Laptopia: Grote Markt

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. Deze week doet hij zijn laptop open op de Grote Markt in Brussel.

MAANDAG 12 OKTOBER, 10.30 UUR

Ik had eigenlijk gedacht dat ik dit stukje met de volgende paragraaf zou kunnen beginnen: “Diegenen die zich zorgen maken over de toekomst van de autovrije centrale lanen, moeten misschien nog eens passeren op de Grote Markt. Een jaar of veertig geleden stond het daar voor het stadhuis nog vol auto’s, omdat de stad de parkings toen nog niet onder, maar gewoon bovenop de belangrijkste pleinen installeerde. Maar kijk eens wat voor een aangenaam pleintje de Grand’ Place inmiddels geworden is! Met tal van mooie boetiekjes waar men niet hoort klagen over klanten die niet met de auto tot aan de voordeur geraken. En horecazaken die – zelfs al moet hun aftandse houten terras met kiekendraad en gebarsten plexiglas worden opgesmukt – zeer goed draaien. Het geflopte Kompany café niet te na gesproken.”

Maar toen ik maandagmorgen op de Grote Markt arriveerde om er in alle stilte te kunnen werken, bleken er maar liefst acht auto’s, zes bestelwagens en twee vrachtwagens op de keien te staan, en kwam er ook nog een vrachtwagen van DHL het hoekje omgereden. Misschien is het de gewoonte dat zolang de burgemeester op maandagmorgen nog niet op zijn bureau is, iedereen achter zijn rug nog snel even tot op het plein rijdt om boodschappen uit te laden of de loodgieter zijn lekkende kraan te laten herstellen. In ieder geval was het voor de alweer talrijk opgedaagde toeristen (te horen aan al die v’s die als b’s klonken en omgekeerd is het blijkbaar vakantie in Spanje) onmogelijk een autovrije foto te trekken. Tenzij men de lenzen van de tablets, smartphones en Nikons wat naar boven richtte, wat heel gevaarlijk had kunnen zijn als niet een wakkere patrouille stadsambtenaren het nodige hekwerk had geplaatst rond de mysterieuze put die het midden van de markt onveilig maakt. Moet daar straks de kerstboom in?

Daarnaast was ik ook van plan de bijzondere akoestiek van de Grote Markt te roemen, want dat gebeurt naar mijn smaak nog te weinig. Je moet er maar eens op letten de volgende keer dat je bij Rubbrecht een voorraad kanten voorschoten voor je minnares gaat inslaan: de Grote Markt ziet er niet alleen goed uit, ze klinkt ook zeer mooi. Ik ben er zeker van dat de gedempte klank van de stad ertoe bijdraagt dat het pleinvee zich hier zo graag bij elkaar laat drijven.

Maar in stilte werken was er maandagmorgen echt niet bij, want het was daar een herrie van jewelste: het geklop van gerei en het gebrom van generatoren dat gepaard gaat met de nog steeds aan de gang zijnde gevelreiniging achter de laatste stelling links van het Broodhuis. Wel was de stelling aan de westkant net weggehaald. De Vos stond nog in een grondverflaag op een gouden vacht te wachten, maar de rest schitterde in het ochtendlicht. Nu nog de huizen van de zijstraten die van op de Grote Markt zichtbaar zijn, en dan kan men weer aan de grijzende gevel van het stadhuis beginnen.

Tot slot wou ik het ook nog hebben over de massa die hier voortdurend samentroept. Wanneer je bourgondiërs-voor-één-dag als ontbijt een wafel met slagroom van een kartonnetje ziet binnenschuiven, en daarbij onophoudelijk schuimende abdijdbieren rechtstreeks uit het flesje ziet drinken, dan weet je dat je in het hart van België bent. Verderop boden toeristische gidsen met hun oneigenlijk gebruikte paraplu’s weerstand aan het lawaai om uit te leggen waarom de toren van het stadhuis niet in het midden staat. Onder de toehoorders onder meer de man die dit jaar als eerste zo’n hippe gebreide ‘Brussels’-muts op de kop tikte. Tegen de eerste winterkou, die bij de Grote Markt hoort als een klank en lichtspel, of al het rood-groen van de straatvegerskostuums. Want ook wanneer de stenen uit de grond beginnen te vriezen, verslapt de aandacht voor de Grote Markt allerminst. Hou vooral ook dat in het achterhoofd wanneer je daar het toekomstbeeld van de centrale lanen projecteert: het centrum van Brussel zal straks kreunen onder het gewicht van de toeristen tot het water ons zoals de bewoners van Amsterdam en Venetië aan de lippen staat.

WAT KUNNEN WE DAARAAN DOEN? Toeristentaks, suikertaks, taks op alcohol en taks op gebreide mutsen gevoelig verhogen.