Huang en Gatto: tussen Dvorák en Borat

Het was al van 2009 geleden dat een Belgische violist bekroond werd in de Koningin Elisabethwedstrijd. Zijn naam: Lorenzo Gatto. Diens tweede plek kon Sylvia Huang niet evenaren, maar de luisteraars waren weg van haar en ze bekroonde haar concours met niet één, maar twee publieksprijzen.

Tien jaar geleden mocht een piepjonge Lorenzo Gatto, in z’n iconisch geworden knalrode broek, de tweede prijs van de Koningin Elisabethwedstrijd in ontvangst nemen. We zijn precies een decennium verder, en dit jaar hadden we opnieuw een Belgische finaliste in het concours. Een veganvioliste die fan is van frietjes zonder mayonaise, maar met chocolade. Geboren in Etterbeek, maar opgegroeid in Henegouwen en ondertussen verkast naar de Nederlandse hoofdstad, waar ze voor het Koninklijk Concertgebouworkest speelt. Een van de beste orkesten ter wereld. Door zowat alle kenners werd ze getipt als laureate, door de meesten onder hen zelfs als top drie. “Ik dacht na de eerste ronde al dat ze een plaats in de top zes verdiende,” klinkt het ook bij Lorenzo Gatto. Alleen was de jury onder leiding van Flageybaas Gilles Ledure het daar niet mee eens. Maar daar zit Sylvia zelf niet te veel mee in. “Ik ben erg trots op het parcours dat ik afgelegd heb. En ik heb ook de twee publieksprijzen, dat vind ik erg belangrijk. Want uiteindelijk speel ik voor hen, en niet voor een jury.”

Jullie hebben elkaar pas recent voor het eerst ontmoet, maar Sylvia, wat dacht je toen Lorenzo het podium opliep als tweede laureaat?

GATTO: Oei ik stop mijn oren toe.
HUANG: (Lacht) Ja wauw, Ik vond het echt een fantastische prestatie

We zijn nu tien jaar verder. Hebben jullie het gevoel dat het concours sindsdien veel veranderd?

GATTO: Goh niet echt, ze hebben het wat makkelijker (Lacht), ze moeten wat minder spelen. Er is geen verplichte sonate meer in de finale.
HUANG: Wat speelde jij ook weer, Paganini zeker? (Lorenzo knikt). En dan ook nog een plichtwerk en de sonate van Enescu? Zo veel! Da’s echt onmogelijk.
GATTO: Ik was echt kapot nog voor ik aan mijn concerto moest beginnen.
HUANG: Bij ons was het plichtwerk wel echt ongelofelijk lang natuurlijk. Het heeft zo veel verschillende facetten.
GATTO: Da's waar, maar ik vond het wel echt een goed stuk. Het was een beetje een showpiece van de componist. Hij wou ook wel zelf tonen dat hij al die verschillende stijlen aankan.
HUANG: Ja hij zei ook tegen ons dat hij er een hulde aan de viool van wou maken. De bedoeling van het werk was echt dat we alles zouden tonen wat we uit een viool kunnen halen. Het had technisch heel moeilijke stukken.
GATTO: Maar da’s toch leuk. In mijn jaar was het plichtwerk echt heel raar. Het was precies door een computer geschreven. Helemaal absurd. Ik heb het ook nooit meer beluisterd achteraf. Eigenlijk zou ik dat eens moeten doen.

Anders moeten jullie elkaars plichtwerk eens instuderen?

GATTO: Ah ja pourquoi pas
HUANG: (resoluut) Neen, neen.

Dat valt me wel op: het plichtwerk is toegankelijker en de wedstrijd leeft ook veel meer. Daarnet nog worden er foto’s met Sylvia genomen op straat. Dat was tien jaar geleden toch minder?

GATTO: De wedstrijd is altijd erg populair geweest hoor. Het concours heeft natuurlijk wel een hele traditie. Het feit dat mensen bij gastgezinnen verblijven helpt ook. De mensen voelen zich meteen deel van die wedstrijd. In de eerste ronde zit er misschien een man of twintig in de zaal. Hier zijn dat er vijfhonderd.
HUANG: Dat is echt heel bijzonder aan de Koningin Elisabethwedstrijd. Zo veel mensen komen vanaf het begin. Er hangt echt een unieke sfeer.

Is dat dan speciaal voor jullie, omdat jullie de thuisspelers zijn?

HUANG: Oh maar ze komen helemaal niet alleen voor ons hoor, ook voor de anderen zit het vol. De wedstrijd is heel gemediatiseerd dus mensen leven makkelijk mee met deze wedstrijd
GATTO: Het is echt uniek he. Ik heb wel wat andere concoursen meegedaan. (Onderbreekt zijn zin) Jij niet eigenlijk he?
HUANG: Neen, het is de eerste keer
GATTO: Da’s toch echt ongelofelijk.
HUANG: Ja ik ben een beetje een speciale.
GATTO: Maar bon, wat ik eigenlijk wou zeggen. Je bereikt hier echt veel mensen. Mensen komen soms naar mij en zeggen ‘Oh dit jaar volg ik de wedstrijd echt intensief’. En dan vraag je: ga je soms naar een concert? ‘Ah neen’ (Sylvia schiet in de lach)

Als je alleen maar het concours volgt, leer je natuurlijk wel maar een beperkt aantal stukken kennen.

HUANG: Da’s toch niet waar. Ik vind juist dat er heel diverse stukken gekozen worden?

Door jou wel ja, met je Dvorák-concerto, maar bij de rest is het toch vooral Paganini, Tsjaikovski, ...

GATTO: (Komt tussen) Ja, vertel eens, waarom heb je die Dvorák gekozen.
HUANG: Gewoon, omdat ik het mooi vind.
GATTO: Heeft Liviu (Prunaru, concertmeester van het Amsterdams Concertgebouworkest en leraar van Sylvia, jc.) je echt niet een beetje gestuurd?
HUANG: Neen helemaal niet. Ik had altijd zin om het stuk te leren. Ik vind het jammer dat het niet vaker gespeeld wordt. Dus ik dacht, kom ik ga het gewoon doen.
GATTO: Ik vond het een fantastische keuze, heel spontaan, heel natuurlijk en dat voelt iedereen. Sommige kandidaten kiezen een bepaald concerto om een statement te maken. Dat is bij haar niet het geval.

En bij jou wel?

GATTO: Euuhm het was het enige concerto dat ik al eens met orkest gespeeld had, dus die keuze was snel gemaakt. Een choix de la raison quoi (lacht).

Zorgt het feit dat jullie allebei de enige Belgen in de finale waren voor extra stress?

HUANG: Daar moet je niet over nadenken. Je speelt gewoon alsof het een concert is. Natuurlijk komt daar een beetje stress bij kijken, maar ik probeer gewoon te genieten van het feit dat ik daar mag staan. Da’s een unieke kans, een eer zelfs om daar te mogen staan.
GATTO: Wat ik wel echt straf vind, de Belgische media volgen jou al van voor de eerste ronde.
HUANG: Ja er zijn drie afzonderlijke journalisten speciaal voor mij naar Amsterdam gekomen.
GATTO: Ik apprecieer dat wel aan jou, dat je al die interviews gedaan hebt. Toen ik in 2009 meedeed studeerde ik in Wenen en ik ben echt daar gebleven tot het allerlaatste moment. Ik wou absoluut geen interviews geven voor de eerste ronde. Ik vind dat een beetje raar, dan voel ik de druk. Tijdens het concours probeer ik me zo weinig mogelijk aan te trekken van de wedstrijd. Dus chapeau, het is echt ongelofelijk hoe discreet en bescheiden je bent gebleven. Spontaan, eerlijk, ...
HUANG: (vereerd) Allez
GATTO: Ik meen het, er zijn heel veel goeie finalisten die proberen wat extra show te verkopen omdat ze in de finale zitten en dat voel je dan toch. Bij haar is dat helemaal niet, da’s verfrissend.

Jullie finales waren op dag 1 en 2, al heel snel na de halve finale de kapel in duiken dus. Waren jullie niet liever wat later opgesloten?

HUANG: Oh neen, ik was heel blij dat ik daar als eerste binnen mocht.
GATTO: Ja die laatste twee blijven daar wel echt helemaal alleen achter. Natuurlijk zegt iedereen dat je statistisch gezien meer kans hebt als je op zaterdag speelt. Maar ik geloof daar niet in. Als laatste overblijven is echt om een depressie van te krijgen. Als je zoals wij in het begin van de week speelt, komen er alleen maar mensen bij, is het feest en dan ben je weg. La déliverance.
HUANG: Ja voor mij was het net zo. Echt een opluchting als je er buiten wandelt. Ik werd er eerlijk gezegd een beetje gek. Ik had ook zoveel nachtmerries. Mijn studio was heel donker een beetje griezelig. Ik was er totaal niet op m’n gemak.

Is het er dan zo ongezellig?

HUANG: Neen hoor, er is een pingpongtafel, tafelvoetbal. We eten vaak samen, we kijken veel films, ik ben aan Borat begonnen.
GATTO: (imiteert het stemmetje) From Kazakhstan. Ik herinner me dat gevoel. Het is een enorm stresserende omgeving dus iedereen heeft er vooral veel goesting om dat er af te lachen.
HUANG: En we roepen zo veel!
GATTO: Ocharme die muziekstudenten in de kapel. Die waren er tien jaar geleden gelukkig nog niet. Toen was heel de kapel leeg voor ons, dat was eigenlijk echt wel creepy. Er waren toen zelfs bewakers met honden.
HUANG: Wat, echt?! (Schiet in de lach) Da’s zo gek.
GATTO: Jaja, en dat was dan blijkbaar omdat er zo veel dure violen lagen. Nu, misschien was het wel voor als we zouden gaan lopen om stiekem les te volgen of tv te kijken natuurlijk.

De prijzen zijn verdeeld. Het concours zit er weer op, en nu?

GATTO: Het leven gaat door hé.
HUANG: In juni moet ik gewoon weer werken in het orkest. We hebben vakantie in juli en dan begint alles weer opnieuw.

LORENZO GATTO & BNO 14/6, 20.00, Bozar
FESTIVAL MUSIQ3: SYLVIA HUANG 29/6, 20.00, Flagey