Culinair ontdekt: milk tea

Ik heb het hier al over koffie en melk gehad, over bouillon en over wijn. Maar nog nooit over thee. Het onderwerp is zo overweldigend.
Maar thee wordt vandaag politiek gekleurd. Vooral wanneer je er drinkt met melk. Met dank aan de Aziatische jeugd.

Het gebruik staat bij ons bekend als typisch voor de Britse working class. Snobs en intellec­tuelen lachen er weleens mee. Het hoort niet, zeggen ze. Maar iedereen doet het, zelfs in de upper class, al doen ze het daar met room. Vaak staat er al melk in je mug nog voor er thee wordt in geschonken. Er bestaan heel wat hypotheses waarom Britten melk in hun thee doen. Wat zeker is: als je eerst melk in de kop giet, gaat het looizuur in de thee niet tegen de wand van het kopje plakken. Dat scheelt bij het schoonmaken. En verder is het gewoon een kwestie van (goede) smaak, neen?

Maar kijk nu eens? In het hele Oosten van Azië zijn er protesten van jongeren aan de gang. Protesten tegen de autoritaire regimes en de schaduw van China die daarachter hangt. Die jonge bewegingen uit verschillende landen hebben zich verenigd in de 'Milk Tea Alliance'.

Het begon mogelijk in Hongkong, waar men traditioneel zijn thee met melk drinkt. Dat hebben ze daar geleerd van de Britse kolonialen. In het machtige Peking drinkt men thee zonder melk. Han-Chinezen gebruiken nooit melk of room. Het lijkt wel een van de grondslagen van hun keuken. Dus melk drinken in de thee, is nu een vorm van verzet. Dat leeft elders ook zo. In Taiwan, die andere erfvijand van China, hebben ze in de jaren tachtig de bubble tea (of boba tea) uitgevonden. Dat is een gesuikerde thee met melk waarin gekleurde tapiocaparels liggen te weken. Men zuigt de thee op via een breed rietje. De uitvinders hoopten dat het een wereldhit zou worden, en er zijn wel enkele bubble tea bars in Brussel, maar het ziet er niet naar uit dat het slurpen van thee met melk en tapiocaknikkers hier is doorgebroken. Dat Taiwan ondertussen in de vrees leeft voor een invasie vanuit het vasteland, is geen geheim.

Zo begon de band tussen thee met melk en protest. Van alle kanten worden ze nu bijgetreden door andere jongeren die een eitje te pellen hebben met de invloed van China. India, waar men zijn thee drinkt met melk en kardemom of massala (een specerijenmengsel), had in 2020 grensincidenten met het Middenrijk. De melkthee van het Subcontinent heet doodh pati chai. Het is ook een populair drankje in Nepal, nog zo'n bibberende buur van China.

Het zijn de internetters die er een brede solidariteitsbeweging van maakten. Zij ontwikkelden er zelfs een vlag voor. Drie verticale banden in verschillende tinten van thee met melk.
In Thailand is er protest aan de gang tegen de regering. De jongeren sluiten zich aan bij de Milk Tea Alliance. Er wordt China veel te veel invloed toegeschreven in het land. Verleden jaar was er een ware trol-aanval vanuit China tegen Thaise mediafiguren en hun internetsupporters. En ook in het Land van de Glimlach drinkt men thee met melk, vaak ijskoud. In Myanmar ten slotte is de Milk Tea Alliance misschien nog het best zichtbaar. Ook daar leerden ze melk in hun thee doen door de Britten, en zien de jongeren nu de invloed van China overhands toenemen.

Het valt op dat de meeste Aziatische melkthee met gecondenseerde melk wordt gemaakt. Die streken zijn doorgaans te tropisch om makkelijk melkerijen op te zetten of melk te distribueren. Dat ook is een koloniale erfenis. Lipton verdeelt 'Royal milk Tea' in heel Oost-Azië. In zakjes. Of hoe een koloniaal symbool een teken wordt van protest en emancipatie. Smakelijk.