Op vadrouille met Nick Trachet: met de boemeltrein naar Rijsel

Vaak gaan uitstapjes in het weekend naar verre oorden of grote bestemmingen, maar Nick Trachet blijft dichter bij huis. Hij brengt ons naar enkele pareltjes in de onmiddellijke omgeving van Brussel of iets verderop . In deze laatste aflevering houdt Trachet halt in Rijsel.

Eigenlijk zou het bijna een zusterstad van Brussel kunnen zijn. Vlakbij de taalgrens, op nauwelijks honderd kilometer van elkaar, liggen twee wereldsteden, van allebei zo ongeveer 1,2 miljoen inwoners. Wie ernaartoe gaat, neemt meestal de auto. Over Gent en Kortrijk is de meest bekende oplossing. En dan is er de trein, want Rijsel ligt toch dichterbij dan Oostende? Net.

Ik begin de ochtend in het Zuidstation met de trein naar Doornik. Dat valt een beetje tegen voor een IC-trein. Op tachtig kilometer tijd stopt die zo maar even vijf keer, waaronder in Zullik (Silly). Intercity? In Doornik moet ik aan de andere kant van het perron overstappen op een treintje in Frans beheer, dat ook op weinig spannende plekken stopt. Maar er zit wel meer volk op dan op de trein van Brussel. Zo zie je maar waar de echte aantrekkingspool ligt.

Waarom rijdt er geen rechtstreekse trein tussen Brussel en Rijsel? Omwille van het verschil in bovenleidingen, zei iemand mij. Maar vanuit Gent kan het wel? Hier is politieke onwil in het spel. Hoe dan ook, na 1 uur en 40 minuten, nog niet zo gek veel langer dan naar Oostende, stap ik uit in Lille Flandres, in het hartje van de Capitale du Nord.

Overdekte vleeshal
De stad werd genoemd naar een eilandje in de Deule: Ad Insula. Dat werd à l’ île in het Frans, waarvan Lille, en ter isel in het Vlaams, vandaar Rijsel. Schuin linksaf voor de gevel van het station. Via de Rue des Priez wandel ik langs de Sainte Maurice, een kerk die nu gerestaureerd wordt. Hier begint een voetgangerszone (Rue Sec Arembault) die ik volg tot aan de tweesprong waar de Rue de Béthune begint. Belgen zijn misschien de grootste mosseleters ter wereld, maar de Rijselaars hebben het grootste mosselmoment: de Braderie de Lille. Begin september is er in Lille de grootste braderie van Europa. Men verorbert er in twee dagen 500 ton van het Zeeuwse goud! Restaurant Aux moules met een gezellig interieur uit de jaren 1930 stort dan zijn lege mosselschelpen in het midden van het kruispunt, foto’s kunt u binnen bewonderen.

Op het einde van de straat, even naar links, komt men aan een immens plein dat ons er aan herinnert dat we hier in Frankrijk zijn. In republikeinse stijl tronen aan beide kanten ervan een Préfecture, groot als het paleis van een gemiddeld staatshoofd, en het Palais des Beaux Arts, met wisselende tentoonstellingen.

Wie goede benen heeft, neemt daarover de Rue Gambetta. Eén kilometer verder in deze straat is de markt van Wazemmes een echte aanrader. De overdekte hal met vlees en vis is alle dagen open, maar daarrond is er een openluchtmarkt op dinsdag, donderdag en zondag. De zondagsmarkt is ronduit gigantisch. Op zaterdagochtend is er vlakbij dan weer een mooie openluchtmarkt op de Place Sébastopol, naast het theater.

Terug op de Place de la République loop ik voorbij de préfecture recht door de Rue de Vouez en vervolg via de Rue Maertens en de Square Morisson naar de Rue du Palais Rihour. Hier staat het overblijfsel van het paleis van de hertogen van Bourgondië, en ook het toeristische infopunt. In Brussel, Brugge en Gent zijn de hertogelijke paleizen verdwenen. Hier staat er nog een stukje. En dan komen we op de Grote Markt van Rijsel. In het midden staat een allegorie van de stad met een lont in haar hand. Het kleurrijke renaissancegebouw is de oude Beurs. Ga zeker eens binnen.

In de zomer wordt er op zondagavond tango gedanst! De rest van de tijd is er brocante. Langs achter naar buiten bewonder ik opnieuw de andere renaissancegevels. Wie goed kijkt, ziet dat er hier en daar kanonsballen zijn ingebed. Het is een plaatselijke sport om ze te tellen. Vandaar die lont van daarstraks: tijdens de Franse revolutie werd de stad onder vuur genomen door de kanonnen van Maximiliaan von Saxen-Teschen (die in Laken woonde). Achter mij zet de beiaard van de ‘nieuwe’ Beurs om het uur het volkslied van Rijsel in: Dors mon p’tit quinquin.

Als ik de cirkel verder trek door steeds links af te slaan, sta ik uiteindelijk voor de bizarre kathedraal van Rijsel. Begonnen in 1856 in neogotische stijl werd ze pas afgewerkt in 1999, met een vlakke moderne gevel van doorschijnende steen. Via de Rue Basse rechts en links de Rue Esquermoisse sta ik weer op de Grand’Place, maar niet zonder mij even te vergapen aan de vitrine van patisserie Meert die hier al enkele eeuwen de meest verrukkelijke taartjes en koekjes aanprijst.

Vermoeide enkels
De laatste stop op het plein is de Furet du Nord, volgens velen de grootste boekhandel van Frankrijk (7.000 vierkante meter). Tijd nemen voor een etentje of een Pelforth brune in een cafeetje en dan gaat het weer naar het station, dat vlakbij ligt.
Het is wat zoeken naar perron 10 waar de trein naar Doornik vertrekt om 10 na. Het treintje ligt verstopt tussen het oude en nieuwe deel van het station. In Doornik staat de aansluiting naar Brussel braaf te wachten. Ik lees mijn boek uit en masseer mijn vermoeide enkels. Dat was vadrouille!