Column: Talkin' All That Jazz

BRUZZ-muziekjournalist en ontregelde trendspotter Sasha Van der Speeten laat elke week zijn vale licht schijnen over de pop- en showbizzactualiteit. Hij heeft er nu al spijt van.

Je zal maar een jazzhater zijn en je door het gezegende jaar 2017 moeten wurmen zonder aan het vermaledijde muziekgenre te worden blootgesteld. De Ancienne Belgique en Flagey maken het voornoemde lieden niet gemakkelijk met Jazz 100, een gespierde viering van één van de oudste trendgevoelige muziekgenres, verspreid over een aantal maanden.

Immers, 100 jaar geleden zag de allereerste commerciële uitgave van een jazzplaat het levenslicht, zijnde ‘Livery Stable Blues’ van The Original Dixieland Jass Band, een pot cartoonesk getoeter en gepingel dat klinkt alsof er een beschonken fanfare weinig koket een draaitrap afdondert. Hence, the birth of jazz - min of meer dan toch - die volgend jaar gevierd wordt door AB én Flagey met een resem concerten van jonge en al wat oudere jazzcats. Al wie allergisch is aan koper of zweert bij Californische skatepunk: uw Space Shuttle naar Mars vertrekt zometeen.

De behoorlijk doorwrochte hartstocht die ik koester voor jazz spoelde in het verleden nu en dan wat onhandig aan in rigide journalistieke formats die ik mij met enige moeite meester probeerde te maken. Passie laat zich niet in formats gieten. Punt. Vindt u dat sentimenteel? Well, blow my horn.
Kennelijk en enigszins tot mijn verbazing streek ik ooit niet nader genoemde luitjes tegen de haren in door mij in die onbezonnen schrijfsels te outen als minnaar van Vrouwe Jazz. Jazzhaters dus. Ik blijf het intrigerend vinden.

Waarom? Wel, omdat ik nog steeds niet goed begrijp hoe of waarom iemand een muziekgenre kan háten. Wel een sterke emotie, niet, dat haten? Een dictator kan je haten, ja. Die bezopen Johnny die net de bumper van zijn sufgetunede Opel Manta te dicht bij de chihuahua van je verdomd appetijtelijke vriendin parkeerde, ja, die haat je. Maar een artistieke stijl of genre?

Zeker, men kan weinig voeling hebben met een genre. Of een onaangename reactie ondervinden bij het horen van een welbepaalde klank. De associaties lopen dan misschien terug tot bij een prille negatieve ervaring met de muziek in kwestie. Als zevenjarige in elkaar worden gemept door pestkopjes in een botsautotent waar toevallig net ‘In the air tonight’ van Phil Collins echoot, zal wellicht geen Phil-antroop van je maken (Okee, ‘t is een flauwe, I know).

Uit decennia naarstige zelfanalyse (Rustig-rustig, mijn eerste TED-talk komt er dra aan) distilleerde ik dat je een muziekgenre kunt doorgronden alsof het een taal is. Het heeft met je referentiekader te maken. Met het durven elimineren van de initiële, primitieve emoties die bij bepaalde muziek opdoemen en de vooringenomenheden die je van je omgeving (je ouders, vrienden, generatiegenoten, hipsters, de media) kreeg opgedrongen. We zijn allemaal gebrainwashed. Vaak hebben we eerder een hekel aan wat we denken dat het genre belichaamt dan aan de verzameling klanken die de muziekstijl in kwestie vormen.

Kijk, zelf loop ik niet al te hoog op met, pakweg, op Keltische leest geschoeide folk. Omdat ik die muziek van thuis uit nooit meekreeg (in tegenstelling tot pop, rock, soul, funk en, jawel, jazz), omdat de clichés rond die muziek in de weg zaten en, toegegeven, omdat ik een funky, spazzed out motherfucker ben die veel te swag is voor dat soort fruitige bleekschetenmuziek. Geintje. Maar u begrijpt waar ik heen wil.

Tja, waar wil ik heen? Naar Café Bonnefooi, bijvoorbeeld, om de pathetische hobbyloze cocksuckers die sommige Brusselse cafés met een danstaks willen opzadelen het Inferno van de Wanhoop in te sturen (Moehaha! - demonische lach). Van Dale bestempelt het werkwoord ‘dansen’ namelijk als “zich ritmisch bewegen op de maat van de muziek”. Welaan! Als u mij van zaterdag op zondagnacht vervoegt, een halve fles Cuervo-tequila achter de kiezen terwijl de dj “iets ambetants” van Aphex Twin oplegt, beloof ik plechtig dat onze bewegingen bepaald a-ritmisch zullen ogen. Bovendien zal van een muziekmaat amper sprake zijn, met dank aan het scheve gehos van de heer Twin. Kunnen ze die danstaks steken waar de aambeien welig tieren. Fight the power. Of wa?