Iriscare: 'Aantal verhoogde kinderbijslagen in stijgende lijn'

Sinds het Brussels Gewest verantwoordelijk is voor het vaststellen van aandoeningen bij kinderen, is het aantal erkenningen flink gestegen. Een diagnose van een autismespectrum- , taal- of leerstoornis geeft recht op een toeslag bovenop de kinderbijslag. Toch zijn er in Brussel nog niet zoveel kinderen met deze aandoeningen geregistreerd als in Vlaanderen.

Tussen 2020 en 2024 was er een stijging van 27,65 procent in het aantal erkenningen, stelt de gewestelijke instelling voor sociale bescherming Iriscare. In juni 2024 ging het om 8.263 Brusselse kinderen (-21 jaar) die door een handicap, ziekte of andere aandoening recht hadden op een verhoogde kinderbijslag, met een gemiddelde toeslag van 283,96 euro per maand.

Na de regionalisering van deze bevoegdheid was er een overgangsperiode waarin de FOD Sociale Zekerheid de noodzakelijke evaluaties in Brussel bleef uitvoeren. Begin 2022 richtte Iriscare echter een nieuw 'Evaluatiecentrum voor Autonomie en Handicap' (CEAH) op, dat vanaf 2023 deze bevoegdheid volledig overnam.

Het centrum heeft als taak om per kind (tot 21 jaar) de impact van de aandoening te beoordelen. Op basis van die evaluatie wordt, indien nodig, een toeslag op de basisbijslag toegekend door de kinderbijslagfondsen.

Volgens Iriscare hebben de evaluaties van het CEAH gezorgd voor een aanzienlijke toename van het aantal erkenningen van aandoeningen zoals autismespectrumstoornissen, taal- en leerstoornissen. Toch blijft het aandeel erkende kinderen in Brussel lager dan in Vlaanderen.

"2,74 procent van de Brusselse kinderen tussen 0 en 17 jaar is erkend. In Vlaanderen bedraagt dat percentage 3,26 procent. Dit verschil toont aan dat, ondanks de duidelijke vooruitgang in Brussel, het belangrijk blijft om verder te gaan in deze richting en te blijven investeren in doeltreffende evaluaties", klinkt het bij Iriscare.

Meer erkenningen in gemeentes met lage inkomens

Opvallend is de hoge concentratie van kinderen met een aandoening in kwetsbare gemeenten. In totaal zijn er acht gemeenten waar het percentage kinderen met een aandoening boven het Brusselse gemiddelde van 2,66 procent ligt.

Meer dan de helft van de erkende kinderen woont in Molenbeek, Brussel-Stad, Schaarbeek of Anderlecht. Dit komt deels doordat de armste Brusselse gemeenten gemiddeld meer kinderen hebben, die statistisch gezien een grotere kans hebben op het ontwikkelen van een aandoening.

Minder inkomsten, meer uitgaven

Het is niet de eerste keer dat Iriscare communiceert over de verhoogde uitgaven voor de kinderbijslag. Recent nog trok de instelling aan de alarmbel over de dalende inkomsten die het Brussels Gewest ontvangt van het federale niveau door de afnemende geboortecijfers. Tegelijk stijgen de uitgaven aan de kinderbijslag omdat jongeren steeds langer studeren.

Brussel legt nu zelf middelen bij om dit verschil op te vangen. In december 2024 werd hiervoor 10 miljoen euro vrijgemaakt via de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC). Zonder beleidswijzigingen zal dat tekort in 2026 oplopen tot 40 miljoen euro, wat betekent dat Brussel dat bedrag met eigen middelen moet bijpassen.