Sasha Van der Speeten over Couleur Café: Wég met de glazen bol?

Waar moet Couleur Café naartoe? Welke rol zou de Brusselse politiek in het verhaal kunnen spelen? En wat met al die muziekfans? BRUZZ-muziekjournalist Sasha Van der Speeten belicht het getouwtrek met de blik van de festivalliefhebber en, belangrijker, van de Brusselminnaar.

Herinnert u zich nog de kleine discussie die in juni van dit jaar in de media opdook over het vermeende eenvormige karakter van de Belgische muziekfestivals? Critici zoals de Gentse socioloog Fatih De Vos beweerden dat de meeste van onze festivals ‘te blank’ waren en “niet de ballen hadden om een diverser publiek aan te spreken” (niet mijn woorden). Het handjevol schijnbaar exotische namen op de Belgische festivalaffiches dienden bovendien als doekjes voor het bloeden: om een schijn van openheid en ruimdenkendheid te suggereren. Verbale scherpschutters namen Rock Werchter en Dranouter in het vizier en stelden vast dat die festivals vooral voor een autochtoon publiek met een Westerse smaak caterden.

De kritiek was in wezen constructief. Hoort anno 2016 een popfestival dan geen betrouwbare afspiegeling te zijn van de maatschappij? In een almaar sneller veranderend Europa dienen we gepast en efficiënt te reageren op de alras vooruitschrijdende verandering van de bevolking, toch? Niet alleen op sociaal-economisch vlak maar ook op cultureel vlak. Lees, beste politici: we krijgen er een pak meer gekleurde consumenten, gekleurde opiniemakers en gekleurde kiezers (jahaaa!) bij. Die mensen hebben, zoals u en ik, ook nood aan verstrooiing, willen hun artistieke dorst lessen, gaan op zoek naar schoonheid, quoi. Dat doen ze bijvoorbeeld op – ik zeg maar wat – muziekfestivals. En inderdaad, weinig festivals zijn afgestemd op die onomkeerbare bevolkingsverandering.

Nu wil het dat Couleur Café een schoolvoorbeeld is van Hoe Het Moet. Het festival aan Thurn & Taxis houdt als geenander de vinger aan de pols van de grootstad, van de stormachtige multiculturele maatschappij die zo moeilijk te beteugelen valt, van een realiteit die politici, al dan niet gemakshalve, zelden onder ogen durven te komen. Couleur Café heeft immers altijd het cliché geschuwd. Het is geen duffe eendimensionale geitenwollensokkenbijeenkomst (om even een pejoratief klinkend begrip van sceptici te hanteren) die ouderwetse reggae-acts en die ene Afrikaan met zijn djembe op een podium duwt om misnoegde andersglobalisten mee te sussen. Geloof mij, ik zou er krijsend wegrennen als dát het geval zou zijn. Wandel rond op het festival en u voelt de opkomst van een generatie 21^ste eeuwse urbanites die intelligent omgaat met verleden, heden en toekomst. Mensen die geloven in het potentieel van Brussel, in wereldwijze tradities en in technologische vooruitgang. Middenklasseyups staan er naast gedreadlockte alternativo’s, Spaans en Frans schurken zich aan tegen Nederlands, Engels en een fris cluster van Afrikaanse talen. Dát, beste sceptici, is de spiegel van de grootstad anno 2016 en straks het spiegelbeeld van elk Belgisch dorp en gehucht. Face it. Live with it.

Toegegeven, Couleur Café etaleert een utopische, door zomerse vibes overgoten microversie van de ideale moderne maatschappij (ik ben niet het type om de akoestische gitaar boven te halen en ‘kumbaya’ te beginnen kwelen), maar kijk, op dat ene moment, die drie dagen aan de drempel van de zomer, wérkt het. Al die verschillende mensen stappen in Een Verhaal, eren het Individu én De Groep en staan in functie van De Belevenis.

Tragikomisch genoeg vaart het Brusselse muziekfestival vandaag in woelige wateren omdat het noodgedwongen van locatie moet veranderen en nu in een politiek getouwtrek is terecht gekomen dat typisch is voor onze hoofdstad, jammer genoeg. Het festival “is niet onze verantwoordelijkheid”, zegt burgemeester Yvan Majeur. “Het is een privé-initiatief, en het is een projectontwikkelaar die hen van hun huidige locatie verdrijft”.

Is het zijn verantwoordelijkheid niet? Hangt er natuurlijk vanaf wat voor politiek je bedrijft en of je ook op lange termijn durft te denken. Is de jarenlange verdienste van Couleur Café op (socio-)cultureel vlak dan geen enorme opsteker voor een door zurige vooroordelen geplaagde stad als Brussel? Lijkt het hierboven beschreven unieke festivalimago van C.C. dan niet waardevol genoeg om als burgervader voor uit je pijp te komen? Wil je je stad dan niet internationaal kunnen verkopen als een geslaagd vooruitstrevend, kosmopolitisch experiment dat hoop biedt in bange dagen en getuigt van een moedige politiek waar toekomstige generaties nog lang van kunnen profiteren?

Moeten we de generaties van morgen niet warm maken voor onze hoofdstad? Zodat zij er komen wonen en werken, komen consumeren en redeneren, komen meebouwen en meeschaven? Hebben de heren politici enig idee hoeveel Vlaamse en Waalse jongeren er jaarlijks naar Couleur Café komen en op die manier voor het eerst in hun leven een flardje Brussel tot zich nemen?

Dames en Heren politici, sta alsjeblieft open voor de expertise van Couleur Café en laat het politieke gekrakeel achterwege. Een festival is een bedrijf dat zijn eigen boontjes moet kunnen doppen, akkoord, maar in dit geval is het ook een thermometer van onschatbare waarde voor de stad. Jullie stad, onze stad. Een glazen bol, zelfs. Durft ú erin kijken?

POLL: Wat vind jij van de uitspraak van burgemeester Mayeur dat Couleur Café niet de verantwoordelijkheid van de Stad Brussel is? Laat het hier horen.