Komt Chinese autobouwer Nio naar Vorst? 'Nog geen winst, maar wel oog voor detail'

Woensdagavond berichtte De Tijd dat de Chinese autobouwer Nio interesse zou hebben om de Audi-autofabriek van Vorst over te nemen. Maar waarvoor staat Nio? En waarom wordt zijn CEO "de Chinese Elon Musk" genoemd? Zijn er nog andere geïnteresseerden? En wat vinden de vakbonden van het voorstel? BRUZZ zocht naar het antwoord op vier prangende vragen.

1. Wie is Nio?

De Chinese autobouwer Nio staat bekend om zijn luxueuze segment aan elektrische wagens, die vergelijkbaar zijn met – jawel – de Audi e-tron en wordt ook wel eens het Chinese antwoord op Tesla genoemd.

Dat kan ook wel liggen aan de CEO en oprichter, William Li. "Zijn stijl kan je vergelijken met Elon Musk," zegt autojournalist Tony Verhelle. "Hij is daar heel populair en zeer outspoken. Toch zeker voor die maatschappij daar."

Het bedrijf werd in 2014 opgericht en heeft twee fabrieken in China, maar nog geen in Europa. Wel verkoopt Nio al modellen in Europa, voorlopig in vijf landen: Duitsland, Noorwegen, Denemarken, Nederland en Zweden.

Al blijft de verkoop in Europa eerder marginaal. In Duitsland, waar het zijn grootste Europese markt heeft, werden volgens autoblog Electric-vehicles in de eerste drie maanden van 2024 in totaal slechts 102 wagens verkocht. Volgens De Tijd gaat het op anderhalf jaar om zo'n 1.500 auto's. Het bedrijf had in 2023 nog te kennen gegeven ook te willen uitbreiden voor verkoop naar België, maar dat is vooralsnog niet gebeurd.

Bekender is Nio om zijn batterijwisselstations, waar een nieuwe batterij wordt geplaatst in plaats van dat je ze moet opladen en zo tijd zou winnen. In juli berichtte de autobouwer zelf dat er intussen vijftig werden geïnstalleerd in Europa, verdeeld over de vijf landen waar het bedrijf actief is. In totaal waren de vijftig stations al goed voor zo'n 71.400 batterijwissels.

Wel is de financiële gezondheid van het bedrijf zorgwekkend. In 2020 nog stond het op de rand van een faillissement. Uit dat dal is het intussen geklommen, maar het bedrijf heeft sinds de oprichting nog geen winst gemaakt.

2. Wat kan de Vorst-fabriek hierbij winnen?

Het is duidelijk dat het Chinese bedrijf wil uitbreiden naar Europa. Het bedrijf zegt zelf naar 25 landen wereldwijd te willen uitbreiden tegen 2025, al wordt daar niet bij vermeld om welke landen het daarbij gaat. Uit een interview met William Li in het Duitse vakblad Automotiveit blijkt wel dat het bedrijf in 2021 al zijn modellen op de markt wou brengen in Europa en zegt Li dat "je als premiummerk niet om de aanwezigheid op de Europese markt heen kunt".

Maar de importtarieven spelen de autobouwer parten. "Als je importtarieven hebt van bijna 40 procent", aldus Verhelle, "is dat natuurlijk een serieuze handicap. Dus willen ze voet aan de grond krijgen in Europa. En Audi Brussels is daarbij een buitenkans."

Opnieuw een elektrische luxewagen voor de Vorst-fabriek zou ideaal zijn. "De fabriek in Vorst zou er zich uitzonderlijk goed toe lenen om dergelijke modellen te maken," gaat Verhelle verder, "omdat daar een heel goed personeelsbestand is, dat bovendien heel ervaren is. Het is ook een redelijk kleine fabriek, dus het is interessanter om duurdere modellen te maken die veel opbrengen per gemaakt exemplaar."

"Bovendien zijn luxewagens als deze ook interessanter", denkt Verhelle, "omdat er meer handwerk bij komt kijken om ze helemaal af te werken. Er is dus meer aandacht voor detail, en dat is waar ze bij Vorst veel oog voor hebben én het juiste personeel voor hebben."

Maar Vorst is niet de enige leegstaande autofabriek in Europa. Zo staat er een lege Nissan-fabriek in Spanje, moest bij ons ook Opel in Antwerpen en Ford in Genk sluiten en kent ook Frankrijk enkele niet actieve autofabrieken. Vorst is dus zeker niet de enige die in het vizier komt van de Chinese autobouwers.

3. Hoe stabiel is die Chinese automarkt?

"De Chinese markt moet je voorstellen als een soort ‘krabbenmand’ van automerken, die bijna uit het niets als paddestoelen uit de grond schieten, maar er zijn er ook heel veel die na een jaar verdwijnen", aldus Verhelle. "Er is een heel grote competitie in China, en hoewel die Chinese markt in het begin ongelofelijk verschroeide is die nu matuur geworden en zoeken ze naar andere afzetmarkten, zoals Europa."

Chinese autobouwers staan anderszijds niet bekend om hun kwaliteit, weet ook Verhelle. "Twintig jaar geleden was er zo een eerste golfje van Chinese auto’s die hier aankwamen, maar die waren zo slecht dat ze de Chinezen een slechte reputatie hebben bezorgd, en ze doen er nu alles aan om die reputatie kwijt te raken. Maar ze zijn veel sneller op de trein van de elektrische wagen gesprongen dan wij. Ze staan voor, en niet achter. Het zijn geen kopieerders meer, maar uitvinders, zeker op batterijvlak."

Kwaliteitsgewijs is er dus niets te vrezen, volgens Verhelle. "In de jaren 80 was er ook angst voor de Japanse autobouwers, en later in de jaren 2000 voor de Koreaanse. Die zijn hier nu en niemand kraait er nog om."

Voor de vakbonden maakt het in ieder geval niet veel uit of het een Chinees automerk is, dan wel iets anders. "Het gaat om het aantal arbeidsplaatsen dat behouden blijft, iedere mogelijke investeerder is in wezen goed", zegt Ronny Liedts van ACV. "Misschien wordt het zelfs iets helemaal anders dan carrosserie, maar dat is allemaal nog niet duidelijk."

4. Zijn er nog kapers op de kust?

De directie heeft een twintigtal potentieel mogelijk ernstige kandidaat-overnemers aangeschreven. Daarnaast zouden "heel weinig" investeerders zich spontaan gemeld hebben, vertelt vakbondsman Liedts. "Maar hoeveel precies en wie, dat weten we nog niet."

Of Nio echt een bod heeft neergelegd zullen we pas maandag weten. Ook andere investeerders krijgen tot dan om een bod te doen. De directie laat voorlopig nog niets los over de mogelijk investeerders en de vakbonden tasten naar eigen zeggen nog in het duister.

Al waaien er wel geruchten dat die andere Chinese autofabrikant BYD mogelijk geïnteresseerd zou zijn. Dat lijkt evenwel om verschillende redenen onwaarschijnlijk, niet in het minst omdat het een directe concurrent is van Audi. Ook D'Ieteren wordt af en toe genoemd, misschien wel alleen omdat de Brusselse autofamilie aan de basis lag van de Vorst-fabriek.

Wie of wat er verder met de fabriek staat te gebeuren zullen we in ieder geval pas maandag te horen krijgen.