Artists in residence: Freddy Mercury in Barcelona

De Britse band Queen kwam vorige week niet naar Paleis 12 op de Heizel afgezakt. De reden die Queen opgaf voor het annuleren van hun concert, was dat zanger Adam Lambert zich ziek had gemeld. Een zwak excuus, natuurlijk. Lamberts voorganger Freddy Mercury was op een gegeven moment zelfs dood, en dat heeft Queen nooit tegengehouden om verder te spelen.

Wie vandaag jonger is dan 25 is heeft Freddy Mercury nooit gekend. Dat is de schuld van de ziekte Aids, die tot in de jaren 1990 nog zonder veel uitzonderingen iedereen slachtofferde die eraan leed. Ook de ontembare natuurkracht uit Zanzibar, die begiftigd was met de meest potente stem uit de rockgeschiedenis. Met die stem heeft Freddy Mercury niet lang voor zijn dood Barcelona nog een van de krachtigste hymnes bezorgd die er ooit voor een stad gemaakt zijn. Hij deed dat samen met de Spaanse sopraan Montserrat Caballé. Terwijl de kruising tussen pop en opera meestal gewoon bombastische pop oplevert, ook in dit geval, is Barcelona toch ook een nummer geworden dat zijn onderwerp overstijgt.

De samenwerking tussen Caballé en Mercury kwam tot stand op initiatief van die laatste. De frontman van Queen droomde er al van met de zangeres samen te werken sinds hij haar voor het eerst had gezien in de London Royal Opera House in 1981. Uiteindelijk ontmoette hij haar begin 1987 in het Ritz hotel in Barcelona. Daar had hij een hele opstelling laten klaarzetten om samen met haar te kunnen zingen. Op die avond werd de kiem gelegd van hun samenwerking. Niet veel later kreeg Caballé de vraag om een lied te maken dat kandidaat zou kunnen zijn om als hymne te fungeren voor de Olympische Spelen die in 1992 zouden worden gehouden in Caballé’s geboortestad Barcelona. Ze vroeg Mercury om mee te werken en die stemde toe. In mei 1987 was Barcelona klaar en vertolkten Mercury en Caballé het voor de eerste keer in een nachtclub op Ibiza. Freddy Mercury had op dat moment nog een reputatie van feestbeest te verdedigen. Hij organiseerde zelf regelmatig feestjes waarvoor hij honderden genodigden liet overvliegen. Voor het verjaardagsfeestje dat hij op 5 september 1987 op Ibiza organiseerde voor zijn 41ste verjaardag was er zelfs een taart in de vorm van de Sagrada Familia voorzien, maar toen die in elkaar viel, werd ze vervangen door een taart met de tekst van Barcelona. Het feestje werd een van de laatste, want ondertussen had Mercury al te horen gekregen dat hij Aids had.

Camp Nou
De samenwerking met Caballé had ondertussen wel grotere vormen aangenomen want Barcelona werd een heel album waarvoor Mercury zijn werkzaamheden met Queen even aan de kant schoof. Toen Mercury en Caballé Barcelona nogmaals zongen in oktober 1988, op het moment dat de Olympische vlag in de stad was aangekomen, werd dat echter het laatste live optreden van Mercury. Daarna werd hij te ziek, en de openingsceremonie van de Olympische Spelen haalde hij niet meer. Hij overleed op 24 november 1991. Ook Caballé zong niet op de openingsceremonie omdat ze het nummer niet zonder Mercury wilde brengen. De televisie-uitzending van de ceremonie begon daarom met een opname van het lied waar de internationale gemeenschap bij wijze van citymarketing een spotje met luchtbeelden van de Catalaanse stad bij geserveerd kreeg. Toch heeft Caballé het nummer later nog in een stadion gezongen. Niet in het Olympisch Stadion maar in het Camp Nou-stadion van FC Barcelona, waar in 1999 de finale van de Champions League voetbal werd georganiseerd. De sopraan werd toen herenigd met Mercury die zijn partijen zong vanop het grote scherm.