Laptopia: De Vijvers van Elsene

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. Deze week: De Vijvers van Elsene.

WOENSDAG 10 MEI, 11 UUR

Dit stilstaand water omzoomd met fijne voorbeelden van vroegtwintigste-eeuwse burgerarchitectuur heeft standing, maar is gespleten. Hebben mens en natuur in dit kleine ecosysteem een aangenaam vergelijk gevonden, of zijn deze okselvijvers van de Gulden Sporen- en Generaal de Gaullelaan slechts twee druppels water op een hete plaat?

Vervlogen zijn in ieder geval de goede tijden, waarin de kwaaie zusters Cisterciënzerinnen van de Ter Kamerenabdij dit gedeelte van Maalbeekvallei domineerden, lambiekbrouwerijen water veranderden in bier, en mannen met pikhouwelen en afschrikwekkende zagen in de winter gigantische blokken ijs uit de vijvers kwamen oogsten, waardoor er in het putje van de zomer al eens een ontdooide karper opsprong in de ijskelders van Sint-Gillis.

De voortschrijdende tijd heeft alleen nog een groene schaamstrook naast het water gelaten waar wonenden en werkenden verpozen. De meesten zoeken zich een bankje uit, avonturiers stappen over het hekje om als Tijl en Nele in een bed van madeliefjes te gaan liggen. Om hen heen zien ze hoe een eerbiedwaardige rastaman in dienst van de gemeente met de struiken doet wat hij met zijn eigen haar nog nooit gedaan heeft: snoeien. Ze zien mensen met een hond die wandelen, en mensen zonder hond die joggen in de hoop hun seksleven te verbeteren of ten minste opnieuw strandfähig te worden. Ze zien een man op een bank met een boek met een leeslint, en ze zien een man op een bank met een magnumblik Jupiler. Ze zien ook - en dat is toch kras - hoe een mooie vrouw die net haar neus heeft gesnoten de kleur van haar snot controleert. We hebben op onze omzwervingen door de stad al veel onttovering moeten verdragen, maar gekker dan dat moet het toch niet worden.

In één beeld laten de Vijvers van Elsene zich niet vangen. Een panoramisch zicht is nergens te verkrijgen. Dus focussen we maar verder op de details. Op de dapper om zich heen spuitende fontein die aan onduidelijke drijfveren genoeg heeft om enorm zijn best te doen. Verder zijn er ook een paar rare eilanden in zicht. Eén bebouwd met een hondenhok voor nepschildpadden, en een ander voor een tragisch duo verbannen treurwilgen, gescheiden van zijn familie die staat te schreien op de oever. Sommige van die wilgen aan de waterkant zijn zo verblind door hun verdriet dat ze voorover zijn getuimeld in hun eigen tranen. Drama queens! Al is de veronderstelling dat treurwilgen echt treuren natuurlijk maar een interpretatie. Misschien is hun scheefgroei wel te wijten aan narcisme, of zijn ze te lui om recht te staan.

Maar meer nog dan een mensenzoo of een arboretum zijn deze zoetwaterpoeltjes een dierentuin voor loslopend gevogelte. Je ziet aan hun attitude dat de nijlganzen en de kraaien de Vijvers als hun privédomein beschouwen. Al wat pluimen in zijn gat heeft, heeft het hier enorm naar zijn zin. Een waterkieken dat met zijn kromme snavel al herhaaldelijk tegen de stenen oever is geknald, heeft daar zijn enthousiasme niet bij verloren. Een zwaan geeft zwemles aan zeven zwaantjes, en er is zelfs een aalscholver in het kinderbadje gesprongen. In de marge van al die waterpret wordt alleen pijnlijk duidelijk dat stadsduiven niet kunnen zwemmen. Dat lijkt ook voor de beestjes zelf, die de domste eenden gezellig zien dobberen, erg confronterend. Ze lopen een paar keer gedecideerd de helling af, maar besluiten dan om het toch maar niet te doen. Net zoals voor ons zullen de diepe gronden van het onderwaterleven tussen de blauwalgen voor hen altijd onbekend terrein blijven.