Meer fijn stof in Gent dan in Brussel

De concentraties fijn stof en ozon liggen in Brussel lager dan in veel andere Belgische steden. Dat blijkt uit het jongste jaarrapport van het Europese Milieuagentschap. Betekent dit dat we opgelucht kunnen ademhalen? “Niet echt, want de concentraties stikstofdioxide liggen hier dan weer veel hoger.”

Het rapport slaat op cijfers van 2017, waarbij steden en landen internationaal met elkaar vergeleken worden. Voor fijn (pm 10) en zeer fijn stof (pm 2,5) is België een middenmoter, waarbij de landen die slechter scoren vooral in Oost-Europa liggen. Voor ozon (O3) is België dan weer het tweede beste land, na Turkije.

Opvallend is dat Brussel daarbij telkens onder het Belgische gemiddelde ligt. In het geval van fijn en zeer fijn stof scoort Gent telkens het hoogst. Bij ozon is dat Zwevegem, nabij Kortrijk.

Kleine verschillen

“Eigenlijk liggen alle fijnstofwaarden vrij dicht op elkaar”, zegt Frans Fierens van de Intergewestelijke Cel voor Leefmilieu (IRCEL). “Lokale bijdrages tellen niet zo. Het gaat vooral om achtergrondconcentraties, afkomstig van industrie en huishoudverwarming in het buitenland. Houtverbranding is daarbij trouwens de grootste directe bron van fijn stof. Verkeer telt veel minder.”

Ozon is dan weer sowieso minder aanwezig in de stad dan op het platteland. “Verschillende chemische processen zorgen ervoor dat de vervuiling die van over de stad komt aanwaaien, op het platteland tot ozon wordt gevormd”, legt Fierens uit. “Zo is de vervuiling van boven Kortrijk, Rijsel en Roubaix verantwoordelijk voor de hogere ozonconcetranties in Zwevegem", zegt hij aan BRUZZ. Bergen scoort het laagst en Brussel zit net onder het gemiddelde. Maar ook hier liggen de verschillen niet zo ver uiteen.

Streetcanyons

Brussel doet het voor deze vervuilende stoffen dus relatief goed, en beter dan bijvoorbeeld Gent. Betekent dit dat de lucht hier gezonder is dan in de Arteveldestad? “Neen”, zegt Fierens, “want de concentraties stikstofdioxide (NO2) liggen in Brussel veel hoger.”

Die concentraties zijn wel sterk gelinkt aan het verkeer. Dat zien we ook als we de kaartjes met de jaargemiddeldes aan NO2 van IRCEL erbij nemen. Het meetpunt aan de afrit Gent-Zuid scoort 36 microgram per kubieke meter lucht (µg/m3). In het centrum van Gent is dat nog 27 µg/m3.

Boven het Brusselse Sint-Katelijneplein in het centrum, is dat al 35 µg/m3. Aan Kunst-Wet, waar de kleine ring met streetcanyon Wetstraat kruist, is dat 56 µg/m3. Ter info: De Europese grens en die van de Wereldgezondheidsorganisatie ligt op 40 µg/m3.