reden is om de relatie tussen zelfstandige bezorgers en het maaltijdbezorgplatform van Deliveroo te herkwalificeren als een arbeidsovereenkomst. Het arbeidsauditoraat, de bonden en de koeriers gingen daarop in beroep.

Voor die laatsten staat er heel wat op het spel. "Ofwel zijn we echte zelfstandigen en bepalen we zelf onze tarieven en klanten, ofwel zijn we werknemers en hebben we dus arbeidsrechten," zet Camille Peeters van actiegroep La Maison des Livreurs het standpunt van de koeriers nog eens op een rijtje.

"De huidige situatie kan zo niet blijven duren. Er komen te vaak koeriers langs bij onze organisatie die een ongeluk hadden maar nu gewoon nergens recht op hebben. In feite verliezen we alle sociale rechten die we de afgelopen eeuwen hebben opgebouwd." De hoorzittingen in de zaak vonden donderdag plaats en duren tot vrijdag. Een uitspraak wordt eind dit jaar verwacht.

Weg uit Spanje

Ook Deliveroo was in 2021 niet onverdeeld gelukkig met het vonnis van de arbeidsrechtbank, want die oordeelde dat niet aan alle voorwaarden is voldaan om het P2P-statuut te mogen blijven gebruiken. Ook daar moet de rechtbank in beroep duidelijkheid over geven.

Als de rechtbank eind dit jaar in het nadeel van Deliveroo beslist, zou de maaltijdbezorger binnenkort weleens uit Brussel kunnen wegtrekken. Eerder trok het zich al terug uit Spanje omdat bezorgers er door een nieuwe wet niet meer als freelancer of zelfstandige konden werken.