Laptopia: Woluwedal

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. Deze week verkent hij het Woluwedal.

DINSDAG 26 JANUARI, 12.10 UUR

We wagen ons deze keer in een uithoek van het gewest. In een gebied dat ver voorbij de meest bruikbare metrostations ligt, want ik kan me niet voorstellen dat er in Josephine Charlotte of Gribaumont ooit veel volk afstapt. Sint-Lambrechts-Woluwe is een gemeente met verschillende mooie plekjes die uiterst bewandelbaar zijn. Maar ze heeft ook een achterkant, die meteen ook als de achterkant van een grootstad fungeert. Het uitgestrekte kruispunt van de Emile Vanderveldelaan met het Woluwedal vormt op die manier een vaag tussengebied waar je niet graag dood teruggevonden wordt.

En ook een levend mens wordt in dit randgebied met zijn diepste angsten geconfronteerd. De wind duwt de verloren gelopen wandelaar de coulissen in, en hoe meer hij die aan de kant probeert te schuiven, hoe meer hij erin verstrikt raakt. U kent het gevoel misschien ook wel van zo’n moment tijdens een buitenlandse citytrip in het verleden, toen u per abuis in een lelijke anonieme buitenwijk belandde, ver weg van de plek waar het allemaal te doen was en waar andere toeristen hun tijd wél goed besteedden. Vandaag loodst de gps ons in zo’n geval zonder ommezien de goede kant op, maar vroeger werd het ons in die omstandigheden koud om het hart en heet in de handjes. De bewegwijzering naar het veilige centrum is weggevallen, en daarvoor is geen enkel ander aanknopingspunt in de plaats gekomen. Aan voorbijgangers kan je niets vragen, want die ontbreken omdat hier nu eenmaal niets is om aan voorbij te gaan. Je moet zelf een kant kiezen, en geen enkele kant ziet er aantrekkelijk uit – mocht dat al een accuraat keuzecriterium zijn. De verkeerde keuze maken is bovendien dodelijk, want als je de foute kant hebt gekozen dan kan dat pas veel later blijken, waarna je weer helemaal terug moet naar af.

Ongeveer dat gevoel krijg je ook op dit kruispunt van Woluwse uitvalswegen. De keuze tussen gewelddadige expreswegen en anonieme straatjes is er geen, en de wegwijzers wijzen alle kanten tegelijk op. De bushokjes zijn natuurlijk verlaten, en als er toch een bus aan komt slingeren, dan met zo’n intimiderende snelheid dat je niet om een bijkomende stop durft te vragen. Het autoverkeer is al helemaal onverschillig, en zelfs al was het dat niet dan zou het onmogelijk voor je kunnen stoppen. De laatste fietser is hier gepasseerd in 1986. De grijze, holle aluminium verkeerslichten tikken als doodsklokken, waardoor je plots het woord ‘tombe’ ontwaart in Tomberg, en de kraaien in Kraainem beginnen te krassen. Op het Neerveld wil je ook niet belanden, en in de Roodebeek nog het minst van al.

De wandeltunnel onder de boulevard wijst dan wel op recente bewoning, maar leidt je slinks naar een slijkerig parkje waarin je jezelf verdacht voelt, en de speeltuigen op bevel van Child Focus in onbruik zijn geraakt. Uiteraard ligt er van dat gifgroen eendenkroos op de vijver, zodat alles wat en al wie in het water belandt vanzelf toegedekt wordt. Verderop evolueert het park naar een non-lieu waar bierblikjes de tijd krijgen om te verbleken, plastic zakjes de struiken versieren, en brekende bruine takjes herinneren aan die keer in je jeugd toen je voor het eerst eenzaam dwalend doordrong tot het complete niets. Hier houdt de bliksem ‘s nachts schietoefeningen, en het hout dat nog niet kreupel is, wordt langzaam door klimplanten ten gronde gericht.

En terwijl hier dus met sadistische regelmaat onnoemelijke dingen gebeuren, houdt iedereen zich afzijdig. Wat opvalt is dat de enorme woonblokken verderop honderden balkonnetjes tellen, maar dat daar niemand op te zien is. Hier wordt uitdrukkelijk niet naar je gekeken. Niemand is in je lot geïnteresseerd.

Hetzelfde geldt trouwens voor Woluwe Shopping Center en het cultuurdorp Wolubilis. Ze keren zich met opzet van de omgeving af, want hoe schrikwekkender en unheimlicher het barre ommeland, hoe meer klanten voor hen. Het roze logo van Woluwe Shopping blinkt als een fata morgana in de woestijn.

Wat kunnen we hier nog van maken? We zouden Woluwe Shopping Center en Wolubilis misschien binnenstebuiten kunnen keren, en de winkels, boetieks, theaterzalen en bistro’s kunnen uitspreiden tot een aantrekkelijke handelskern die het groen wel valoriseert en het verkeer naar de achtergrond verdringt. De Uplace-filosofie eigenlijk, of althans precies het tegenovergestelde ervan.