Laptopia: Bethlehem

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. Deze week: Bethlehem.

DINSDAG 13 DECEMBER, 10 UUR

Bethlehem is overal. Het is omwille van die generische, allegorische kwaliteiten dat het gehucht werd uitverkoren om die belangrijke rol in de Bijbel te vervullen. Ook Brussel heeft dus zijn Bethlehem. Eén tramlijn heeft er zelfs een vaste halte, voor het geval er ooit nog eens iets van kosmisch belang zou gebeuren.

Maar het zou me al bij al toch verwonderen als u hier al eens geweest was, want wie hier niet moet zijn heeft hier niets te zoeken. Bethlehem is een doordeweeks plein met huizen rond. Een plek met potentie die nooit helemaal werd waargemaakt - al deden lokale overheden en omwonenden af en toe wel wat moeite. Sommige pleinen in de stad lopen nu eenmaal snel leeg terwijl andere altijd vol stromen. Zeker in de winter, en zeker in Bethlehem, dat volgens de overlevering in de periferie ligt. Weg uit het middelpunt van de aandacht. Weg van de paleizen waar je eventueel nog zou kunnen verwachten dat een mensenkoning geboren wordt.

Hier staat dus geen kerstmarkt en komen geen toeristen. Er is door de gemeentediensten wel een kerstboom neergepoot, maar daar is verder geen kerstbal mee aangevangen. Er hangen lichtjes noch kransen in en hij is nog perfect herkenbaar als boom - wat elders zelden voorkomt. Uit solidariteit met de den groeien de takken van de bomen die het hele jaar door op het plein staan naar beneden. De parasols van de schaarse zomerterrassen zijn ook omgezaagd en opgestapeld naast hun betonnen stronken. De zitbanken zijn natgeregend opdat niemand erop zou gaan zitten. De drinkwaterfontein is afgesloten. Zelfs de duiven zijn niet welkom, want ze mogen niet worden gevoederd. De kinderstemmen op de speelplaats van het hermetische schoolgebouw klinken te ver weg om te bemoedigen.

Op het stadsmeubilair vertellen stickers evenwel dat niemand illegaal is, en dat TTIP en de megagevangenis niet deugen. Dit is blijkbaar toch het type plein dat de kleine man herkent als zijn terrein. Een horecapand met Griekse zuilen staat te koop, de Griekse vlaggen op de resterende restaurants symboliseren een waardige omgang met allerlei vormen van crisis. Het weer is niet dat van de Mediterranée, maar namen als ‘Mykonos’ en ‘Essaouira’ op de gevels suggereren een streek waar wel degelijk godenkinderen kunnen geboren worden. De stadswachten patrouilleren als goede herders. Tussen de duiven zit er één witte die in staat zou moeten zijn een goede boodschap af te leveren. De rest oefent om desgevallend indruk te kunnen maken als engelenschaar.

Ik zoek tussen de gebogen en gesluierde vrouwenhoofden naar een onopvallende Maria, zoals Bruegel die zou schilderen, en vind in een bloembak behalve wat plastic narcissen voorwaar levende viooltjes - naar ik toevallig weet een embleem van de nederige Christus. De kiosk op het plein moet dus wel de stal zijn. De graffiti eronder toont de ster van Bethlehem en de woorden Le soleil luit pour tout le monde. De kiosk is nog helemaal leeg, en dat hoort ook zo. De Heilige Familie schiet immers niets op met al die kerststallen die al volzet zijn. Zowel in Snack Bethléem als in Café Bethléem zit nu al best wat volk, dus de kans dat er zaterdag geen plaats meer is in de herberg is niet denkbeeldig.