Laptopia: Manneken Pis

Elke week scant Michaël Bellon met zijn laptop een plek in Brussel die tot de verbeelding spreekt, en geeft hij aan wat er eventueel nog aan kan verbeteren. Deze week houdt hij halt aan het standbeeld van Manneken Pis.

MAANDAG 11 JANUARI, 11.10 UUR

Met excuses voor de clichématige keuze deze week, maar zo zijn we meteen van al dat gezeik af. Hoewel het Manneken ons wat dat laatste betreft alweer teleurstelt. Hij heeft er blijkbaar een handje van weg om de vraag van de toerist in de Stoofstraat naar een stevige straal te negeren. Hij staat daar maar, permanent opgescheept met dat prangende gevoel dat alle mannen kennen van het moment waarop ze in openbare urinoirs met volle blaas en piemel in de aanslag staan: er komt maar niets. De onderhuidse spanning die de aanwezigheid van omstaanders veroorzaakt, verhindert het openen van de sluizen.

Maar is de pisstop van het anders zo kletterend incontinente ketje niet wat ongehoord? Een Manneken Pis dat niet pist, dat is toch een beetje als een Big Ben die niet beiert, een toren van Pisa die niet scheef staat, of een Amsterdamse muur zonder kroketten. En toch vragen de toeristen hun geld niet terug. Ook aan andere zaken die afbreuk doen aan de idylle - zoals de afgebladderde muur op de achtergrond, de grote groene vuilbak op de voorgrond, of de slecht weggewerkte tube achter de kuiten van het Manneken die normaal voor de urinetoevoer zorgt - schijnt niemand zich te storen. In een raam vlak naast Manneken Pis hebben de buren van de gelijknamige chocoladezaak zelfs schaamteloos een televisiescherm geplaatst waarop ze met een productiefilmpje in loop reclame maken voor hun waren. Net als het tv-scherm op café leidt het de aandacht af van hetgeen waarvoor je eigenlijk bent gekomen, en ondertussen dendert ook nog eens onophoudelijk het verkeer van de Eikstraat naar beneden. Op een gegeven moment wordt zelfs een volle container met bouwafval vlak voor de natte neus van het Manneken gezet. Gebeurt dit in de buurt van de Kleine Zeemeermin of de David van Michelangelo, dan denk je aan een grap met verborgen camera. Hier hebben de pas gelande toeristen blijkbaar al door dat ze nergens van moeten opkijken. Deze photo opportunity laten ze niet schieten.

Een moeder en een dochter steken onhandig de koppen bij elkaar voor een selfie. Een mannelijke toerist vindt blijkbaar dat hij goed uit de vergelijking komt en tast zich zelfverzekerd in het kruis terwijl hij voor zijn vriendin poseert. Een vrouwelijke toeriste houdt een hand voor de mond om voor de foto te simuleren dat ze geschokt is door de exhibitionist die haar pad heeft gekruist. Schuin tegenover Manneken Pis, in het portiek van het ook al gelijknamige café, staat reeds van bij mijn aankomst een vader van een klein gezin te volharden in zijn idee om een foto te nemen van het beeldje in zijn ruimere context. Hij wacht daarvoor tot het moment dat er niemand meer in de weg staat. Dat lijkt uiteindelijk te gaan lukken, maar het enige nog overgebleven koppel blijft na zijn fotosessie nog staan om op een plattegrond de weg naar de volgende trekpleister te vinden. Uiteindelijk voorkomt de vrouw van de geduldige fotograaf nipt een eerste vakantieruzie door het tweetal vriendelijk te vragen een stapje opzij te doen, want daar komen weer twee gegidste groepen aan. Gids Bea neemt een Spaanse groep voor haar rekening en gids Senna een Britse. De uitleg over El Manneken klinkt het boeiendst.

Ten nadele van het Manneken moeten we ook nog vaststellen dat size does matter. Bij de eerste aanblik van het Atomium raken toeristen doorgaans wel opgewonden, terwijl hun gezichtsuitdrukking nauwelijks verandert op het moment dat ze Manneken Pis te zien krijgen. Als je eerst al de Stoofstraat door bent getrokken, weet je natuurlijk ongeveer wat je te wachten staat. Omdat je het Manneken daar al dans tous ses états hebt gezien: groot en klein, groen en rood, pissend met zijn rechterhand in plaats van met zijn linker, met een wafel in zijn bek, of met een kurkentrekker als fluit. Dan schrik je niet meer als je het origineel te zien krijgt. Je onderdrukt hooguit de teleurstelling, om even later eventueel de humor van de zaak in te zien. Zo zag ik ook een koppel dat eerst besloot hier maar geen foto te maken, tot het uiteindelijk toch overstag ging.

Pas helemaal op het einde van mijn verlengd verblijf aan het beroemdste urinoir ter wereld zag ik een paartje dat eerst een ongeïnteresseerde blik wierp op het plakkaat met toeristische uitleg over het Manneken, om dan zijn weg te vervolgen zonder echt op te kijken naar het beeld. Zouden zij die twee toeristen zijn die geen idee hebben wie Manneken Pis is? Of waren zij hier gisteren al eens voorbijgekomen en worden ze niet graag twee keer te kakken gezet?