Heidekruid: populair alternatief voor chrysanten op Allerheiligen

Chrysanten blijven de klassieke kerkhofplanten, maar steeds meer mensen zoeken naar een alternatief om op Allerheiligen het graf van een geliefde mee op te fleuren. Daarbij kiezen ze dikwijls voor heideplanten zoals erica's of calluna's.

Terwijl de bladeren van de bomen vallen, fleuren begraafplaatsen op 1 november net op. Allerheiligen is de dag bij uitstek waarop mensen naar kerkhoven trekken om bloemen of planten op de graven van hun geliefden te plaatsen.

“Twee weken op voorhand neemt de vraag toe,” vertelt Léa, medewerkster bij bloemenzaak Comme une fleur, gelegen vlak tegenover de begraafplaats van Elsene. Volgens haar is de Allerheiligentraditie nog springlevend in Brussel. “Ik merk geen verandering tegenover vroeger. Ook bij jonge mensen leeft het gebruik, ik krijg verschillende generaties over de vloer.”

Een heel ander geluid valt te horen bij bloemist Le Jardin Japonais tegenover de begraafplaats van Molenbeek. “Terwijl ik vroeger in deze periode soms 's nachts moest doorwerken om aan de vraag te kunnen voldoen, is dat nu enorm verminderd,” zegt eigenares Michèle Wackerghom. “Ik geloof dat ik nog maar een vierde verkoop van de aantallen die ik vijf jaar geleden nog haalde. Het lijkt erop alsof de traditie teloor aan het gaan is.”

Beide bloemenwinkeliers zijn het wel roerend eens over de planten die het meest aangeschaft worden voor deze dagen van herdenking. Weinig verrassend, maar chrysanten blijven de klassieker. De bloemen hebben niet enkel praktische voordelen door hun lange bloeiperiode tijdens het najaar en hun weerstand tegen de koude, maar ook een hoge symbolische waarde. Ze staan onder meer voor rouw, respect, rust, liefde en vrede. Ideaal dus voor een sereen eerbetoon.

Chrysantenbloemen nemen allerhande vormen aan: enkel, dubbel, pompons, 'spinnen', bollen … “De pomponettes gaan de laatste jaren het vlotst de deur uit,” zegt Wackerghom. “Waarschijnlijk omdat de pomponbloemen iets schattigs hebben.”

Niet veel onderhoud nodig

Maar zowel bij Comme une fleur en Le Jardin Japonais merken ze dat mensen ook op zoek gaan naar alternatieven voor chrysanten, als afwisseling. Ze komen daarbij meestal uit bij heideplantjes met welluidende namen als erica en calluna. Het zijn laaggroeiende struikjes die in de volksmond ook wel heidekruid genoemd worden. “Bij ons doen specifiek calluna's het de laatste jaren het iets beter dan de erica's,” zegt Wackerghom.

Volgens de bloemisten speelt symboliek geen rol bij de keuze voor heideplantjes, maar is het een pragmatische en esthetische keuze. “Ze hebben niet veel onderhoud nodig, kunnen in deze periode bloeien en blijken goed bestand tegen koude temperaturen,” duidt Léa van Comme une fleur. Ook de kleuren zijn een belangrijke troef. Zo bestaan er van de Erica carnea of winterheide kweeksoorten die begin november paarsroze, dieppaarse of witte bloemen laten zien. De soorten Calluna vulgaris bloeien met verschillende roze, blauwpaarse en witte tinten.