Laptopia: Het kanaal

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. Deze week: het kanaal.

DINSDAG 9 AUGUSTUS, 9.30 UUR

Zonder laptop op schoot - het is tenslotte vakantie - kanaliseer ik al mijn aandacht tijdens een wandelingetje van een uurtje tussen sluis 10 in Anderlecht en sluis 11 in Molenbeek, langs het stuk stilstaand water waar men het niet over heeft als men zegt dat de Brusselse kanaalzone in volle ontwikkeling is. Aan mijn startpunt is het zo fris en zuurstofrijk dat de MIVB er de Goede lucht/Bon air met bussen afvoert naar benauwder oorden elders. De zon schijnt, het leven is aan de dauwtrappers.

Eens aan de waterkant word ik eerst nog wel verwelkomd door een bouwplaats, een lege stacaravan en wat hoog opgeschoten onkruid, maar daarna blijkt het niet zo moeilijk om helemaal kanaalgefixeerd te geraken. Het doet voor de afwisseling deugd om als ongevederde ook eens een aanzienlijk afstandje in vogelvlucht te kunnen afleggen, langs de klare lijn die in Brussel verder alleen in fictie bestaat.

Het kanaal is een streepje grensgebied, een ontmoetingsplaats van achterkanten waar niemand komt die er niet moet zijn. Dat heeft het voor- en het nadeel dat wie er wel komt er ook ongezien zijn gang kan gaan. Daardoor zie je de gerenoveerde woonblokken en de enorme dieseltanks van een energiebedrijf broederlijk tegenover elkaar staan, stel je vast dat sluikstorten en ecologisch bermbeheer blijkbaar hand in hand kunnen gaan, en kan je alleen bemoedigend toekijken hoe een perk vol rozelaars met zijn schoonheid probeert te compenseren voor de spuuglelijke carwashes die blijkbaar profiteren van het hier ruim voorradige water.

Stinkt dat kanaalwater? Naaah. Het ruikt gewoon adequaat naar kanaal, en dat parfum vloeit elegant over in de zurige geur van de populieren, de soort die meestal gesommeerd wordt als er ergens wind door de bomen moet ruisen en wat verticaliteit moet worden toegevoegd aan een verder rabiaat horizontaal landschap.

In het stuk waar de woonboten geparkeerd liggen is zelfs de idylle niet veraf. Twee waterkiekjes oefenen spectaculaire landingen op het fonkelende water - tenzij er natuurlijk een ander woord moet worden gebruikt voor ‘landing’ indien de impact van het vliegende object niet op het land plaatsheeft. Wat verder voert een opgeschrikte nijlgansachtige wat minder elegante manoeuvres uit, en nog een andere vogelsoort houdt er zelfs in deze tijd van het jaar nog een peddelende slinger pluizige badeendjes op na. In de verte torent alweer het Justitiepaleis, maar zijn dreiging maakt verder weinig indruk. Op het fiets- en wandelpad waar fietsers en joggers mondjesmaat van profiteren, is een kleinzoontje voorwaar aan het hinkelen op aanwijzingen van zijn grootmoeder. De veilige optie, want voetballen op het daartoe voorziene veldje doe je op het gevaar af je bal uit het water te moeten gaan vissen in Charleroi, waar inmiddels een vrolijke traditie is ontstaan om dergelijke klunzige spelertjes uit Anderlecht gewoon mee in het kanaal te duwen.

Ondertussen raak ik ook geïntrigeerd door de kabbalistische cijfercodes waarmee de omgeving is uitgerust. Een meerpaal gaat door het leven als T5J, een mindere paal heeft van de administratie het rugnummer W47A meegekregen, een brug kan door voorbijvaarders geïdentificeerd worden als I8. Het stemt de gelegenheidsbezoeker tot nadenken, en iets anders heeft hij toch niet te doen. Tenzij anticiperen op de duivenstront onder de genoemde brug, waar geheel volgens het cliché een clochard ligt te slapen. Zijn sokken steken over het betonnen plateau net onder het wegdek uit. Nog een brug verder, aan de Wayezstraat, is de lol er dan wel wat vanaf. Tussen de kleurrijke windmolentjes horen een vishandel en de Nescafé-fabriek nog tot de minst vage ondernemingen die hier gedijen. Terwijl een volgende rij auto’s die langs de carwash zijn gepasseerd op een dubbeldekker richting Mauritanië worden gezet, word ik aan de Ninoofsepoort opnieuw de stad binnengesluisd.