Bijzondere Ubercommissie spreekt Smet vrij: ‘Geen illegale of ongeoorloofde praktijken’

Er is geen sprake van illegale of ongeoorloofde lobbying van Uber en de taxisector binnen de Brusselse regering. Dat concludeert de bijzondere Uber-commissie van het Brussels Parlement. Die stelt maandag een reeks aanbevelingen voor om het Brussels parlement en de ministeriële kabinetten transparanter te maken.

De bijzondere commissie over Uber moest onderzoeken of het Amerikaanse vervoersplatform te ver is gegaan in zijn lobbypraktijken in Brussel, nadat de Uber-files een jaar geleden opdoken. Uit de meer dan 120.000 gelekte documenten, waarnaar De Tijd, Knack en Le Soir onderzoek hadden gevoerd, bleek dat Uber tussen 2009 en 2014 zwaar gelobbyd heeft bij het kabinet van toenmalig minister van Mobiliteit Pascal Smet (One.brussels/Vooruit). Hij kwam onder vuur te liggen omwille van zijn contact met toenmalig Uber-topman Mark MacGann.

Van begin februari tot eind maart hield de bijzondere commissie negen hoorzittingen, waarin onder meer Smet, minister-president Rudi Vervoort (PS), de klassieke taxisector en Uber zelf aan bod kwamen. Ook MacGann, die de klokkenluider van de Uber Files bleek te zijn, werd gehoord. “Ik heb geen weet van illegale praktijken in de lobbying van Uber,” zei hij in februari.

Dat is intussen ook de conclusie van de werkgroep van de bijzondere commissie. Het verslag over haar werkzaamheden is klaar en wordt maandag voorgesteld aan alle commissieleden. “Er werden geen illegale of ongeoorloofde praktijken vanwege leden van de regering vastgesteld,” klinkt het in het rapport dat BRUZZ kon inkijken. "Er was bijvoorbeeld nooit sprake van een poging tot omkoping," zegt Arnaud Verstraete (Groen), een van de rapporteurs. “Niettegenstaande de manier waarop Uber zich in Brussel heeft opgedrongen, waarvoor de huidige directie van Uber zich heeft verontschuldigd, werden geen illegale lobbypraktijken vastgesteld,” staat er ook in de conclusies van het rapport.

Alhoewel er geen sprake was van illegale praktijken, was het wel duidelijk dat zowel Uber als de klassieke taxisector verschillende pogingen heeft ondernomen om de besluitvorming te beïnvloeden. “De pogingen om invloed en druk uit te oefenen hebben de vorm aangenomen van expliciete bedreigingen, fysieke aanvallen op chauffeurs, oproepen om op bepaalde politieke partijen en persoonlijkheden te stemmen, coördinatie van de communicatie, een vrije – en in sommige gevallen zelfs bewust foutieve – interpretatie van de bestaande wetgeving en voorbereiding van de wetgeving.” Tijdens de bijzondere commissie getuigde onder meer Pascal Smet over bedreigingen. "Ik heb geen cadeaus gekregen, maar wel intimidaties, doodsbedreigingen en haatberichten," zei hij tijdens de laatste hoorzitting.

Transparantie en deontologie

De werkgroep van de bijzondere commissie stelde veertien aanbevelingen op. Die worden maandag gestemd. De meeste aanbevelingen hebben betrekking op deontologie en transparantie. Zo stelt de bijzondere commissie voor dat de Brusselse regering een deontologische code opstelt voor de regeringsleden en de leden van de ministeriële kabinetten. Daarnaast moet er voor het einde van dit parlementaire jaar een deontologische commissie worden opgericht. Over die commissie had het Brussels Parlement al in 2017 gestemd, maar wegens een gebrek aan kandidaten heeft ze nooit het licht gezien.

Om de transparantie te verbeteren pleit de bijzondere commissie voor een register op elk kabinet waarin alle contacten die gedurende de legislatuur plaatsvinden gemeld worden. Tenslotte wil de bijzondere commissie het parlement laten nadenken over ‘een Brussels register van de belangengroepen’, iets wat bijvoorbeeld in De Kamer en het Europees Parlement al bestaat.