Weinig politieke animo voor stadstol

Nu het erop lijkt dat de slimme kilometerheffing in Vlaanderen op de lange baan wordt geschoven, schuift de Brusselse SP.A de stadstol naar voor als alternatief op korte termijn. Het idee vindt bijval bij Défi en CDH, maar de Franstalige groenen, socialisten én liberalen zijn tegen. "Het is een dom idee."

Bij een stadstol betaal je een bepaald bedrag om de stad binnen te rijden, en eventueel ook bij verplaatsingen binnen de stad zelf. Zo'n tol bestaat al in verschillende Europese steden, zoals Milaan, Stockholm en Londen. In die laatste betaal je bijvoorbeeld een zogenaamde congestion charge van zo'n 13 euro als je van maandag tot vrijdag tussen 07:00u en 18:00 het centrum van de stad inrijdt.

Aan Nederlandstalige kant is enkel de SP.A gewonnen voor het idee. De partij benadrukt wel dat het om een 'slimme' tol moet gaan. "Wij willen geen systeem zoals in Londen, want dan bestaat er het risico dat bedrijven wegtrekken uit Brussel. Het tarief moet wel afhangen van het tijdstip, of de mensen een alternatief hebben, of ze carpoolen, enzovoort," aldus lijsttrekker Pascal Smet. De tol zou volgens hem voor iedereen moeten gelden, dus ook voor mensen die zich binnen het gewest verplaatsen. "Anders kom je in juridisch moeilijk vaarwater terecht."

'Kilometerheffing binnen Brussel'

Maar bij de andere Brusselse partijen kan het idee op weinig bijval rekenen. Dinsdag bleek al dat de Brusselse Open VLD en CD&V willen vasthouden aan de slimme kilometerheffing, ondanks de bocht van N-VA en hun eigen nationale partijleden.

Ook bij Ecolo weerklinkt hetzelfde geluid. "Om te beginnen gaan we ervan uit dat de kilometerheffing er nog steeds kan komen. Sommige partijen in Vlaanderen willen zich nu misschien profileren voor de verkiezingen, maar veranderen wellicht nog van gedachten na 26 mei," reageert Brussels lijsttrekker Alain Maron (Ecolo).

Als de heffing er toch niet komt, ziet Ecolo wel iets in een systeem van rekeningrijden binnen Brussel zelf. "Dan zou je extra kunnen belasten op het rijden in bepaalde zones van Brussel tijdens de spits, zoals de vijfhoek of de Europese wijk." Een tol heeft volgens hem geen zin. "Wij zijn voor slimme ideeën, en dat is een dom idee."

Opvallend, want Bruno De Lille toonde zich in een post op Facebook wel enthousiast over de invoering van de stadstol. "Maar het is het minst interessante idee," verklaart hij nader.

'Middenklasse sparen'

Ook de Franstalige socialisten en liberalen zijn niet gewonnen voor een stadstol.

"Het kan niet de bedoeling zijn om de middenklasse extra te laten betalen," aldus Rachid Madrane (PS). "Wij vinden het systeem van de kilometerheffing rechtvaardiger, waarbij je betaalt naargelang het aantal kilometers dat je aflegt. Belangrijk dan wel is dat er ook in Vlaanderen ingezet wordt op alternatieven, zoals overstapparkings." De Franstalige socialisten zien het dus niet zitten om soloslim te spelen, ook als Vlaanderen geen heffing wil invoeren. "Je moet gewoon samenwerken."

De MR is zowel tegen de slimme kilometerheffing als tegen de tol. De partij wil eerst werken aan de vergroening van de verkeersfiscaliteit. "Wie meer vervuilt, betaalt dan meer," legt Vincent De Wolf (MR) uit. "Met een tol jaag je de middenklasse weg. Dat kan niet de bedoeling zijn." In februari legde zijn partijgenoot Stéphane Obeid, eerste schepen in Ganshoren, wel nog een heffing of tol op tafel, maar dat doet De Wolf af als een "persoonlijk idee."

'Omgekeerde tol'

Défi en CDH zien dan weer wel iets in het idee van de Nederlandstalige socialisten.

"Wij hebben een voorkeur voor de heffing, maar de filedruk en de kwalijke gevolgen van de luchtvervuiling zijn te urgent om daar op te wachten", zegt Emmanuel De Bock (Défi). Concrete tarieven heeft de partij nog niet in gedachten, maar hun idee sluit nauw aan bij dat van de SP.A. "Je zou enkel moeten betalen tijdens de spitsuren. Auto's die niets uitstoten of mensen die carpoolen zouden niets of een minimaal bedrag moeten betalen." Voor verplaatsingen binnen het Gewest zou de tol dan weer niet gelden. "Zo is het ook voordeliger om in de stad te wonen."

De CDH is dan weer voorstander van een 'omgekeerde' stadstol. Daarbij worden chauffeurs die bijvoorbeeld niet tijdens de spitsuren rijden of hun auto delen beloond met een belastingvermindering. De omgekeerde tol zou gelden in een straal van 25 kilometer rond het gewest, de zogenaamde GEN-zone.