Nieuw asielcentrum opent in Clemenceauwijk: 'Dit is tijdelijk'

Deze week opent een tijdelijk noodopvangcentrum voor alleenstaande mannelijke asielzoekers in de Anderlechtse Clemenceaubuurt. Dat meldt een lezer en wordt bevestigd door het kabinet van minister-president Rudi Vervoort (PS). Een buurtbewoner is ongerust over mogelijke overlast, maar volgens kabinet-Vervoort en gewestelijk vluchtelingencoördinator Peter Michiels is dat niet nodig. "Er zal 24/7 bewaking zijn."

Deze week gaat een nieuw opvangcentrum open voor alleenstaande mannelijke asielzoekers. Het centrum komt in een leegstaand kantoorgebouw in de Bisséstraat, in het hart van de dichtbevolkte Clemenceauwijk.

Marcel* is als buurtbewoner bezorgd: "Dat gebouw is niet geschikt om mensen in op te vangen. Het heeft bijvoorbeeld geen binnenkoer of tuintje, de bewoners moeten dan maar op straat gaan rondhangen."

Hij vreest dat de problemen die er waren toen het gebouw werd ingezet voor de winteropvang zullen terugkeren: "De bewoners bleven heel de tijd in de kou staan roken op straat, of gebruikten daar drugs."

Kleine aanpassingen voor de leefbaarheid zijn volgens hem eveneens niet gebeurd: "Zo heeft het gebouw geen gordijnen. Plots werd mijn vriendin geconfronteerd met naakte mannen voor het raam die haar aankeken, dat is heel onaangenaam."

Andere noden

"De Brusselse brandweer inspecteert die gebouwen, ze zijn dus wel veilig", reageert gewestelijk vluchtelingencoördinator Peter Michiels. Oorspronkelijk is zijn functie in het leven geroepen om de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne in goede banen te begeleiden, “maar sinds december 2022 is mijn opdracht uitgebreid omdat de noden elders begonnen te liggen".

Hij is het niet eens met de buurtbewoner dat het gebouw niet geschikt zou zijn voor opvang. "We doen aanpassingen, maar het blijft een tijdelijke noodopvang. We doen het belangrijkste eerst, zoals bedden, meubels, sanitair..."

De asielzoekers worden in de Bisséstraat opgevangen door burgerplatform Belrefugees, in opdracht van het Brussels Gewest. Officieel is de opvang van asielzoekers een federale bevoegdheid. Maar in de federale opvang is al een hele tijd plaatsgebrek.

“Die mensen bevinden zich op ons grondgebied, en krijgen geen opvang van het federale niveau. Dan vangen we ze liever binnen op dan dat ze buiten moeten blijven slapen”, zo reageert het kabinet van Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS). "Dit is een puur gewestelijk initiatief, wij krijgen daar bijvoorbeeld ook geen subsidies voor van Fedasil."

Het kabinet benadrukt ook dat de opening van een opvangcenturm altijd in samenspraak gebeurt met het lokale niveau: "Wij kijken waar er een locatie vrij is, in overleg met het lokale bestuur. Het gaat vaak om de zone in de buurt van het Klein Kasteeltje, en dan worden ze ook in die buurt opgevangen.”

24/7 beveiliging

Volgens kabinet-Vervoort klopt het ook niet dat er geen omkadering komt: “Voor die opvang staan onze partners in, bijvoorbeeld Belrefugees, en daar maken we goede afspraken mee. Zo zal er 24/7 bewaking zijn en iedereen die binnen- of buitengaat, krijgt een identiteitscontrole. Binnen zal er ook begeleidend personeel zijn, los van security. We laten die mensen niet gewoon aan hun lot over."

Michiels nuanceert dat de opvanglocatie voor veel overlast zou zorgen: “Het gebouw werd al ingezet voor de winteropvang van daklozen, dan verblijven mensen daar maar voor een of twee nachten. Nu zullen de bewoners er voor minsten een maand aan een stuk verblijven. Het zal dus minder een komen en gaan in de wijk worden."

Daarnaast geeft Michiels mee dat de asielzoekers deels uit een andere opvanglocatie in de wijk komen, "de buurt moet dus niet heel veel extra asielzoekers opvangen".

Het kabinet-Vervoort voegt daaraan toe dat het aantal bewoners maar de helft bedraagt van het aantal dat er tijdens de winteropvang verbleef.

'Niet solidair'

Buurtbewoner Marcel vindt dat Anderlecht te vaak opdraait voor de opvang van asielzoekers en 'rijke Brusselse gemeenten' niet solidair genoeg zijn: "Ik kom op voor mijn buurt, dit is een wijk met veel problemen, al ik heb de indruk dat het de laatste tijd beter gaat. Toch lijkt het me geen toeval dat ze die vluchtelingen net hier willen steken. Hier wonen geen mondige mensen, die zullen niet snel klagen."

De vluchtelingencoördinator verdedigt: “Wij proberen wel degelijk rekening te houden met de spreiding over gemeenten. Maar ook met andere factoren, zoals praktische zaken of de kostprijs. Die kantoren in Anderlecht huurt het Brussels Gewest van de Vlaamse Gemeenschap. Maar ze werden al een tijdje niet gebruikt, moeten we ze dan tijdens een opvangcrisis laten leegstaan?” vraagt Michiels zich af. “Dat is ook niet goed voor de Brusselse belastingbetaler.”

Hij geeft echter toe dat bepaalde gemeenten wel meer asielzoekers opvangen, "al lijkt het me niet buitensporig uit proportie", klinkt het. Toch voegt hij daar nog aan toe: "We hebben besloten om niet meer naar nieuwe opvanglocaties te zoeken in Anderlecht en Sint-Jans-Molenbeek.”

Michiels geeft nog mee dat het gewest nu de voorkeur geeft aan leegstaande rusthuizen omdat die sneller inzetbaar zouden zijn.

*Marcel is een schuilnaam. Zijn echte naam is bekend bij de hoofdredactie