Muzikante en performer Oriana Ikomo: ‘Ik sta nu sterker in mijn schoenen’

Door de harde herfstwind lijkt het bij vlagen of we aan zee zitten voor onze Smalltalk met Oriana Ikomo, in Le Phare du Kanaal in Molenbeek. De jonge Brusselse zangeres, pianiste en performer speelt op het showcasefestival Fifty Lab voor het eerst enkele nummers van haar nieuwe, volgend voorjaar te verschijnen ep en duikt ook in de AB voor de Brusselse finale van Sound Track.

Van 15 tot 17 november kan je tijdens het Fifty Lab-showcasefestival weer opkomende muzieksterren spotten op verschillende podia in Brussel. Onder hen ook Oriana Ikomo (26), voluit Oriana Mangala Ikomo Wanga, die vrijdag de concertgangers in Café Delune (het voormalige Café Greenwich) zal opwarmen met haar sfeervolle fusion van neosoul, r&b, jazz en elektronische muziek, die doet denken aan Solange en Sampha. Ikomo liet eerder dit jaar van zich horen in de muziekwedstrijd De Nieuwe Lichting van Studio Brussel en staat in december in de Brusselse finale van een andere talentenwedstrijd: Sound Track.

“Op Fifty Lab speel ik voor het eerst met mijn band de nieuwe nummers van mijn nieuwe ep, die volgend voorjaar uitkomt. Spannend, ik heb er heel veel zin in,” zegt ze bij een chai-thee in Le Phare du Kanaal in Molenbeek, terwijl buiten aan het kanaal de kleurige windmolentjes doldraaien in de wind. “Ik kijk ook uit naar de finale van Sound Track in de Ancienne Belgique. Zo’n wedstrijd op basis van een liveshow ligt me eerlijk gezegd beter dan die van De Nieuwe Lichting, waarbij er veel promotiewerk van je werd verwacht om stemmen te ronselen.”

Ver hoeft ze zich niet verplaatsen voor haar komende optredens, want Ikomo woont sinds februari weer in Brussel, in Sint-Joost, nadat ze zeven jaar in Gent doorbracht. Ze groeide op in de Bockstael-wijk, maar trok naar Gent voor jazzstudies aan het conservatorium. “En daarna ben ik er zoals zovelen blijven plakken. Maar ik miste Brussel heel hard, ik had nood aan meer diversiteit en het gevoel van anonimiteit dat ik hier gemakkelijker kan hebben. Gent blijft een groot dorp, te vergelijken met Kopenhagen. Maar Gent heeft me wel de rust gebracht die ik op dat moment in mijn leven nodig had. In Brussel had ik niet dezelfde werkdiscipline kunnen opbrengen.”

Die discipline leidde vorig jaar tot je goed ontvangen debuutplaat The love I had. Wat mogen we verwachten van je nieuwe ep?
Oriana Ikomo: Ik verken met de hulp van producer Jasper Segers (actief bij Jaguar Jaguar en Sylvie Kreusch, red.) nieuwe horizonten. De bedoeling is om de vele dimensies van mijn muzikale persoonlijkheid te laten zien. Er is afrobeat op te horen, gospel, jazz, nineties-r&b, elektronische muziek … Ieder nummer gaat een andere richting uit. Het wordt ook een minder donkere plaat dan The love I had. Toen had ik echt de behoefte om bepaalde trauma’s te dumpen in mijn nummers, dat is nu minder het geval. Vandaag sta ik sterker in mijn schoenen, voel ik me meer verankerd, rooted. Ik weet wie ik ben en waar ik voor sta.

Je vorige nummers werden weleens omschreven als ideale muziek voor een heilzame huilbui. Dat geldt dan minder voor de nieuwe songs?
Ikomo: Nee, dat is nog steeds zo, en zal waarschijnlijk altijd zo blijven. De nummers gaan opnieuw deels over de worsteling met liefde en zelfacceptatie. Over familie ook, en over empowerment. Ik ben zelf ook nog altijd een crybaby. (Lacht) Muziek zal voor mij altijd een uitlaatklep zijn, een vorm van therapie waarbij ik mijn emoties de vrije loop laat. Onlangs kreeg ik nog plots een hevige huilbui tijdens een repetitie met mijn achtergrondzangeres, omdat ik een emotioneel intense week achter de rug had. Wanneer iemand me na een concert zegt dat mijn muziek hem, haar of hun heeft doen wenen, is dat ook het mooiste compliment dat ik kan krijgen.

Je staat tijdens die concerten doorgaans achter een elektrische piano. Maar je bent geschoold als klassieke pianiste?
Ikomo: Ja, maar doorheen de jaren voelde ik me steeds minder thuis in die klassieke wereld vol strikte regels over hoe je je moet gedragen en kleden. Hetzelfde gevoel had ik in de wereld van klassiek ballet – van mijn achtste tot mijn dertiende heb ik balletlessen gevolgd. We mochten bijvoorbeeld enkel zwarte of roze kleren dragen. Het was not done om okselhaar te hebben, dat moest altijd volledig afgeschoren zijn. Die regeldrift had bij mij het omgekeerde effect en bracht mijn rebelse kant naar boven. Ik verlangde naar de vrijheid van jazzmuziek en jazzdans. Gelukkig kon ik naar het Gentse conservatorium, waar ik mezelf kon zijn. Tijdens de balletlessen kreeg ik ook te maken met … (Aarzelt) Met onbewust racisme, zeg maar. Kleine opmerkingen en micro-agressies die me ongemakkelijk deden voelen en die ik pas later ten volle heb begrepen.

Kan je een voorbeeld geven van die micro-agressies?
Ikomo: Er was bijvoorbeeld een balletleerkracht die me telkens weer een tik op de billen gaf en voortdurend bleef herhalen dat ik mijn poep moest intrekken. Terwijl ik nu eenmaal een heel andere morfologie had dan mijn klasgenoten, allemaal kleine en slanke witte meisjes. Ik heb pas later beseft dat ook mijn lichaam toen niet paste in die klassieke wereld. Ondertussen heb ik dat kader voor mezelf gedeconstrueerd door mee te spelen in theaterstukken waarin ik soms ook dans. In Benjamin Abel Meirhaeghes stuk A revue faken we bijvoorbeeld dat we balletdansen. Ik heb met mijn lichaam mijn plaats gevonden, heb die plaats afgedwongen. Heel empowering om dat nu op mijn 26e te beseffen.

Je speelt ook de hoofdrol in de eerste lange fictiefilm van de Brusselse regisseur Benjamin Deboosere, die binnenkort in première gaat in Bozar. Een eigenzinnig experiment, met de uitdagende titel Het leven en de vreemde verrassende avonturen van Robinson Crusoe die acht en twintig jaar helemaal alleen op een bewoond eiland leefde en zei dat het van hem was. Waren de opnames even uitdagend?
Ikomo: Het waren lange en intense dagen, ja. Een gekke tijd. Met bijvoorbeeld opnames in een grot, terwijl er een felle storm op komst was. We zaten gedurende een maand op het Griekse eiland Andros, in een prachtige omgeving. Het resultaat is heerlijk absurd. Geweldig hoe de film het originele koloniale verhaal van Daniel Defoe deconstrueert door alles op zijn kop te zetten. Zelfs de kannibalen zijn veganisten in de film, om een grappig voorbeeld te geven.

Zie je jezelf als een actrice?
Ikomo: Eerder als een performer. Ik neem rollen aan wanneer het verhaal een duidelijke link heeft met mijn persoonlijke praktijk. Deze film heeft een boodschap over representatie die perfect aansluit bij waar ik voor sta en wat ik doe. Ik heb ook meegewerkt aan de soundtrack en zing ook in een bepaalde scène. Het klopt voor mij. En ik hou ook gewoon van afwisseling in mijn werk. Na de finale van Sound Track laat ik de muziek bijvoorbeeld even rusten en ga ik repeteren voor een nieuw theaterstuk van het Toneelhuis: Winterreise.

Op Sound Track neem je het onder meer op tegen Dushime, die dromerige soul brengt. Een eerdere laureate, Adja, is volop aan het doorbreken met haar “sophisticated soul.” Kunnen we stellen dat er zich een soulvolle generatie laat gelden in Brussel?
Ikomo: (Enthousiast) Absoluut! Ik voel echt een golf van black female neosoul in Brussel. Reken daar ook maar Uwase bij, Stace, SPACEBABYMADCHA en Martha Da’ro. Er is zoveel talent, dat plots ook in de kijker komt te staan. We zijn allemaal uniek op onze eigen manier, maar kennen elkaar goed, steunen elkaar. Noem het gerust zusterschap.

Oriana Ikomo speelt op 17/11 om 19.40 uur in Café Delune in het kader van het showcasefestival Fifty Lab, www.fiftylab.eu
De film Het leven en de vreemde verrassende avonturen van Robinson Crusoe die acht en twintig jaar helemaal alleen op een bewoond eiland leefde en zei dat het van hem was speelt op 21/11 om 21.00 uur in Bozar, www.bozar.be