Laptopia in Schaarbeek: Albertbrug

De Albertbrug speelde ooit de beste bijrol in een gedenkwaardige Brusselse langspeelfilm, en zou je daarom zonder veel tegenspraak een cultbrug kunnen noemen. Al zijn er misschien wel ongevoelige zielen te vinden die de lange linksbuiten van Club Bruggen kwalificeren als een kaduuk viaduct en een overroepen betonding. Maar die laatsten dwalen. De gemiddelde bruggebruiker onderschat trouwens sowieso dit verbindend type weginfrastructuur.

WOENSDAG 27 SEPTEMBER, 20.30 UUR

Als je hoort wat het zoal aan tijd, geld en overlast kost om zelfs maar het simpelste ezelsbruggetje te slaan of herstellen, dan zal het niet verwonderen dat het hier gaat om de zorgenkindjes van het eerbare Agentschap Wegen en Verkeer, dat ooit niet voor niets Bestuur Bruggen en Wegen heeft geheten, en nog steeds geldt als de enige overheidsdienst waar de collega’s niet graag de brug maken.

En een ezelsbruggetje is de Pont Albert allerminst. Ze heeft permanent heel wat te overspannen. Een brede steenweg om te beginnen, en dan ook nog een behoorlijk stuk Schaarbeeks spoor, dat op deze plek druk doende is zich te schikken naar het keurslijf van de Noord-Zuidverbinding.

Voor deze brug, die tegelijk ook nog eens een bocht is, dreigt dus permanent de overstretch. Maar mensen willen nu eenmaal graag naar de overkant - in casu van Brussel naar Schaarbeek en terug - dus doet deze gammele straat op poten gedwee haar werk. En zelfs meer dan dat. Tegenwoordig maken wereldsteden en sterarchitecten van een brug wel vaker een gebeurtenis, maar deze ouwe kraker deed daartoe al heel lang geleden een poging, en wel op een plek die daar totaal niet om vroeg. Het gevolg is dat als je de Albertbrug benadert via de Vilvoordselaan en de genaamde Leeuwenoprit - de Rampe de Lion - je gewoon voelt dat er iets aan de horizon de kop zal opsteken, waarna het lieflijk kronkelend monster van Loch Ness ook effectief voor je opduikt.

Ik ben speciaal by night gekomen voor een scheut Delvaux bij de Didden, en dat bevalt me zeer. Het aantal seinlichtjes en naakte vrouwen op den ijzeren weg valt vandaag misschien wat tegen, er gaat toch weinig boven het schijnsel van een halve maan op het voortdurend wegschietende weefwerk van de bovenleidingen. Daarnaast zijn er ook de gedempte oude lantaarns op de brug zelf, die de ritmische zweepslagarchitectuur van de zes zacht glooiende bogen uitlichten. Alleen de treinen die onder de brug passeren komen uit een recenter, prozaïscher tijdperk. Ze knallen en kabbelen niet meer zoals vroeger, ze zoeven er gewoon vandoor.

Wie de bevallige bouwval op wil met de wagen, moet dat tegenwoordig met de nodige omzichtigheid doen. Verkeersremmers herleiden de snelheid tot een minimum. Halverwege wijst een gedeukte wegwijzer naar de ‘Instellingen’ van het station Schaarbeek, en loopt een weggetje naar beneden dat afgeboord is met een betonnen reling die zo scheef staat als een schapenhek. Op het einde van de brug is een café waar je van de overtocht kan bekomen, en vol ongeloof het bruggenhoofd kan schudden om die rare structuur, die onder onze ogen aan het verkruimelen is.

Want de Albertbrug is uiteraard nog genoemd naar een vorige Albert - de grootvader van de huidige grootvader. Die hield als klimmer eigenlijk niet zo van bruggen - en is daardoor ook jammerlijk van een rots gevallen - maar het punt dat ik wil maken is dat de brug héél héél oud is. Ze trilt voortdurend en zit vol kwetsuren en blauwe plekken. In het vermoeide beton zijn de verroeste knoken duidelijk zichtbaar, maar voorlopig gaat ze nog even door over het lichtend pad en het verkeerde spoor. Dat dat ook nodig is, blijkt uit het vele verkeer dat ze nog altijd over zich heen krijgt. Alsof iedereen toch nog eens even op de rug van opa wil springen voor zijn knieën het helemaal begeven.

Heel vreemd is dat er op sommige plekken rond de betonnen pilaren grote stoffen linten zijn gespannen. Alsof iemand de kromme rug heeft omzwachteld, of het geraamte in een lijkwade heeft gewikkeld. Als Berlinde De Bruyckere architecte zou zijn, zou ze haar bruggen waarschijnlijk zo ontwerpen. Ruïne-architectuur. Eigenlijk is het helemaal niet duidelijk of de brug nog wel in leven is. Misschien hebben we hier te maken met een kadaver dat postuum blijft functioneren, en inmiddels een grafmonument voor zichzelf is geworden. Het café kan dan dienen voor de koffietafel.

> Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren.